Salt’ın 18. yüzyıldan günümüze Türkiye’de mimarlık eğitimi tarihine ışık tutan yeni sergisi 6 Aralık’ta Salt Galata’da ziyarete açılıyor.
The Getty Foundation’ın “Keeping It Modern” programı kapsamında ODTÜ Mimarlık Fakültesi için derlenen arşivden: Prof. Frederick Alois “Fritz” Janeba (1905-1983), Temel Tasarım dersi jürisinde, 1965 / Mustafa Şemsettin Şeniz’in Sanayi-i Nefise Mektebi’ndeki öğrencilik projesi, 1910’lar Salt Araştırma, Mustafa Şemsettin Şeniz Arşivi
Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın yeni sergisi Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri, 6 Aralık Çarşamba günü Salt Galata’da ziyarete açılıyor.
“Mimarların okullu olması”nın tarihi bağlamında Türkiye erkenci ülkelerden biri sayılır. Okullaşma öncesinde mimarlık, dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye’de de, doğrudan mesleki pratik içinde çalışarak ve inşai etkinlik yaparak öğrenilir. Hendese Odası’nın (Hendesehâne) 1775’teki kuruluşundan başlayarak bugüne uzanan kesintisiz bir tarihçeden söz edilebilir. İlk mühendislerin istihkâm ve kentsel savunma donatıları yapan asker-mimarlar olarak yetiştirildiği; askerlik ve mühendislik öğretimiyle bütünleşik erken dönem, 1883’te Sanâyi-i Nefîse Mekteb-i Âlîsi’nde özgülleşmiş mimarlık öğretiminin başlamasına dek sürer. Cumhuriyet dönemine kadar “fenn-i mimari” dersleri okutulan Harbiye de uzun süre bir tür mimarlık okulu olarak işlev görür; özellikle taşrada yönetimin ihtiyaç duyduğu pek çok yapı subayların tasarımı olarak ortaya çıkar. Zaman içerisinde, her yerde olduğu gibi, Türkiye’de de askerlik-mühendislik-mimarlık çözülmesi yaşanır; mimarlık eğitiminde yaşamsal önemi olmasına karşın tasarım sektöründen kopuş da başlar.
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencileri ve öğretim üyeleri Taşkışla önünde, 1950’ler Salt Araştırma, Mimarlık ve Tasarım Arşivi
Askerlik ve mühendislik ile bütünleşik tek bir okulla başlayan mimarlık eğitimi, günümüzde Türkiye genelinde yüzü aşkın okula yayılmıştır. Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri, bu akademik manzaranın özellikle gündelik yaşam içindeki seyrini anlatmayı amaçlıyor. Okulların fiziksel çevresini, öğretim üyesi ve öğrenci yaşamını, çalışma koşullarını, yaşanan çalkantı ve huzursuzlukları, ülkenin mimari üretimine yapılan katkıları, açılım imkânlarını ve tıkanıklıkları görselleştirerek ele alıyor.
Mimar-akademisyen Uğur Tanyeli, Arzu Erdem ve Esra Kahveci tarafından programlanan sergi, Salt’tan Orkun Dayıoğlu ve Eylül Şenses tarafından hazırlandı. 6 Aralık 2023 - 31 Mart 2024 tarihlerinde Salt Galata’da ücretsiz görülebilecek sergiye eşlik eden kamu programları saltonline.org ve Salt’ın sosyal medya kanallarında duyurulacak.
Fazıl Saffet Aysu’nun İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki bir öğrencilik çalışması Salt Araştırma, Fazıl Saffet Aysu Arşivi
Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri sergisi Jotun ve Kalebodur’un destekleri, Eureko Sigorta’nın katkılarıyla gerçekleştirilmektedir. Diler Holding, Salt’ın sene boyunca yürüttüğü çalışmalara kurumsal destek sağlamaktadır.
Salt kurucusu ve daimî destekçisi Garanti BBVA’ya teşekkür eder.
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi yapısı Taşkışla’nın restorasyon süreci, 1940’lar Salt Araştırma, Harika-Kemali Söylemezoğlu Arşivi