Cezayirli Usta Katedralin Yeni 'Yüzü' Oldu

Amber EROYAN / 13 Eylül 2010

1973'ten bu yana Fransa'nın Lyon kentindeki Saint Jean Katedrali'nin (orijinal ismiyle; Cathédrale Saint-Jean-Baptiste de Lyon) restorasyon çalışmasında ter döken Müslüman taş ustası Ahmed Benzizine, katedralin cephesine eklenen kanatlı bir gargoyl (kilise cephelerinde ve anıtsal yapılarda kullanılan, çirkin insan yüzü ya da hayvan başı biçiminde oluk ağzı) figürü ile ölümsüzleştirildi.

Fransızca ve Arapça dillerinde "Allah büyüktür" (Dieu est Grand, Allahu akbar) yazısının eşlik ettiği figürün, geniş bir Müslüman nüfusa sahip Lyon kentinde dinler arası dostluğun bir yansıması olduğu ifade ediliyor. Buna rağmen, radikal sağcı bir grubun itirazını da dikkate alan Lyon Başpiskoposluğu, muhtemel bir hasara karşı figürü koruma altına aldı.

Benzizine'e benzeyen figürünün katedrale eklenmesinin dinle hiçbir ilgisi olmadığını vurgulayan papaz Michel Cacaud, "Durum sadece bir heykeltıraşın şantiye şefine saygısını ifade etmesinden ibarettir" dedi.

Heykeltıraşın taş ustasına teşekkürü

Associated Press (AP) muhabirleri Elaine Ganley ve Anthony Laurent tarafından derlenen haberde, eski bir Fransız kolonisi olan Cezayir'de dünyaya gelen taş ustası Ahmed Benzizine'in 1973 yılından bu yana Saint Jean Katedrali'nde çalıştığı belirtiliyor. Lyon'un, UNESCO Dünya Miras Alanı listesinde yer alan tarihi kent çekirdeğinde bulunan ve 12.-14. yüzyıl arasında inşa edilen katedral, Gotik mimari ile Roma mimarisinden izler taşıyor.

Lyon tarihi kent merkezinin önemli nirengi noktalarından Saint Jean Katedrali. Görsel: cathedrale-lyon.cef.fr/

"Tam 37 yıl önce, kiliselerde çalışmaya başladığımda, bir Müslüman'ın cami dışında bir ibadethaneye girmesi günah sayılırdı" diyen Benzizine, katedralin cephesinde kendisine benzeyen bir gargoyl bulunmasının eğlenceli olduğunu düşünüyor: "Şeytan gibi sivri kulakları dışında bana oldukça benziyor. Ama heykeltıraş bana meleklerin kulaklarının da sivri olduğunu söyledi."

Öldükten sonra da katedralde varolmaya devam edeceğini düşünmenin hoşuna gittiğini ekleyen Benzizine, bu armağanın bir "barış ve hoşgörü mesajı" olduğu görüşünde.

Benzizine'i ölümsüzlüğe kavuşturan heykeltıraş Emmanuel Fourchet ise bu sayede, ustanın ve emeğinin onurlandırıldığını belirtiyor: "Benzizine'i 20 yıldan uzun bir süredir tanıyorum. Daha ben taşçı çırağı bile değilken o çoktan kiliselerde çalışıyordu. Bu çalışmam, kendisine teşekkürümdür."

Benzizine'in, katedralde kendine benzeyen bir figürü bulunan tek zanaatkar olmadığına dikkat çeken papaz Michel Cacaud, bunun, yapıya emek veren zanaatkarları temsil etmenin hem mizahi hem de hürmet barındıran geleneksel bir yolu olduğunu ekliyor.

"Benzizine gargoylunu dinle ilişkilendirmek yanlış"

Aşırı sağcı Identity Youth of Lyon grubu tarafından fark edilinceye kadar, altı aydır katedralin cephesini süsleyen Benzizine gargoylunun ayırdına varan pek yoktu. Dikkati çekenin Arapça yazılan "Allah büyüktür" ifadesi olduğunu söyleyen taş ustası Ahmed Benzizine, bu ifadenin sadece Müslümanların peygamberi Muhammet ile ilişkilendirilemeyeceğini savunuyor ve kendisinin katedral, cami, sinagog gözetmeksizin tüm tarihi ibadethanelerde çalıştığını ekliyor.

Identity Youth of Lyon grubunun internet sitesinde yayımlanan açıklamada ise, "Hangi camide ‘Ave Maria' yazısı ile karşılaşırsınız?" şeklinde provokatif bir soru yöneltilerek, gargoylun altına eklenen yazının İslam'ın galibiyetinin bir tezahürü olduğu belirtiliyor.

Kilise cemaatinden kimsenin bu radikal grubun görüşünü benimsemediğini müjdeleyen Lyon Başpiskoposluğu da Benzizine gargoylunun şu iki geleneği simgelediğini savundu: Katedralin taş işçiliğinde görev alan zanaatkarları onurlandırmak ve Lyon'un yakın dönem dini tarihinin parçasını oluşturan Hıristiyan-Müslüman diyalogunu somutlaştırmak.

"Allah büyüktür" demeyen din olmadığını ifade eden papaz Cacaud da durumu özetleyen açıklamasında; katedrale eklenen gargoylun, inançlı bir işçiyi onurlandırmanın ve ona teşekkür etmenin basit bir yolu olduğunu söyledi.

Katedralin cephesini süsleyen diğer gargoyllar. Görsel: JaHoVil

Genellikle grotesk figürler olan ve yağmur suyunun dışarı atılmasını sağlayan gargoyllar katedral cephelerine dağıtılmış haldedir. Çoğunlukla bir kısmı hayvan şeklinde betimlenen bu heykelcikler; Ortaçağ'da, kötüleri korkutmak ve kaçırmak için kullanılırdı.

Haber, Associated Press'den derlenmiştir.

Bu Haberi Sosyal Medyada Paylaşın