Beatriz Colomina ve Mark Wigley küratörlüğünde “BİZ İNSAN MIYIZ?: Türümüzün Tasarımı: 2 saniye, 2 gün, 2 yıl, 200 yıl, 200.000 yıl” başlığı altında gerçekleştirilecek bienalde, 13 ülkeden tasarımcı, mimar, sanatçı, tarihçi, arkeolog, nörolog ve bilim insanının 70’in üzerindeki projesi yer alacak.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından ENKA Vakfı, Petkim ve VitrA eş sponsorluğunda düzenlenen 3. İstanbul Tasarım Bienali, 22 Ekim’de kapılarını ücretsiz olarak ziyaretçilerine açıyor.
Son 2 saniyeden geçtiğimiz 200.000 yıla kadar uzanan bir zaman dilimine yayılarak “insan” ve “tasarım” arasındaki ilişkiye odaklanacak 3. İstanbul Tasarım Bienali’nde beş farklı mekânda sergilenecek. Bienalin bu yılki sergi mekânları Karaköy’deki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, Studio-X İstanbul ve DEPO, Bomonti’de yer alan Alt Sanat Mekanı ve girişin müze biletiyle yapılacağı İstanbul Arkeoloji Müzeleri olacak.
Tasarım Bienali “insanı” afişlerine taşıyor
3. İstanbul Tasarım Bienali, en ilginç tasarım olan insanı afişlerine taşıyor. İnsan ve cep telefonu arasındaki ilişki üzerinden kurgulanan çalışmada, aynadan kendisini çeken insanın yansıması, onun da serginin bir parçası olduğu mesajını veriyor. Patlayan flaş görüntüsü bir yandan insana anonim kalma imkânı sağlarken bir yandan da insan imgesine müdahale ediyor. Küratörler, sergi katalogundaki sunuş yazılarında "Bu bienal bir tür ayna. Asıl eser sergilenenler değil; eser, aynada her zaman gördüğümüz şaşırtıcı yansımaya bakınca verilen beklenmedik ve yaratıcı tepkilerde gizli," önerisinde bulunuyor. Aynada “selfie” çeken insanların fotoğraflarından oluşan afişler bienal izleyicilerini #BizİnsanMıyız etiketi ile kendi fotoğraflarını sosyal medyadan paylaşmaya davet ediyor.
70’den fazla proje dört proje “kümesinde” sunuluyor
Tasarımın bu derece yaygın olduğu bir çağda, tasarım olgusunu yeniden düşündürmeyi hedefleyen 3. İstanbul Tasarım Bienali, iç içe geçmiş 4 proje kümesinden oluşuyor: Bedeni Tasarlamak, Gezegeni Tasarlamak, Yaşamı Tasarlamak ve Zamanı Tasarlamak.
BEDENİ TASARLAMAK başlığı altında sergilenen projeler, insan bedeninin kendisinin nasıl sürekli yeniden inşa edilen değişken bir yapı olduğunu, ellerimizin benzersiz işleyişinden beyin üzerine yapılan son araştırmalara kadar farklı yönleriyle keşfe çıkıyor. Projeler insanın her boyutuyla sürekli ayarlanabilir veya değiştirilir olmasından besleniyor.
GEZEGENİ TASARLAMAK ise bizi geniş toprakların ve ekolojilerin insan tarafından tasarlanması üzerine yeniden düşünmeye davet eden bir dizi proje sunuyor. İnsanın her yöne tasarım yayması ve gezegenin insan eliyle tasarlanmış katman katman yapılarla kaplanması projelere ilham veriyor.
YAŞAMI TASARLAMAK üretilen yeni mekanik, elektronik ve biyolojik yaşam formlarını inceliyor. Makinelerin, organizmaların, hesaplamaların ve genetiğin içinde olduğu bir karışım laboratuvarlardan gündelik hayata, toprağa, havanın ve okyanusların içine taşınıyor.
ZAMANI TASARLAMAK da bizi, en eski tarihlerdeki ilk insan aletleri ve süslemelerden, insanlara kendilerini ve eşyalarını 2 saniye kadar kısa bir sürede tekrar tasarlayabilme olanağı veren sosyal medya kanallarına uzanan benzersiz bir arkeoloji ile tanıştırıyor.
3. İstanbul Tasarım Bienali Katılımcıları ve Projeleri:
• Çoban, Bager Akbay (Türkiye)
• Mutant Alan, Atıf Akın (Türkiye)
• Kayıp Yarım Saniye, Zeynep Çelik Alexander (Türkiye), Vanessa Heddle, Elliott Sturtevant (Kanada)
• Karma Varlık, Lucia Allais (Birleşik Krallık, İtalya)
• Dünyadan Büyük Şeylerin Arkeolojisi, Pedro Alonso, Hugo Palmarola (Şili)
• Hayvanların Milano'su, Stefano Boeri (İtalya)
• Pencere Davranış Bilimi, Atelier Bow-Wow / Yoshiharu Tsukamoto Lab. at Tokyo Institute of Technology / YKK AP Window Research Institute (Japonya)
• Galina Balashova'nın Uzay Tasarımı, Galina Balashova (Rusya), Philipp Meuser (Almanya)
• Kurgusal Hümanizmler: Eleştirel bir Rapor, Marco Brizzi, Davide Rapp (İtalya)
• 1 Beyin, 100 Milyar Nöron, 100 Trilyon bağlantı, Brown Institute for Media Innovation, Center for Spatial Research with the Zuckerman Institute, Columbia University (ABD)
• Texas City Toprak Taraması, Center for Land Use Interpretation (ABD)
• Çatışma Şehirciliği: Halep, Center for Spatial Research (ABD)
• Ölümsüz, Revital Cohen (Birleşik Krallık), Tuur Van Balen (Belçika)
• Akıcılaşmak: Gangnam'ın Kozmetik Protokolleri, Common Accounts (ABD)
• Sanat Kurgusu, François Dallegret (Kanada, Fas)
• Yaşayan Servet, Tacita Dean (Almanya)
• Kontrollraum/Kontrol Odası, Thomas Demand (Almanya)
• Konuşulmayan, Diller Scofidio + Renfro (ABD)
• Dünyanın Beyni: Otomatizm, Stéphane Dougoutin (Fransa), Gwenola Wagon (Kanada)
• Değişken Nesne (II), Daniel Eisenberg (ABD)
• Yapamayacaksın, Keller Easterling (ABD)
• İnsanlar Tarafından Tasarlanan Tasarımcı, estudioHerreros (İspanya)
• Taşınabilir Hint-Pasifiği, Fake Industries Architectural Agonism and UTS (ABD, Avustralya, İspanya)
• İnsan Haklarının Doğal Tarihi, Forensic Architecture in collaboration with FIBAR: Baltasar Garzon, m7red and Irendra Radjawali (Birleşik Krallık, İspanya, Brezilya, Arjantin)
• Soyutlar Kenti // Doğaçlama Teknolojilerinden Konuşmalar, William Forsythe (Almanya/ABD)
• Kökenlerin Paradoksu, Anselm Franke (Almanya)
• Antroposen'e Hoşgeldiniz, Globaïa (Kanada)
• Uzay Çöpü 1957-2016, Stuart Grey (Birleşik Krallık)
• 5. Helena, Mathew Hale (Almanya)
• 51Sprint, Het Nieuwe Instituut (Hollanda)
• 7 Milyarlık Şehir, Joyce Hsiang, Bimal Mendis (ABD)
• KOBAY FARELERİ: Tasarlanmış Adamın Ufak bir Tarihi, Lydia Kallipoliti, Andreas Theodoridis (Yunanistan, ABD)
• Anatomi // Güvende, Ali Kazma (Türkiye)
• “Haritadan Belli”, Thomas Keenan and Sohrab Mohebbi, with Charles Heller and Lorenzo Pezzani (Kanada, ABD)
• Bünyesel Bilgisayım, Axel Kilian (Almanya)
• Kusursuz İnsan (Det Perfekte menneske), Jørgen Leth (Haiti)
• Yamyam Beden ve Şehir: Flavio de Carvalho, Jose Lirá (Brezilya)
• Açık Gelecek, The Living / Sculpting Evolution Group, MIT Media Lab (ABD)
• Maropeng Sahne I & II, Lesley Lokko (Gana)
• Memex, Marshmallow Laser Feast, Analog, FBFX, Duologue (Birleşik Krallık)
• Köçek Dans Pisti, m-a-u-s-e-r, Mona Mahall (Almanya), Aslı Serbest (Türkiye)
• Sim Felaketi, McEwen Studio (ABD)
• Tecrit Enstitüsü, Lucy McRae in collaboration with Lotje Sodderland (Birleşik Krallık)
• Ines-Masa, Enric Miralles (İspanya)
• Manchas Mies / Mies Lekesi, Domi Mora (İspanya)
• Mimarisiz Model Figürlerin Bitmemiş Ansiklopedisi / Maket Mobilyaları, MOS Architects (ABD)
• Mimarlık / Alan / Jest, Antoni Muntadas (İspanya)
• Dokuz Ada: Mimari Etrafında Konular, NEMESTUDIO, Neyran Turan & Mete Sönmez (Türkiye)
• Bırak gideyim, öteye…, New Territories / M4 with Pierre Huyghe (Tayland)
• Frederick Kiesler'in Sihirli Mimarisi: Tarih Öncesinden Atom Çağı'na Mağaralar, Hayvanlar ve Aletler, Spyros Papapetros (Yunanistan)
• Olağanüstü Tasarımların Medya Arkeolojisi, Jussi Parikka (Finlandiya), Ayhan Ayteş (Türkiye)
• Düş Nesneleri, PATTU / Cem Kozar, Işıl Ünal (Türkiye)
• Devrimin Eşiğinde Güney Afrika, Martha Rosler (ABD)
• Beyrut Bombastik!, Rana Salam (Lübnan)
• Beyaz Üzeri Beyaz, Alfredo Thiermann, Ariel Bustamante (Şili)
• Eklembacaklınotlar… Karanlık ağlar, Tomás Saraceno (Arjantin)
• The Connectome: İnsanlığın Yeni Bir Boyutu, Seung Lab (ABD)
• Ziyaret, SO? (Türkiye)
• Görsellerin Otonomisi, Hito Steyerl (Almanya)
• Taşınabilir Kişi, Studio Works (ABD)
• Şiddetin Arkeolojisi (Tasarım Olarak Orman), Paulo Tavares (Brezilya)
• Mikrobiyal Tasarım Stüdyosu: 30 günlük Simit Diyeti, Orkan Telhan (Türkiye)
• Petrol Müzesi, Territorial Agency (Birleşik Krallık)
• Voyager--Yıldızlararası Boşlukta İnsanlık, Universal Space Program (ABD)
• El--Tüm Bedenin Minyatür Hali, Madelon Vriesendrop (Hollanda)
• Detoks ABD, Mark Wasiuta (Kanada), Florencia Alvarez (Arjantin)
• Bilgi Serpintisi: Buckminster Fuller'ın Dünya Oyunu, Mark Wasiuta, Adam Bandler (ABD)
• Kuruntulu Mandala, Lu Yang (Çin)
• Sanal İç İstanbul, Annett Zinsmeister (Almanya)
Küratöryel Girişimler
Geçtiğimiz sene boyunca Princeton ve Columbia Üniversitelerinde “Tasarım Nedir?” başlığı altında gerçekleştirilen seminerlerde bienalin temasıyla ilgili geniş bir yelpazeye yayılan konular tartışıldı. Princeton ve Columbia öğrencilerinden oluşturulan bir ekip, küratörler Beatriz Colomina ve Mark Wigley ile Evangelos Kotsioris ile yaz boyunca çalışıp Bienal’in ana sergisine yerleştirilmek üzere altı küratöryel girişim hazırladı. Bu girişimler – Tasarım Viral Oldu, Değişken Beden, Biz Normal Miyiz?, Aynalarla Kuşatılmak, Homo-Cellular ve 2 Saniyede Tasarım – Bienal’e davet edilen katılımcıların işlerine ek olarak tarihi ve modern araştırmalar sunuyor ve “Biz insan mıyız?” temel sorusu üzerindeki yansımayı derinleştiriyor.
Küratöryel girişimlere ek olarak bienalde ayrıca iki özel proje bulunuyor: bedeni tasarlamak başlığı altında sınıflandırılan Deutsches Hygiene-Museum koleksiyonunun bir parçası olan Cam Adam ve zamanı tasarlamak kümesi altında sınıflandırılan Yenikapı’da bulunan neolitik zamana ait olan ilk ayak izlerinin kalıpları.
E-flux işbirliğiyle SUPERHUMANITY projesi
3. İstanbul Tasarım Bienali 50’den fazla yazar, bilim adamı, artist, mimar, tasarımcı, filozof, tarihçi ve arkeoloğun yer aldığı SUPERHUMANITY isimli online projenin açılışını “Öz Tasarım” konusuyla 22 Eylül’de yaptı. E-flux’tan Nikolaus Hirsch ve Anton Vidokle ile Beatriz Colomina ve Mark Wigley’nin hayata geçirdiği projede, “Biz İnsan Mıyız?” sorusuna, “öz” ve “tasarım” kavramları arasındaki ilişkiye dair farklı alanlardan gelen cevaplar, online olarak e-flux tarafından bir yazı serisi halinde yayımlanacak. Bienalde bir enstalasyon olarak sergilenecek yazılar serginin ardından bir kitap olarak da yayımlanacak.
Yazar listesinde bulunan isimler şöyle:
Lucia Allais, Julieta Aranda, Shumon Basar, Ruha Benjamin, Franco 'Bifo' Berardi, Daniel Birnbaum & Sven-Olov Wallenstein, Ina Blom, Benjamin H. Bratton, Giuliana Bruno, Eduardo Cadava, Zeynep Çelik Alexander, Tony Chakar, Mark Cousins, Keller Easterling, Ruben Gallo, Liam Gillick, Joseph Grima, Boris Groys, Rupali Gupte & Prasad Shetty, Güven Güzeldere, Andrew Herscher, Tom Holert, Brooke Holmes, Hu Fang, Francesca Hughes, Andrés Jaque, Lydia Kallipoliti, Tom Keenan, Brian Kuan Wood, Laura Kurgan, Sanford Kwinter, Adrian Lahoud, Sylvia Lavin, Tom Levin, Lesley Lokko, MAP Office, Chus Martínez, Ingo Niermann, Ahmet Ögüt, Trevor Paglen, Spyros Papapetros, Paul Preciado, Raqs Media Collective, Juliane Rebentisch, Sophia Roosth, Martha Rosler, Felicity Scott, Jack Self, Hito Steyerl, Kali Stull & Etienne Turpin, Pelin Tan, Alexander Tarakhovsky, Paulo Tavares, Territorial Agency, Stephan Trüby, Eyal Weizman, Mabel O. Wilson, Liam Young, and Arseny Zhilyaev & Anton Vidokle.
Türkiye Tasarım Kronolojisi
3. İstanbul Tasarım Bienali kapsamında Türkiye’deki tasarım tarihinin son iki yüzyılına odaklanan Türkiye Tasarım Kronolojisi adlı proje; ambalaj, grafik, iletişim ve reklam, mobilya, konut, peyzaj, sanayi yapıları, aydınlatma, oyuncak, müzik, seramik, sağlık ve sivil örgütlenmeler alanlarını Tanzimat’tan günümüze uzanan bir zaman diliminde inceliyor.
Projenin bir bileşeni olan Gündeliğin Belleği fotoğraflar aracılığıyla nesneler ve mekânlar hakkında görsel bir kaynak olmayı amaçlıyor. Pelin Derviş koordinasyonundaki Merak Kabinesi adlı uzman ekip, birbirine bağlı bir seçkiye dikkat çekerek diyaloglarda yer alabilecek kişilere ulaşmayı ve tartışma yaratmayı hedefliyor. Ekipte Amir Ahmadoghlu, Gökhan Akçura, İpek Akpınar, Yuvacan Atmaca, Ceren Balkan, Burçin Başyazıcı, Dilek Bektaş, Ali Berkman, Aslı Can, Cansu Cürgen, Bihter Çelik, Banu Betül Çiçek, Erhan Çiftçi, Ufuk Demirgüç, Pelin Derviş, Mihriban Duman, Ömer Durmaz, Nermin Er, Günbike Erdemir, Evin Eriş, Kerem Ganiç, Barış Gün, Selva Gürdoğan, Avşar Gürpınar, Gülay Gamze Güven, Nur Horsanalı, Orhan Irmak, Meliha Çağlayan İnce, Şafak Cudi İnce, Gökhan Karakuş, Balin Koyunoğlu, Yelta Köm, Liana Kuyumcuyan, Alper Maral, Arzu Nuhoğlu, Metehan Özcan, Fabio Salomoni, Beril Sarısakal, Ege Sevinçli, Hülya Kılıç Sirel, Elif Tan, Merve Taşlıoğlu, Funda Uz, Moira Valeri, Nur Elif Yurdaçalış ve Nilay Yurtsever yer alıyor.
Bienal sırasında Studio-X Istanbul’un bir bölümü araştırma laboratuvarına dönüştürülerek kronoloji konuları etkinlik ve panellerde tartışılacak. Tasarımcı ve tarihçiler için ise Studio-X Istanbul’da kurulacak araştırma kütüphanesi kalıcı bir açık kaynak olarak hizmet verecek. Proje etkinlikleri bizinsanmiyiz.iksv.org adresinden takip edilebilecek.
Açık Çağrı’nın sonucunda belirlenen 5 proje
3. İstanbul Tasarım Bienalinin yaptığı açık çağrıya 36 ülkeden 200’ün üzerindeki başvuru arasından jürinin seçtiği beş video projesi bienal süresince Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nun terasında gösterilecek.
• Misafirhane, Merve Bedir (Türkiye), Alican İnal (Hollanda)
• Körelme, Jonathan Hadari, Simona Katsman (İsrail)
• Autographsy, Alper Raif İpek (Türkiye)
• Kaçırılmayacak Fırsat, Görkem Özdemir (Türkiye)
• New York’un Yatak Odaları, Dimitris Venizelos (Kıbrıs)
Ayrıntılı bilgi için tıklayın.