"Modern Denemeler 4: SALON"
SALT'ın, Türkiye'nin modernleşme sürecini farklı yönleriyle ele alan Modern Denemeler serisinin dördüncü sergisi "SALON", nesneye ve nesnenin ortamına dair bir program. Sergi, tarih yazımında önceliği Cumhuriyet'in ilk yıllarına kaptırmış 1960'lar Ankara'sından, özene ve yalınlığa tercüman üç boyutlu bir an kesit sunuyor.
Butik-A tasarımı mobilyalar / Foto: Metehan Özcan
SALON'da sergilenenler, Butik-A tasarımı orijinal mobilyalardır. Bediz ve Azmi Koz'un 1960 yılında Ankara'da açtığı Butik-A, dönemin normları dışında kalan ve o yılların vaatleri açısından değer taşıyan sayılı tasarım oluşumlarındandır. Büfe, yemek masası, sandalyeler, kanepeler, koltuklar, sehpalar, yazı masası ve servis masasından oluşan takım, bu sergi için bir araya getirilmiş bir seçki olmaktan ziyade, gerçek bir salonun eşyasıdır. Türkiye'nin müzik ortamına eğitimcilikleri ve üretimleriyle katkı sunmuş besteci Ulvi Cemal Erkin ve piyanist Ferhunde Erkin çiftinin evinden ödünç alınmış olan mobilyalar, dönemin mobilya tasarımı ve üretimindeki gösterişsiz duyarlılığa işaret eder.
Sergide kurulan iki boyutlu mimari yapı, eşyanın gerçekliğini, ait olduğu esas mekâna bağlayan unsurdur. Zemine işlenen duvar, kapı ve pencere izdüşümleri, salonun, evin içi ve dışıyla kurduğu ilişkilerin adım adım takibine olanak tanır. 1956 yılında, şehrin etekleri varsayılan Emek'te, Yeşiltepe Kooperatifi tarafından yapımına başlanan apartman bloklarının mimari projesi, Bediz-Kamçıl Bürosu'na aittir. Henüz etraflıca incelenmemiş bir diğer tasarım ekibi olan Rahmi Bediz ve Demirtaş Kamçıl, 1952-1980 yıllarında Ankara'nın yapısal büyüme sürecine konut, kamu, ticaret ve kültür yapılarıyla dâhil olmuş üretken mimarlardır.
Ferhunde ve Ulvi Cemal Erkin'in evindeki Butik-A tasarımı mobilyalar / Foto: Metehan Özcan
Farklı alanların deneyimlerinin kesiştiği SALON'da, zamanın izdüşümü, fotoğraf albümleri ve döneme tanıklık etmiş kişilerle yapılan söyleşiler üzerinden aktarılır. Ulvi Cemal Erkin bestelerinin icra edildiği konserler ve ilgili dönemi, adı geçen tasarımcıların üretimleriyle değerlendiren konuşmalar, programın diğer bileşenleridir.
Sergi kapsamında, SALT'ın İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile yürüttüğü işbirliği kapsamında, lise öğrencilerinin katılımına açık, eşyanın gündelik hayattaki algısını irdeleyen tasarım atölyeleri düzenleneceği bildiriliyor.
Borusan Quartet'ten sergiye özel konser
SALON sergisine ayrıca, 18 Nisan Çarşamba günü saat 19:00'da SALT Galata Oditoryumu'nda gerçekleştirilecek olan klasik müzik konseri de eşlik edecek. Borusan Müzik Evi işbirliğinde düzenlenen konserde Borusan Quartet, Ulvi Cemal Erkin'in 1935-1936 yıllarında bestelediği, çağdaş Türk müziğinde ilk oda müziği örneklerinden Yaylı Çalgılar Dörtlüsü bestesini icra edecek.
Prof. Gürer Aykal öncülüğünde 2005 yılında kurulan Borusan Quartet; Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası'nın asil sanatçıları Esen Kıvrak (1. keman), Olgu Kızılay (2. keman), Efdal Altun (viyola) ve Çağ Erçağ'dan (viyolonsel) oluşuyor. Topluluğun müzik danışmanlığını, Alban Berg Quartet üyelerinden Gerhard Schulz yapıyor. Borusan Quartet, Türkiyeli bestecilerin önemli bir kısmının yer aldığı, klasik dönemden modern döneme uzanan geniş bir repertuvara sahip bulunuyor.
SALON sergisi, 13 Nisan-17 Haziran tarihleri arasında SALT Galata'da gezilebilir.