Ankara Eskişehir Yolu'nda 8 Ev

Geçtiğimiz yıl Çat Kapı'ya konuk olan Açıkofis Mimarlık, bu kez İlk Yapı'sı ile Mimarizm okurlarıyla buluşuyor. Ankara Koru Sitesi'ne özgün bir ikiz ev dizisi kazandıran Açıkofis kurucu ortağı Evren Aysev Deneç, işverenin yapıcı ve olumlu yaklaşımı sayesinde hem tasarım hem de inşaat sürecinde kendilerine keyifli bir deneyim yaşatan "Ankara Eskişehir Yolu'nda 8 Ev" projesinin hikayesini aktarıyor:

"Projenin konusu, Ankara'nın önemli gelişme akslarından Eskişehir Yolu üzerinde bulunan köklü konut alanlarından Koru Sitesi'nde, aynı sokak üzerinde bulunan 4 parselde 8 tane ikiz, müstakil evin tasarımı ve inşaatın kontrollüğüydü. Koru Sitesi, adının çağrıştırdığı "kapalı site" mantığının aksine, zaman içinde farklı mimari yaklaşımlarla üretilen yapılarla çeşitlenmiş, çeper duvarlarıyla çerçevelenmemiş, yeşil alanları ve altyapısı oturmuş, sakin, tutarlı bir konut dokusuna sahip bir mahalle. Mahallenin, projelerin yer aldığı bölümü ise tamamen müstakil veya ikiz, bahçeli evlerden oluşuyor.

Tasarım

"Bu çevresel bağlamda, "Neredeyse banliyö hissi veren bir kentsel doku içinde, bu dokuyla uyumlu ama aynı zamanda özgün bir mimari dile de sahip bir yapı silsilesi nasıl üretilebilir" sorusu, tasarım yaklaşımının ana hatlarını oluşturdu. Bulunduğu sokağın neredeyse bir cephesini tümüyle oluşturan 8 Ev'in, kendi başlarına mimari ürünler olmaktan öte, sokağın karakterini belirleyen varoluşları, tasarım sürecini üst (kentsel) ölçeğe taşıyan bir veriydi. Öte yandan, mahallenin Türk metropollerinde eşine ender rastlanan az katlı, müstakil konut karakteri, iç-dış, ev-bahçe, yeşil-sert zemin ilişkileri bağlamında enteresan açılımlar yakalama şansını vermekteydi. 

Parsel 6, dış mekan

"Tasarım sürecinde en kafa kurcalayan nokta ise doğası itibariyle tuhaf / çelişik bir yapı tipolojisi olan "ikiz ev" meselesiydi. "İkiz ev"e, tamamen ayrı hayatları olmasına rağmen aynı bedene hapsedilmiş ya da beden bedene yapışmış "siyam ikizleri" demek daha doğru olur; genelde de yapım aşamasında ve yapının ömrü boyunca bu tekliğe hapsedilmiş / bastırılmış ikilik giderek (yapının simetrik cephelerinin farklı renklere boyanması vs) su yüzüne çıkar ve inşai bir şizofreniye dönüşür. Bir yandan ikiz evlerin ayrı hayatlarının mahremiyetini koruyabilmek, öte yandan da yapıları mimari bir bütünlük içinde ele alarak ikiliği teklik içinde eritebilmek tasarım sürecinde önemli bir kriterdi.

Parsel 10, render

"Yapıların büyüklük ve konumlanışına göre temelde iki farklı tip ortaya çıktı ve bu tipler sonra kendi içlerinde çeşitli derecelerde farklılaştı. Bu iki temel tip, sokağın iki ucunu tutan 750 metrekarelik büyük, köşe parsellerdeki (6 ve 10 parseller) yapılar ve 550 metrekarelik daha küçük, ara parsellerde (7 ve 8 parseller) yer alan yapılar olarak tanımlanabilir. 6 ve 10 numaralı köşe parsellere yapılan ikiz evler, kütlesel kompozisyonlarında ciddi benzerlik taşımalarına rağmen plan organizasyonlarında farklılaştılar. Bu fark, girişlerin alındığı cephelerin ve yapıların kota oturuş biçimlerinin farklılaşmasından kaynaklandı. 7 ve 8 numaralı ara parsellerde inşa edilen ikiz evler ise aynı tipin tekrar edilmesiyle ortaya çıktı. 

Parsel 7-8, mutfak

"Yapıların farklı kotlarındaki tüm yaşam alanlarının farklı derecelerde / karakterlerde dış mekanlara açılması (ön, arka, yan bahçeler, balkon, teras, çatı bahçesi…), güney ışığına ve kuzeybatı yönündeki Ankara manzarasına açılan geniş cam yüzeyler aracılığıyla yeşilin ve ışığın yapının içine alınması, özellikle zemin kotunda bölücü duvarların minimize edilerek yapının içinde kesintisiz görsel akışın sağlanması, tasarım kurgusunun ana hatlarını oluşturdu. Zemin ve zemin altı katlardaki salonlardan ve mutfaktan farklı kotlardaki bahçelere, birinci katta yer alan yatak odalarından balkonlara ve çatı katından ise terasa / kış bahçesine açılım verilerek her kottan dışarıya çıkış sağlandı. Böylelikle bahçe, ışık, yeşil ve kent peyzajı, iç mekan kurgusunun en önemli bileşenleri haline geldi.

Parsel 6, salon

"Bu denli şeffaf ve geçirgen bir kurguda, ikiz evin gerektirdiği mahremiyetin sağlanabilmesi ise çok kritik bir tasarım problemiydi. Özellikle dış mekanların kullanımında önemli olan bu mesele, servis hacimlerinin parselin ortasına bir set gibi konumlandırılması ve yaşam alanlarının serbest hacimler olarak bu yüksek ve uzun servis bandına eklemlenmesi ile çözüldü. Islak hacimleri ve dolaşımı kapsayan servis bandı, çevresinde salkımlanan yaşam hacimlerini organize eden bir omurga görevi gördü.

"Yapıların gerek dış kütlelerinin, gerekse iç cephelerinin kompozisyonunda da ışık yine başrolü oynadı. Geniş cam açıklıklar, keskin Ankara ışığını en iyi yansıtacak beyaz yüzeyler ve kütlesel farklılaşmaları okutabilmek için kullanılan toprak rengi, yapıların sade ama kişilikli kütlesel kompozisyonlarının ana hatlarını oluşturdu. Dış mekanların sert zeminlerinde ise Ankara Taşı kullanıldı.


İnşaat

"Tasarım kadar keyifli ve heyecanlı geçen inşaat süreci, başından sonuna kadar tamamen işverenle birlikte götürüldü. Sürecin sağlıklı ilerlemesinde işverenin yapıcı ve olumlu yaklaşımının büyük etkisi olduğunu da belirtmek gerekir. Yapılan malzeme seçimleri ve kullanılan detaylarda dayanıklılık, basitlik ve ekonomi önemli faktörler oldu. Tasarım, inşaat sürecinde de devam etti. İşverenin isteği doğrultusunda bazı dış hacimler (girişler ve teraslar) cam yüzeylerle kapatılarak kışın da kullanılabilecek hale getirildi. Ankara'nın iklimsel şartları göz önüne alındığında, fonksiyonel anlamda mantıksız olmayan bu eklemeler, yapı kompozisyonuna fazla zarar vermemesi için olabildiğince hafif ve şeffaf tasarlandı. Öte yandan, bahçe kotunda konumlanmış olan ve yapıların kompozisyonunda önemli yer tutan kapalı garaj kütleleri, belediyenin değişen imar kısıtlarına takılarak kaldırılmak zorunda kaldı."

Neşe Çağatay villası

Proje Künyesi

Proje Adı: Ankara Eskişehir Yolu'nda 8 Ev
Mimari Proje: Evren Aysev Deneç
İşveren: Uzay Basın Yayın San. Tic. A.Ş. | Neşe Çağatay
Proje Tasarım Tarihi: 2008- 2009
İnşaat Bitim Tarihi: 2011
Yapı Sistemi: Betonarme
Arsa Alanı: 2600 m2
Toplam İnşaat Alanı: 3200 m2