Türkiye’deki üretim ortamını 80’li yıllarda dolaşımda olan nesneler aracılığıyla inceleyen "Tek ve Çok" sergisi 6 Eylül’de SALT Galata’da ziyarete açıldı.
üstte: İhraç Oyak Renault otomobiller, Mudanya İskelesi, Bursa, 1980, Oyak Renault Arşivi
Eşyanın üretimi ve dolaşımına yönelik, araştırma temelli bir sergi olan "Tek ve Çok", Türkiye’de 1955-95 dönemini, adım adım gerçekleştirilen sanayileşme ve uzantısındaki tasfiyenin meydana getirdiğini nesneler aracılığıyla ele alıyor. Endüstri ürünlerinin ilk kez geniş bir alıcı kitlesiyle buluştuğu 80’li yıllarda dolaşımda olan nesnelerden derlenen bu seçki, dönemin üretim ortamını bağımsız hikâyelerle inceliyor.
.jpg)
Jumbo üretim tesisi, İstanbul, 1966
Türkiye’de 80’lerin ortasında karma ekonomiden serbest ekonomiye geçilmesiyle üreticiler, devletin kota sistemine tabi olmaksızın dövizle alışveriş hakkına sahip oldu. Ekonomideki bu yenilik, özel sektörde 50’lerde ivme kazanan sanayileşmenin altyapısını tamamlar nitelikteydi. Devlet, yerli sanayinin yabancı müşteriye hizmet sağlayacağı ve uluslararası rekabete dâhil olacağı bir planı devreye sokması, büyümeyi beraberinde getirdi. Bu büyüme günlük hayata, sürekli artan bir ürün yelpazesiyle tercüme edildi. "Tek ve Çok", söz konusu tarihi, otomotiv, beyaz eşya, mobilya, oyuncak, kırtasiye, hazır giyim, tekstil, gıda, züccaciye ve temizlik endüstrilerinden nesne ve hikâyeleri bir araya getirerek, döneme ilişkin bilginin yenilenmesi ve çeşitlenmesini amaçlıyor.
Anadol STC-16 model otomobil test edilmek üzere İngiltere yolunda, İstanbul, 1973
Ford Otosan Arşivi
Sergi etkinliklerle zenginleşecek
Konunun kamuya açık katılımla tartışılabileceği çoklu platformlar olarak tasarlanan sergi ve paralel programlara ek olarak, sergi süresince uzun soluklu bir öğrenci atölyesi biçiminde devam edecek olan araştırmanın sonuç ve yorumları da içeriğe eklenecek. İzleyiciler, ev içi ürün çizimlerinin yer aldığı masada kendi özgün kopyalarını üretebilecek ve ürünlere dair bilgi ekleyebilecek. Ayrıca, serginin odak noktalarını irdeleyen konuşma ve film gösterimleri gerçekleştirilecek.
İçeriği, işbirlikçi kurumlar, profesyoneller, danışmanlar, akademisyenler ve öğrencilerin zengin katkılarıyla bir araya getirilen "Tek ve Çok" sergisi, 13 Kasım 2016'ya kadar SALT Galata'da görülebilir.