Türkiye’de sosyal ve ekonomik tarih, 1950’ler sonrasında mimarlık, tasarım ve sanat alanlarına yönelik SALT Araştırma Fonları’yla 2018 yılında desteklenen altı araştırma projesinin süreç ve bulguları 7 Aralık Cuma günü SALT Galata’da tartışmaya açılacak.
Saraçhane Mitingi, 31.12.1961, İsmail Topkar Arşivi.
Araştırmacıların çalışmalarını birer sunumla detaylandıracağı program, Elvan Altan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Ahu Antmen (Marmara Üniversitesi), Vasıf Kortun, Nadir Özbek (Boğaziçi Üniversitesi) ve Lorans Tanatar Baruh’tan (SALT) oluşan seçici kurulun katılımıyla gerçekleştirilecek.
Program
14:00-14:20 Barış Alp Özden “Siyasal, Sosyal ve Ahlaki Bir Sorun Olarak İşçi Sınıfı Meskenleri: 1940’lı ve 1950’li Yıllarda Reform Tartışmaları”
1950’ler ortasında Paşabahçe’de kooperatif evlerinin dağıtım töreni, Camın İşçileri,
İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
Toplumsal Tarih dergisinin yayın yönetmeni olan Özden’in araştırması, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Anadolu’dan İstanbul’a göçen işçilerin mesken ve mahallelerindeki sıhhi ve ahlaki durumlar arasında kurulan bağı bilimsel kaynaklar ve popüler söylemler temelinde inceliyor. Bu unsurların işçilere yönelik bir konut politikası oluşturulmasına etkilerini değerlendiriyor.
14:20-14:40 Seda Özdemir Şimşek “Kent Seçkinlerinin Toplumsallaşma, Temsiliyet ve İktidar Mekânları: Erken Cumhuriyet Dönemi Balıkesir’inde Kulüp ve Dernekler”
Şehir Kulübü, Halkevi ve Askerî Mahfel, Balıkesir’de Zaman ve Mekân,
Balıkesir Belediyesi Kent Arşivi Yayınları No: 6, 2012.
Boğaziçi Üniversitesi Modern Türkiye Tarihi Bölümü’nde doktora eğitimini sürdüren Şimşek, merkezî devleti taşra kentlerindeki dönüşümün asli ve biricik sorumlusu görmenin ötesine geçerek araştırmasında yerel aktörler, özellikle de seçkinlerin aktif rolünü istikrar, hayırseverlik ve ahlak gibi kavramlar üzerinden irdeliyor.
14:40-15:00 Mustafa Kemal Baran “Didyma 1925: Arkeoloji Tarihinde Bellek, Emek ve Yerel Topluluklar”
Muhtelif fatura ve belgeler, Didim, 1925, Antikensammlung Arşivi, Berlin Devlet Müzesi.
Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’nde doktora eğitimine devam eden Baran, arkeoloji tarihi yazımında pek ilgi görmeyen yerel topluluklar ve emek kavramlarına odaklanıyor. Araştırma, 1925’te Didyma Antik Kutsal Alanı’nda Berlin müzelerinin gerçekleştirdiği arkeolojik inceleme ve kazılar özelinde ekip ve halk arasındaki ilişkilere, yöreyle kurulan ekonomik ve sosyal bağlantılara, arkeolojide saha ve emek deneyiminin dinamiklerine bakıyor.
15:00-15:30 Soru-Cevap
15:30-16:00 Ara
16:00-16:20 Canan Eda Özgener ve Dilara Tekin Gezginti “Rıfat Telgezer Örneği Üzerinden Cambazhane Kültürüne Bakış: Mekânsal Bir Okuma”
1960 ile 1974 yılları arasında Bakırköy’de yer alan Rıfat Telgezer Çadırı.
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Özgener ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde doktora eğitimine devam eden Gezginti, 1950’den 1970’e Türkiye’deki cambaz ve cambazhaneleri araştırıyor. Rıfat Telgezer’e yoğunlaşan proje, mekânı kuran ve yıkan öznenin yapma-etme biçimleriyle sabit-seyyar mekân ve performans-performativite kavramlarını tartışmaya açıyor.
16:20-16:40 Eda Aslan ve Dilşad Aladağ “Unutma Bahçesi Yerin Belleği ve Yıkımın Topoğrafyası”
İstanbul Üniversitesi Biyoloji Enstitüsü Binası, 1936, Cafer Türkmen Arşivi.
Yüksek lisans eğitimini Marmara Üniversitesi Resim Bölümü’nde sürdüren Aslan ile İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde sürdüren Aladağ’ın araştırması, akıbeti belirsizliğini koruyan İstanbul Üniversitesi Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi’nin arazisini merkeze alıyor. Osmanlı İmparatorluğu’ndan bu yana bölgenin geçirdiği dönüşümlere bakan proje, 1935’te kurulmuş olan bahçeyle ilgili bütün süreçleri katman katman incelemeye açıyor.
16:40-17:00 Onur Yazıcıgil “19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda Nesih Stilinin Tipografik Evrimi”
Basılmış Arapça hurufat nevileri.
Sabancı Üniversitesi’nde tipografi ve illüstrasyon dersleri veren Yazıcıgil, 1728 ile 1928 yılları arasında Arap harfleriyle Türkçe yayımlanmış kitap, gazete ve mecmualardan yola çıkarak Osmanlı matbaacılığının tipografik çıktılarında temel metin fontu görevi görmüş olan nesih hurufatını tarihsel, yapısal ve görsel açılardan araştırıyor.
17:00-17:30 Soru-Cevap
Sunumlar herkesin katılımına açıktır; konuşma dili Türkçe’dir.