Odalar yanyanalık ilişkisinde değildir, her biri merkezle ayrı ayrı ilişkilendirilmişlerdir. Merkezi şemanın bir avantajı, her odanın iki yönden ışık almasını sağlamasıdır.
Beyaz Ev, Ümitköy’de kalabalık bir aile için tasarlanmış, yaklaşık 800 m²’lik, çatı ve bodrum dahil toplam 4 katlı bir villa projesidir. Öncelikle işverenin verdiği programın üzerine tasarımın programı yazılmıştır. Evin mekânları (giriş, vestiyer, yaşama alanı, mutfak, yemek bölümü, ebeveyn odası, çocuk odaları, çalışma odası, banyolar, kiler, giysi odası, hizmetli odası, depo, fitnes, garaj) ayrıştırılmış, her bir birim, arsanın boyutlarından dolayı merkeze yerleştirilmiş, işverenin talebi üzerine asansör ve ana dolaşım merdiveni ile ilişkilendirilmiştir. Odalar yanyanalık ilişkisinde değildir, her biri merkezle ayrı ayrı ilişkilendirilmişlerdir. Merkezi şemanın bir avantajı, her odanın iki yönden ışık almasını sağlamasıdır. İkinci avantaj, dışarıda yaratılan pozitif mekânlardır. Kollar daraldığı için bahçede, farklı boyut ve yönlerde mekânlar oluşmuştur. Üçüncü avantaj, dolaşıma birimlerin dışında en az düzeyde alan harcanmasıdır. Son olarak, her kol taleplere ve ölçülere bağlı olarak boyutlandırılabilecek esnekliğe tasarım aşamasında kavuşturulmuştur.
Tasarım sürecinde işverenle birlikte sistemin parçaları birlikte geliştirilebilmiş, hem birimler ayrı ayrı ele alınabilmiş, hem de bütünlük korunabilmiştir. Bir birimin merkezle ilişkisi hem planda hem kesitte çözülmüş, sistem kesitinin merkezden döndürülmesi ve tekrarı evin bütünündeki anlayışı belirlemiştir. İşlevsel ayrışmaya karşılık, mekânların birbirine kaynaşması ve görsel ilişkiler arandığı için, dışarıdan bütün birimler tek bir kabukla birbirine bağlanmışlardır. Yapı içinde hem birbirine akan mekânlar oluşurken hem de ayrışma şansı vardır. Bu esneklik, talebe göre mekânın biçimlenebilmesini getirmiştir. Birbirine akan mekânlar ile birbirinden ayrışan mekânlar aynı sistematiğin içinde var olabilmiştir ve her an biri ötekisine dönüşebilecek durumdadır. Sisteme ek olarak esneklik katılabilmesi ve kolların gerekli durumlarda genişletilebilmesi için takılma ilişkisi ile sera, oturma köşesi, WC, giysi dolabı için birimlere eklemeler-çıkarmalar yapılmıştır. Bütün sistem, çatıda saçak yapan büyük teras döşemesi ile örtülmüş, zeminde de ahşap veranda ile bütünleştirilmiştir.
Sert zemin ve bitkisel peyzaj net bir şekilde ayrıştırılmıştır. Bütün organizasyonu belirleyen, tek sistem kesiti, aynı Ankara Arena projesinde olduğu gibi, dışarıda da veranda ve bitkisel peyzajda arsanın sınırlarına kadar sürdürülmüştür. Bu sistem kesiti duruma ve gerekliliklere göre çeşitlendirilebilmekte, kesitin ilkesi değişmeden ekleme, çıkartma, esnetme yapılabilmektedir. Böylece sistematik ve esnek bir tasarım anlayışı ile yapıya giden yol çizilmiştir. Merkez, dışarıda salon ve yemek bölümü ile ilişkilenebilecek daha büyük bir veranda yaratılabilmesi için kuzey, doğu yönünde kaydırılmış, bu hamle aynı zamanda salon ve ebeveyn yatak odaları için arsanın çeperine kadar uzama şansı getirmiş, giriş küçültülmüş, merkez bozulmadan dengeler, birbiriyle karşılaştırmalı olarak küçük, büyük mekânlar hem yerini hem de boyutlarını bulmuşlardır.
Evde özellikle zemin katta birbirine akan ve bahçe ile birçok farklı yönden görsel ilişkide olan mekânlar yaratılmıştır. Bütün strüktür perde duvarla ve çeperden çözülmüştür. Evin içinde yalnızca merkezde asansör ve merdivenin perdeleri vardır. Mekân bu sayede içeride esneklik kazanmıştır. İleride, özellikle üst katlarda mekânlar, zemin kattaki gibi birbirlerine bağlanabilirler, tam tersi zemin kat üst katlardaki gibi odalaşabilir. Eve adını veren beyaz renk, bütün sisteme fon oluşturmuş, çıkmalar, teras katı birimleri ise yansıtıcı bir yüzeyle kaplanmıştır.
*Bu proje YAPI Dergisi'nin 379. sayısında yayımlanmıştır.