Britanya Kraliyet Mimarlık Enstitüsü (RIBA) geçtiğimiz günlerde Stirling Ödülü için aday gösterilenlerin listesini açıkladı. Ülkenin en önemli mimarlık ödüllerinden biri olan Stirling’in adaylarından biri ise toplum tabanlı mimarisiyle beğeni toplayan East Sussex’deki yeni Hastings Rıhtımı.
Her yıl Zaha Hadid ya da Norman Foster gibi dünyaca ünlü mimarların görkemli projelerine layık görülen Stirling Ödülleri’nin bu yılki adaylarından biri boşluklarıyla öne çıkan bir rıhtım.
dRMM tarafından tasarlanan East Sussex’deki yeni Hastings Rıhtımı, bir gökdelen kadar görkemli ya da iyi tasarlanmış bir konut projesi kadar ilham verici görünmeyebilir; ancak 274 m uzunluğundaki iskele projesi, tasarımının odak noktasına sadece toplumu yerleştirerek diğer adaylar arasında öne çıkmayı başarıyor. dRMM mimarları rıhtımı, yeni mimari öğelerle donatmak yerine boş bırakarak onu toplumun kullanıma açıyorlar. Toplum tabanlı yalın tasarım, dileyenlerin kendi mimari unsurlarını, bu boş platform üzerine kolaylıkla entegre edebilecekleri şekilde kurgulanmış.
Herhangi bir mimari unsur kullanmaksızın toplumun bir araya gelip sosyalleşmesini sağlayacak boş bir mekân yaratmak sanıldığı kadar kolay değil. RIBA jürisi projeyi neden seçtiklerini, “Eski, bakımsız bir rıhtımı, toplum mülkiyetinde ve herkesin kullanımına açık, canlı bir kamusal alana dönüştürmek 7 yıllık cesur bir işbirliğinin sonucu,” şeklinde açıklıyor.
2010 yılında çıkan bir yangın sonrasında yenilenme fırsatı bulan bu boş alan, sahil kasabası için esnekliğe sahip bir etkinlik mekanı olarak tasarlanmış. Orijinal rıhtımın yanması, diğer sayısız seçenekle birlikte yeni bir kamusal alan yaratma olasılığını gündeme getirmiş. dRMM mimarları bölgede yaşayanlarla bir araya gelerek rıhtımı yeni bir kamusal alana dönüştürme fikirlerini toplumla paylaşmışlar. Sirkten müzik konserlerine, festivallerden açık pazarlara kadar birçok farklı tarzda etkinliğin düzenlenmesine olanak sağlayan proje planlarını açıklamışlar. Projede kullanılacak olan mobilyalar bile yerel bir istihdam girişimi tarafından sağlanmış.
Sonuçta, cam ve işlenmiş ahşaptan (yangından zarar görmeden kurtulmayı başaran eski rıhtıma ait ahşaplar, geri dönüştürülerek projede yeniden kullanılmış) oluşan birkaç strüktürle arazideki esnekliği maksimuma çıkaran bir tasarım ortaya konmuş. Toplum tabanlı yeni rıhtım, geçici kurulumlar için adeta yeni bir oyun alanına dönüşmüş. Hastings Rıhtımı Yardım Kuruluşu ise sezonluk kullanımlar için yeni fikirler bulunması konusunda halkı motive ederek destekliyor. Burada mekanı tanımlayandan çok yeni olasılıklara zemin hazırlayan bir mimariden söz edilebilir.
Rıhtımın büyük bir bölümünün boş bırakılması mimari anlamda onu başarılı kılan en önemli etken. Hastings, geçtiğimiz yıl aynı zamanda National Piers Society tarafından da ‘Yılın Rıhtımı’ seçilmiş.
Kaynak, Curbed