Macar Kültür Merkezi, 16 Eylül – 16 Kasım 2021 tarihlerinde, Budapeşte’deki D17 Galerisi işbirliğiyle, çağdaş Macar çocuk kitaplarındaki canavar resimlerinden oluşan bir sergiye ev sahipliği yapıyor.
GrelaAlexandra_Lázár Ervin, 2015
Sergi Metni
İnsan, en başından, korktuğu andan itibaren canavarlar resmetti, onlara şekil verip yüzleşti, savaşıp galip geldi. İnsanın hayal gücü binlerce yıldır kurt adamlar, köpek başlı tanrılar, uzaylılar, troller, devler, şeytanlar, iblisler ve vampirler yaratıyor. Tüm bu karakterler zamanla çocuk kitaplarına da sirayet ediyor. Fakat bu resimlerin, çocukların korkularını görselleştirmeye ve onların bu tedirginliklerinin üstesinden gelmesine yardımcı olduğu düşünülüyor.
Çağdaş Macar grafik sanatçıları çocuk kitapları için yarattıkları illüstrasyonlarda, canavarların resmedilmesi hangi noktaya kadar tedirginliği çözer ve hangi noktada kaygı yaratır; günümüzün canavarlarının, geçmişin hayali canavarlarıyla nasıl bir bağlantısı vardır sorularına cevap arıyor. Diğer yandan, günümüzün Macar masallarında her şeyi yok eden, kötü ejderhalar gidiyor, yerlerine kendinden emin olmayan, iyi niyetli, arkadaş canlısı ve yardımsever ejderhalar geliyor. Ejderhalardan başka diğer popüler karakterler, şeytanlar ve cadılar bizi buluyor. László Herbst’in çizgilerindeki gibi çocuk kitabı illüstratörleri bu yaratıkların korkunçluğunu soyutlayarak ve stilize ederek hafifletiyor.
Sanatsal hayal gücünün en serbest alanı ise melez yaratıkların resmedilmesi oluyor. İnsan-hayvan ve hayvan-hayvan karışımından oluşan hayali yaratıklar kadim inançların eskiden kullandığı karakterler. Çocukların yaratıcı hayal gücüyle derinden ilişkili olan eğlenceli yaratıklardır bunlar. Jacqueline Molnár’ın resimlerindeki ilginç renkli ve şekilli yaratıklar, sanatsal yaratıcılığın özgürlüğünün güzel örneklerini temsil ediyor.
Çocuk edebiyatındaki canavar resimleri çoğu zaman çocukların korkularına şekil vermek adına çiziliyor. Zsolt Adamik’in kitabındaki canavarlara Réka Hanga sevimli şekiller veriyor, çocuk odasında saklanan canavarlar ise Annabella Orosz’un gülünç çizgileriyle hafifliyor. András Dániel çizimlerinde ise, bir çocuğun yatağı altındaki hayali canavarlarla olan karşılaşmayı oyunbaz bir mizahla yumuşatıyor.
Çocuk edebiyatının canavarları hala hayatta, masallarda ve eşlik ettikleri hikayelerde hayatını sürdürüyor. Ama tabii faydalı canavarlar bunlar, çünkü hem çocukların korkularına şekil veriyor, hem de sanatın tükenmez hayal gücünü kendilerinde canlandırıyor.
Sergide ayrıca son yıllarda yayımlanan Macar çocuk kitaplarından örneklere de ulaşılabiliyor.
Küratör: Emese Révész (Sanat Tarihçisi)
Sergiye Katılan Sanatçılar: András (b) Baranyai, Lilla Bölecz, Zsófia Cselőtei, András Dániel, Miklós Felvidéki, Tímea Ferth, Alexandra Grela, Réka Hanga, László Herbszt, Ildikó Horváth, Krisztina Kállai Nagy, Judit Kecskés, Fruzsina Kun, Andrea Kürti, Szilvia M. Nagy, Gabriella Makhult, Krisztina Maros, Eszter Metzing, Jacqueline Molnár, Norbert Nagy, Zoltán Nagy, Annabella Orosz, Dávid Remsey, Krisztina Rényi, Kinga Rofusz, Kata Szegedi, Hajnalka Szimonidész, Mari Takács, Anna Vihart