Ayhan Şahenk Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi

Ülkemizde ileri tarım araştırmalarının yapılmasını sağlayacak ve bilimsel çalışmalarıyla tarım sektörüne stratejik değer katacak bir eğitim kurumu olarak faaliyet göstermesi planlanan Ayhan Şahenk Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi, Niğde Üniversitesi kampusu içerisinde yer alacaktır.  Doğuş Grubu’nun  işveren ve bağışçı olduğu projede dört adet bölüm başkanlığı, idari birimler, derslikler, laboratuvarlar ve sosyal hacimler bulunmakta olup, yapı yaklaşık 24.000 m2 inşaat alanına sahiptir. Fakülte binası için ayrılan arazi, kampusun batı bölümünde yer almakta olup, kampusun gelişim planları ve zemin yapısı göz önüne alındığında, yeni fakülte binalarının planlanmadığı bir alandadır, arazi çevresi ileride yapılaşmaya açık değildir.



Bu durum projenin biçimlenmesinde büyük rol oynar. Projenin temel fikri, tarım teknolojileri ve ziraat fakültelerindeki teorik eğitimin, tarımsal alanlardaki (topraktaki) uygulamalı eğitim ile birlikte yapılması gerekliliğinden çıkar. Buna göre, fakülte bloklarının, oluşturulacak bir uygulama ile tarım alanı bandı üzerine yerleştirilmesi önerilmektedir. Bu bant fakülte bloklarının altından sürekliliğini devam ettirerek kuzeygüney yönünde gelişecektir.  Deneysel tarım uygulamalarının yapılacağı bu bant, fakülte binası ana girişinden başlayarak fakülte kullanıcılarını ve ziyaretçileri karşılayacak, avluda devam edecek ve avludan dışarıya çıkarak güneye doğru sera alanlarını kapsayarak, akademisyen ve öğrencilere uygulamalı çalışma alanı sağlayacaktır. Bu düzenleme farklı şeritlerde, farklı tohum uygulamaları ve farklı mevsimlerde değişecek görsel etki ile etkin bir peyzaj elemanı olarak fakülte binasını zenginleştirecektir. Binanın giriş holü ve zemin katlarında saydamlık sağlanması amaçlanmış, peyzaj ile kullanıcının etkileşimi, avlunun aktif bir biçimde kullanımı hedeflenmiştir. Avlu, farklı bloklar arasındaki sosyalleşmeyi ve görsel etkileşimi sağlamanın yanısıra blokların doğal ışık ve havalandırmadan üst düzeyde yararlanmasını da sağlar. Fakülte binasının oluşumunu belirleyen bir başka önemli karar, farklı birimlerin toplandığı monoblok bir yapı yerine ayrı bloklardan oluşan avlulu bir sistemin tercih edilmesidir. Bu tercihin temel nedeni gereksinim programındaki farklı mekânların (öğretim üyesi odası, derslik, laboratuvar vb.) farklı aks aralıkları ve teknik özellikler gerektirmesidir.



Farklı birimleri farklı bloklarda toplamak, bu tarz fakülte binalarında akılcı bir çözüm olarak, her birimin ideal aks aralığına yerleşmesini sağlar, uygulamada rasyonel bir çözüm olarak gereksiz kayıp alanların oluşmasını engeller. Ekonomik bir çözüm sunan bu biçimlenme her blokta gereksinim duyulan kat yüksekliğinin elde edilmesine olanak tanır; aynı zamanda laboratuvar birimleri gibi özel şaft sistemlerine ve teknik donanımlara sahip alanların düşey bağlantılarını kolaylaştırır. Farklı blokların aydınlatma ve ısıtma sistemleri bağımsızlaştırılarak, farklı kullanım zamanlarında farklı çalıştırılabilmekte ve işletme giderleri düşürülebilmektedir. Bunun yanısıra mekânların koridor cephelerindeki açılabilir bant pencereler ile koridor sonlarındaki pencereler sayesinde hava dolaşımı sağlanabilir ve doğal iklimlendirme ile işletme maliyetleri azaltılır. Kuzey ve batıda yer alan iki blokta öğretim görevlileri odaları, dekanlık birimleri ve öğretim görevlilerinin kullanacağı araştırma laboratuvarları yer alır. Doğu ve güneye bakan üç blokta ise öğrencilerin kullanacağı derslikler, laboratuvarlar ile kafeterya, kütüphane gibi sosyal mekânlar yer almaktadır. Davetli yarışma sonucu 1. seçilen projenin uygulamasına 2012 yazında başlanmıştır ve 2013 sonbaharında eğitim ve öğretime açılması planlanmaktadır.

*Bu proje YAPI Dergisi'nin 377. sayısında yayımlanmıştır.