İstanbul Modern, 2016'yı doğayı yücelten ve çevresel farkındalığı gündeme getiren bir sergi ile karşılıyor.
Sergi, doğayla ilgili kavramsal araştırmalar yapan ve ekolojik meseleleri sanatsal pratiğinin temeline alan sanatçılardan bir seçki sunuyor. Farklı dönemlerden sanatçıların doğaya bakışlarını ve “sürdürülebilirlik” kavramıyla çetrefilli ilişkilerini yansıtan çalışmalar, insanın ekosistem ile etkileşimine dair farklı yorum ve öngörüler içeriyor. Sergide Türkiye ve farklı coğrafyalardan yirmi sanatçı ve sanat grubunun resim, heykel, yerleştirme, fotoğraf ve hareketli görüntülerine yer veriliyor.
19. yüzyıldan günümüze farklı dönemlerden sanatçıların doğayı nasıl algıladıklarını ve sürdürülebilirlik kavramıyla ilişkilerini yansıtan çalışmalarda, insanın bitki ve hayvanlar başta olmak üzere tüm ekosistem ile etkileşimine dair yorumlara ve yenilikçi önerilere yer veriliyor. Sergideki yapıtlardan bazıları büyük ekolojik meseleleri çözmenin olanaksızlığına işaret ediyor, bazılarıysa ekosistemin korunmasına ve insan türünün onunla uyum içinde varlığını sürdürebilmesine yönelik öneriler içeriyor. Sergide doğayı kavramsallaştırarak ele alan sanatçılar, konu ve malzemelerini doğadan seçiyor, hatta doğanın bizzat kendisini sanatsal üretim tekniği olarak kullanıyor.
İstanbul Modern, 23 Aralık’tan itibaren Yoko Ono’nun kendi deyimiyle “bir süreklilik olarak yaşamın ta kendisini anlatan” “Ex It” adlı büyük ölçekli yerleştirmesiyle serginin ön programına başladı. Dijital yayın platformu ikonoTV’nin Dünya İklim Zirvesi (COP21) vesilesiyle derlediği “Art Speaks Out” (Sanat Sözünü Sakınmıyor) adlı doğa ve ekoloji temalı uluslararası video seçkisi de sergi alanında gösteriliyor.
Türkçe-İngilizce hazırlanan sergi kataloğunda “YOK OLMADAN”da yer alan sanatçı ve yapıtlarla ilgili metin ve fotoğrafların beraberinde, sergi için yazılan ve konu üzerine farklı bakış açıları sunan üç makale yer alıyor. Çelenk Bafra ve Paolo Colombo’nun küratöryel sunumlarını takiben Post Carbon Institute’teki çalışmalarıyla tanınan eğitimci ve çevreci Richard Heinberg makalesinde “neden sürdürülebilirlik?” sorusuna yanıt ararken, sanat tarihçi Dr. Roger Cook ise “Dostum Güzel Hava: Antroposen için Sanat” başlıklı makalesiyle sergideki yapıtlar bağlamında doğa ve sanat ilişkisini yorumluyor.
Katılımcılar: Roger Ackling, Bas Jan Ader, Alper Aydın, Bingyi, Jasmin Blasco ve Pico Studio, Charles A. A. Dellschau, Elmas Deniz, Mark Dion, Hamish Fulton, Francesco Garnier Valletti, Rodney Graham, ikonoTV “Art Speaks Out” (Sanat Sözünü Sakınmıyor) Video Programı, Lars Jan, Mario Merz, Maro Michalakakos, Joni Mitchell, Yoko Ono*, Camila Rocha, Canan Tolon, Pae White
Küratörler: Çelenk Bafra, Paolo Colombo