1956 yılı Şubat ayında, New South Wales Başbakanı Joseph Cahill, Sydney Opera Binası için uluslararası bir yarışma ilan etti. Yarışmayı beton kabuklar dizisinden oluşan projesi ile Jørn Utzon kazandı. Yarışmaya katılan 222 proje arasından uygulanmayan 7 projeyi sizler için derledik.
Yarışma şartnamesi, mimarların siyah beyaz olmak kaydıyla birden fazla öneriyle yarışmaya katılımına olanak tanıyordu. Yarışmayı kazanacak tasarımın inşaa edilmesi için bütçeye herhangi bir sınırlama getirilmemişti. Katılımcılardan, çoğu orkestra araçları olmak üzere 100 araçlık bir park alanı düşünülmesi istenmişti.
Yarışmaya katılan 222 proje arasından uygulanmayan 7 proje:
1. Philadelphia Collaborative Group’s Design
Yarışmada ikincilik ödülünü, Philadelphialı yedi tasarımcıdan oluşan ekibin projesi aldı. Birinci projeye benzer şekilde deniz kabuğu formundan ilham alınarak tasarlanan bu yapı, ileri betonarme teknikleri ile inşaa edilecekti.
Birinciliği kılpayı kaçırmış olsalar da Philadelphia ekibi, bu umut verici başlangıçtan sonra birlikte çalışmaya devam etti ve ödüllü tasarım grubu Geddes Brecher Qualls Cunningham'ı (GBQC) kurdu.
2. Paul Boissevain&Barbara Osmond’s Design
Hollanda ve İngiltere’den mimarlardan oluşan ekibinin projesi, Marzella ve Utzon’un deniz kabukları yanında oldukça tutucuydu, bu yüzden yarışmada üçüncü oldu. Ancak, jüri üyeleri yapının ölçeğini ve onu çevreleyen yürüyüş yollarını etkileyici buldu. Rasyonel formları ve vurguladığı yürüyüş yolları galibiyet getirmemiş olsa bile Boissevain ve Osmond’un vizyonunu, yarışmadan elli yıl sonra inşaa edilen Oslo Opera Binası’nın zeminden çatıya ulaşan yürüme yollarında görebiliyoruz.
3. Sir Eugene Goossen’s Design
Rekabete katılamamış olmasına rağmen Sir Eugene Goossen‘ın önerisinin, tasarımcının güçlü siyasi bağlantıları nedeniyle inşaa edilme ihtimali vardı. Gossen, yalnızca Sidney Senfoni Orkestrası şefi değil, aynı zamanda NSW Devlet Müzik Konservatuarı'nın direktörü ve bir opera binası yapılmasını talep eden en önemli seslerden biriydi.
4. Peter Kollar and Balthazar Korab’s Design
Macaristan'daki komünist rejimden kaçarak Avustralya’ya iltica eden tasarımcılar Kollar ve Korab’ın önerisi, Avustralya’lı firmalarden gelen önerilerin en iddialısıydı. Jüri üyeleri projenin büyük bir hünerle tasarlandığını düşünüyordu.
5. S. W. Milburn&Partners’ Design
Stanley Wayman Milburn ve Eric Dow’ın tasarımı, Boissevain ve Osmond’un rasyonel formlu ve yürüyüş yollarıyla çevrelenen yapısında çok farklı değildi. Fakat Milburn ve Dow, yürüyüş yollarını yükseltilmiş yapının altında kurguladı ve yapının üstünde bir helikopter pisti yerleştirdi.
6. Vine and Vine’s Design
İngiliz şirketi Vine and Vine’ın araziye yayılan opera binası tasarımı, bir restoranla ayrılmış iki oditoryumdan oluşuyordu. Rakiplerinin çoğu gibi, Vine'lar da sahilde çöküntü bir meydan önerdi. Ancak canlı kırmızı renklerdeki cephesiyle bu projenin oditoryum sayısı jüri tarafından fazla bulundu ve yarışmadan elendi.
7. Kelly and Gruzen’s Design
Kolektif bir grubun tasarladığı bu proje Vinelar’ın çökük meydanlarını anımsatmasına rağmen daha canlı ve dinamik bir tarafı var. 1932 yılında Barnett Sumner Gruzen ve Albay Hugh A. Kelly tarafından kurulan Kelly ve Gruzen’s, bugün IBE Grubu olarak çalışmaya devam ediyor.
Yapımı 17 yıl süren proje ne yazık ki Joseph Chill’in vefatından sonra tamamlanabildi. Fakat Utzon’un ödüllü önerisi, Avustralya’nın sembollerinden biri haline geldi ve yarışmadan yarım yüzyıl sonra UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yerini aldı.
budgetdirect.com’dan derlenmiştir.