Açık Planlamaya Doğru

İdealKent Yayınları'ndan yayımlanan "Açık Planlamaya Doğru" İlhan Tekeli tarafından kaleme alındı.

“Açık Planlamaya Doğru başlığı, yalnız Dünya’da ve Türkiye’de kent planlaması konusundaki bir eğilime işaret etmek için kullanılmıyor, daha önemlisi Türkiye’ye, var olan kapalı kent planlaması pratiğinin ve kurumsal yapısının değiştirilmesi için yapılan, bir çağrı/öneri olma işlevi görüyor. Ben Türkiye’de ilk kent planlaması bölümü olarak 1961 yılında eğitime başlayan ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama bölümün ilk sınıfındaki üç öğrenciden biriyim. Bu başlangıçtan günümüze kadar geçen 62 yılda sürekli, Türkiye’nin kent pratiği ve bu pratiğin toplumsal sonuçları konusunda düşünce geliştirmeye çalıştım. Uzun bir düşünce yolculuğu yaptım. Açık planlama anlayışı bu yolculuk sonunda geldiğim noktayı temsil ediyor. Açık plan düşüncesinin henüz başlangıcında bulunuyorum. Son bir yıldır, bu başlangıç noktasında konuyu değişik bakımlardan işleyen dokuz yazı yazdım, yazmaya devam ediyorum. Bu bana çok heyecan veriyor. Açık plana geçişin sadece bir akademisyenin kendi başına yaptığı bir yayınla gerçekleşmeyeceğini biliyorum. Yeni etkili bir planlamaya geçebilmek için bu konunun toplumda/meslek camiasında konuşulup benimsenmesi ve akademi dünyasının ve pratik dünyasının değişik düzeylerindeki aktörlerinin katkılarıyla geliştirilmesi gerekiyor. Ben de böyle bir kolektif katkılarla gerçekleştirilecek bir geçişi daha demokratik ve heyecan verici buluyorum. Bu bakış açısı içinde, bir oluşum sürecinin başlangıcında oluşan birikimin yayına dönüşmesine olumlu baktım. Böyle bir yayın yapılmasının açık plan konusundaki tartışmaları daha verimli hale getirmesini bekliyorum.” Prof. Dr. İlhan Tekeli

*

İlhan Tekeli Hakkında

Prof. Dr. İlhan TEKELİ, Şehir ve Bölge Plancısı, Sosyal Bilimci. 1937’de İzmir’de doğmuştur. İlk ve orta eğitimini İzmir’de almıştır. İzmir Atatürk Lisesi’nden mezun olmuştur. 1960 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Fakültesini bitirmiştir. 1964’te Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde Şehir Plan-lama yüksek lisansını, 1966’da Pennsylvania Üniversitesi’nde Bölge Bilimi yüksek lisansını Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı’nda yüksek lisansını, 1968’de ise İTÜ Mimarlık Fakültesinde Şehir Planlama’da doktorasını tamamlamıştır. 1970 yı-lından 2004 yılında emekli olana kadar Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapmıştır. Emekli olduktan sonra da yarı zamanlı olarak doktora derslerini vermeyi günümüze kadar sürdürmüştür. Tarih Vakfı’nın kurucularından ve ilk baş-kanıdır. 2004-2008 yılları arasında YÖK Genel Kurul üyeliği yapmıştır. 1989 yılında Selim İlkin ile birlikte Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü’nü almışlardır. 1994 yı-lında Mustafa Parlar Bilim Ödülü’nü almıştır. 1996 yılında Türkiye Bilimler Akade-misi yönetim kurulu üyeliğine seçilmiştir. 2011 yılında Hükümetin üyelik seçimle-rine müdahale etmesi üzerine istifa etmiş, “Bilim Akademisi”nin kurucuları ara-sında yer almıştır. 1999 yılında Mustafa Parlar Eğitimde Üstün Başarı, 2006 yılında TÜBİTAK Hizmet Ödülü’ne layık görülmüştür. 2009 yılında TASAM Stratejik Viz-yon Ödülünü, 2014 yılında TMMOB Mimarlar Odası Mimarlığa Katkı Ödülünü, 2016 yılında Sakıp Sabancı Sosyal Bilim Uluslararası Araştırma Ödülünü, 2019 Türk Serbest Mimarlar Derneği’nin İzmir-Deniz projesi tasarımı dolayısıyla verdiği jüri özel ödülünü ve Kültür alanındaki 2020 yılı Vehbi Koç Ödülünü almıştır. Aldığı ödüllerin yanı sıra birçok yerel yönetim (İstanbul, Ankara, İzmir, İzmit, Belediyeler Birliği vb.) ve farklı ölçekteki kurumlarda danışmanlıkları da bulunmaktadır. Başta Selim İlkin olmak üzere, Yiğit Gülöksüz, Erdoğan Soral, Tarık Okyay, Gencay Şay-lan, Raşit Gökçeli, Anlı Ataöv ile ve yalnız olarak yazılmış 115 kitabı bulunmaktadır. Bilimsel yazıları Tarih Vakfı Tarafından derlenerek 26 cilt halinde yayınlanmıştır. Şehir planlama, bölge planlama, sosyal sistemler, makro-coğrafya, yerel yönetimler, iktisadi politikalar, iktisat tarihi, şehir tarihi, belediye tarihi, eğitim planlaması, bilim felsefesi, demokrasi ve tarih yazıcılığı konularında 660’ı aşkın bilimsel yazı ve bildirisi bulunmaktadır.