İSMD Konferansları - Mimarlığın Kökenleri 2: "Çatalhöyük"

mimarizm.com / 20 Temmuz 2011

İstanbul Serbest Mimarlar Derneği'nin düzenlediği ve mimarlık tarihinin en önemli dönüm noktalarını ele alan "Mimarlığın Kökenleri" konferans dizisi "Çatalhöyük-Dünyanın İlk Kenti" konferansı ile devam ediyor.

Yerleşik yaşama geçişin başladığı ilk kentlerden birisi olan, dünyadaki en eski kumaş, en eski ayna ve en eski tahta kâsesinin bulunduğu Çatalhöyük'ün hikayesi, 05 Eylül 2011 Pazartesi günü, Seranit firmasının desteği ile Yapı-Endüstri Merkezi'nde gerçekleşecek olan Çatalhöyük Konferansında, kazı heyeti başkanı Prof. Ian Hodder tarafından dinleyicilere aktarılacak.

'Neolitik Devrim'in beşiği Çatalhöyük

On binlerce yıl tüketici olarak yaşayan, yabani meyveleri ve bitki köklerini yiyen, vahşi hayvanları avlayan insan, yaklaşık 10 bin yıl önce ilk kez yerleşik yaşama geçti. Bu aşamaya gelinceye kadar üretim faaliyeti yalnızca av aletleri yapmak ve avladığı hayvanların postundan giyecek yapmakla sınırlıydı. Yabani bitkileri ehlileştirip ekmeye başladığı ve yabani hayvanları evcilleştirip emri altına aldığı için mi yerleşik yaşama geçtiği, yoksa yerleşik yaşama geçtiği için mi bütün bunları yaptığı henüz tam olarak açıklanamıyor. Bilinen tek şey, ehlileştirme ve evcilleştirme olayı ile yerleşik yaşama geçişin birbiriyle bağıntılı olduğu. Böylece insan yalnızca tüketici olmaktan çıkarak, üreticiliğe adım atmış oldu. Bir başka deyişle, önceden yalnızca tabiatın sunduklarını tüketirken, bu değişimle birlikte tabiatın üretimine katkıda bulunmaya başladı. Bu büyük değişime 'neolitik devrim' adı veriliyor.

1958 yılında İngiliz arkeolog James Mellaart tarafından keşfedilmiş olan Çatalhöyük'ün önemi de buradan geliyor. Dünyada 'neolitik devrim' denilen yerleşik yaşama geçişin başladığı ilk yerlerden birisi olan Çatalhöyük, Konya'nın 60 kilometre kadar güneydoğusunda, Çumra ilçesinde yer alıyor. Geçmişi 9 bin yıl öncesine dayanıyor.

Eski evlerin terk edilip doldurulması ve üzerlerine yeni evler inşa edilmesiyle birçok kez yeniden kurulmak suretiyle M.Ö. 7400-6000 yıllarında yaşamını sürdüren kentte, bu süre içinde yeniden inşa sonucu tam 18 iskân tabakası oluştu. Çatalhöyük'ün benzerleri olmakla birlikte, bu büyüklükte başka bir yerleşim yerine henüz rastlanmadı. Bugüne dek kazılarda bulunan en eski kumaş, en eski ayna, en eski tahta kâse Çatalhöyük'te yer aldığı için burasının en eski yerleşim yerlerinden birisi olduğu tartışmasız olarak ortaya çıkıyor.

Çatalhöyük adı, farklı yükseklikte ve çatalı andıran iki tepeden oluşan bir höyük görünümünde olmasından kaynaklanıyor.

İngiliz arkeolog Ian Hodder başkanlığında uluslararası bir heyet tarafından yürütülen Çatalhöyük kazısı öylesine büyük ilgi topluyor ki kazıya katılanların sayısı her geçen yıl daha da artıyor. Geçen yıl kazıya, 13 ülkeden 120 kişinin katıldığı belirtiliyor. Yeni bulgularla zenginleşen kazı faaliyeti dünyada gerçek bir ilgi odağı haline gelmiş durumda. Meraklıları her yıl yeni bulguların neler getireceğini bekliyor.

Konferansa özel bir sürpriz!

İSMD "Çatalhöyük-Dünyanın İlk Kenti" Konferansı'nı izlemek üzere Yapı-Endüstri Merkezi'ne gelenleri, özel bir sürpriz bekliyor olacak. YEM'e gelerek YEM Kitabevi'ne Foursquare üzerinden "check-in" olan ilgililer, "Anadolu Antik Tiyatroları" ve "Binalar Nasıl Okunur" kitapları için %30 indirim kazanacak.

Konferans Programı

18.30 Kokteyl
19:00 Açılış Konuşmaları
Oğuz Öztuzcu, İstanbulSMD Başkanı
Ece Ceylan Baba, Seranit
19:10 "Dünyanın İlk Kenti: Çatalhöyük" Konferansı - Prof. Ian Hodder

Simültane tercümenin yapılacağı konferansa kayıt yaptırmak için lütfen tıklayınız.

Ian Hodder hakkında

Londra Üniversitesi, Arkeoloji Enstitüsü'nde eğitim gören Ian Hodder, doktora tezini 1975'te Cambridge Üniversitesi'nde tamamladı. Leeds'te kısa bir süre öğretim görevlisi olarak çalıştıktan sonra Cambridge'e geri dönerek 1999'a kadar burada ders vermeye devam etti. Bu süre zarfında British Academy'e kabul edilen Hodder, 1999'da ABD'ye taşınarak Stanford Üniversitesi Antropoloji Bölümü'nde Stanford Arkeoloji Merkezi Direktörü olarak dersler verdi. Geniş çaplı kazı projelerini Güney İngiltere'de yer alan Haddenham'da ve 1993'ten beri çalıştığı Çatalhöyük'te gerçekleştirdi.

Guggenheim üyeliği bulunan; İsveç Society of Antiquaries tarafından Oscar Montelius Madalyası'na ve Kraliyet Antropoloji Enstitüsü'nce Huxley Anma Madalyası'na layık görülen Hodder, Bristol ile Leiden üniversitelerinden fahri doktora unvanı aldı.

Hodder'ın başlıca yayınları arasında şunlar yer alıyor: "Arkeolojide Mekânsal Analiz" (Spatial analysis in archaeology-1976 CUP), "Eylem Sembolleri" (Symbols in Action 1982 CUP), "Geçmişi Okumak" (Reading the past-1986 CUP), "Avrupa'nın Ehlileştirilmesi" (The domestication of Europe-1990 Blackwell), "Arkeolojik Süreç" (The archaeological process-1999 Blackwell), "Leoparın öyküsü: Çatalhöyük'ün sırlarını açığa çıkarmak" (The leopard's tale: Revealing the mysteries of Çatalhöyük-2006 Thames and Hudson).

İlişkili Haberler

Bu Haberi Sosyal Medyada Paylaşın