SALT Araştırma Fonları’yla 2021 yılında desteklenen projelerin bulguları, herkesin erişimine açık olarak 13 Aralık'ta SALT Online YouTube kanalında yayınlanacak programla tartışmaya açılıyor.
Hacaloğlu ve Deliemet Konakları, Makrevis Köyü (Çamlıhemşin, Rize), 2021 Fotoğraf: Hacer Bozkurt
SALT Araştırma Fonları’yla 2021 yılında desteklenen projelerin bulguları çevrimiçi bir programla tartışmaya açılıyor. Seçici Kurul üyelerinden Deniz Artun (Nev Galeri), Doç. Dr. Bülent Batuman (Bilkent Üniversitesi) ve Doç. Dr. Burak Onaran’ın (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) moderatörlüğündeki oturumlarda, araştırmacılar çalışmalarının yöntem, süreç ve verilerine ilişkin sunumlar yapacak. Üç oturumdan oluşan program (Türkçe), herkesin erişimine açık olarak SALT Online YouTube kanalında yayınlanacak.
Garanti BBVA tarafından bilgi ve sanat üretimini desteklemek amacıyla kurulan SALT bu yıl, Türkiye’de sosyal ve ekonomik tarih ile 1950’ler sonrası mimarlık, tasarım ve sanat alanlarında yapılan 192 başvuru arasından altı projeye fon sağladı. Göz ardı edilmiş tarihler üzerine özgün ve disiplinlerarası yaklaşımlar geliştiren ve yeni bilgi üretimine katkıda bulunan çalışmalara yönelik olan SALT Araştırma Fonları 2013’ten bu yana 62 projeye dağıtıldı.
Program
16.00 Açılış: Lorans Tanatar Baruh (SALT)
1. Oturum - Moderatör: Deniz Artun
16.05-16.25 Didem Yavuz Velipaşaoğlu ve Esra Bici Nasır sunumu: “1960’lı Yıllarda Bir Modernleşme İzleği Olarak Sümerbank Halı Tasarımları”
İzmir Ekonomi Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümü’nde öğretim üyesi Esra Bici Nasır ile İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü’nde öğretim görevlisi Didem Yavuz Velipaşaoğlu’nun araştırması, Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar İhtisas Kütüphanesi Arşivi’nde 1960’lı yıllara tarihlenmiş “Hereke Modern Rugs” isimli desen kartelalarını inceliyor. Geleneksel motif ve kompozisyonlarda dönemin sanat akımlarının etkisini belgeleyen çalışma, bu tasarım yaklaşımını bölgesel modernlik kavramı etrafında tartışıyor.
16.25-16.45 Aslı Özgen Tuncer sunumu: “Yıkımın Estetiği: 1980 Sonrası Sanatta Harabe, Hafıza, Hafriyat”
Amsterdam Üniversitesi Medya Çalışmaları Bölümü’nde öğretim görevlisi Aslı Özgen Tuncer “yıkım” kavramını merkeze aldığı araştırmasında, SALT Araştırma Sanat Arşivi’nde belgelenen Cengiz Çekil, İsmail Saray ve Hüseyin Bahri Alptekin’in 1980 sonrası işleriyle Anı/Bellek I (1991) ve GAR (1995) sergilerinden seçili işleri bedenin ve mekânın yıkımı üzerinden yorumluyor.
Cengiz Çekil, Paramparça (1998), Cengiz Çekil sergisinden görünüm, Rampa, İstanbul
SALT Araştırma, Cengiz Çekil Arşivi
16.45-17.00 Soru-Cevap
2. Oturum - Moderatör: Bülent Batuman
17.05-17.25 Aslıhan Günhan sunumu: “Kamp Armen: Bir Modern İnşa, Çevre, Mülkiyet ve Yıkım Öyküsü”
Cornell Üniversitesi Mimarlık ve Kentsel Gelişim Tarihi Doktora Programı’na devam eden Aslıhan Günhan,’ın araştırmasında Anadolu’da Ermeni çocukların dil ve kültürlerini unutmaması amacını güden Tuzla Ermeni Yetimhanesi (1962-1987) veya bilinen ismiyle Kamp Armen’e odaklanıyor. Kurumun inşa süreci, sürdürülebilir çevre üretme becerisi, mülkiyeti ile yıkım tarihine odaklanan mimarlık araştırmasını “eleştirel umut” kavramıyla birlikte değerlendiriyor.
Kamp Armen, Tuzla, 1970’ler Küçükgüzelyan Aile Arşivi
17.25-17.45 Ilgın Yeşim Eldeş ve Hacer Bozkurt sunumu: “Hemşinlilerin 20. Yüzyıldaki SSCB’ye Göçü Sonrasında Köyün Yeniden İnşası: Makrevis Köyü (Konaklar Mahallesi) Örneği”
Mimar Ilgın Yeşim Eldeş ile mimari fotoğrafçı Hacer Bozkurt’un araştırması, ekonomik nedenlerle göç ettikleri Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nden (SSCB) Makrevis Köyü’ne (Çamlıhemşin, Rize) dönüş yapan Hemşinlilerin inşa ettikleri konakları merkeze alıyor. Çalışma, göçün Karadeniz vernaküler mimarlığına etkisini sözlü tarih görüşmeleri ve fotoğraflar aracılığıyla değerlendiriyor.
17.45-18.00 Soru-Cevap
3. Oturum - Moderatör: Burak Onaran
18.05-18.25 Şahika Karatepe sunumu: “Osmanlı İmparatorluğu Emek Tarihini Cinsiyetlendirmek”
Binghamton Üniversitesi Tarih Bölümü’nde doktora eğitimini sürdüren Şahika Karatepe 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu’na odaklanan araştırmasında, demiryolu ve maden gibi yoğun emek çalışma alanlarında işçi yakınlarını kaybeden ya da yakınları kazalarda yaralanan kadınların, Nafia Nezareti ve şirketlere gönderdikleri dilekçelerdeki tazminat ve adalet taleplerini inceliyor; kadınların sınıf mücadelesine katılımlarını tartışmaya açıyor.
Demiryolu inşaatı, 1895 SALT Araştırma, Fotoğraf ve Kartpostal Arşivi
18.25-18.45 Tuğçe Tezer sunumu: “Antakya Yürünebilir Kent Tarihi Rehberi: Mekânsal Dönüşüm ve Sabitlikler”
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde araştırma görevlisi olan Tuğçe Tezer araştırmasında, 1929-1930 tarihli 18 adet Fransız kadastral haritası ve mevcut durum üzerinden Antakya’nın biçimsel bir karşılaştırmasını yaparak mekânsal devamlılık ve değişimin izini sürüyor. Güncel ile tarihsel kent dokusu arasındaki ilişkiyi hazırladığı yürünebilir kent tarihi rehberi üzerinden yorumluyor.
Antakya meydan ve çevresi, 1900’ler başı, Antakya Kent Merkezi KAİP Araştırma Raporu, 2009, Hatay Büyükşehir Belediyesi Arşiv
18.45-19.00 Soru-Cevap