Kahraman, kötü adam, kadın avcısı, zaman yolcusu, cüzzamlı bakıcısı... Edebiyat dünyasında başrolü kapan mimarları niteleyen bu karakterler, Architizer'ın mimar merkezli kitaplar listesinde bir araya geldi.
Larson'un romanının film haklarını satın alan Leonardo DiCaprio'yu, yakında vizyona girecek olan filmin başrolünde de izleyeceğiz.
Toplam 10 kitabın derlendiği listede romanların yanı sıra, gerçek yaşam öyküleri ve eleştirel hikaye seçkilerine de rastlamak mümkün. Seçilen eserler aşk, macera, gerilim gibi edebi anlatının çoksatanlarına tekabül etse de başkahraman mimar olunca, yazarların, idealistlik ve benmerkezciliği tiye almadan geçemediğini görüyoruz...
1/ Piranesi's Dream | Gerhard Kopf
18. yüzyılda yaşamış ünlü İtalyan gravür sanatçısı Giovanni Battista Piranesi'nin kurgusal otobiyografisi niteliğindeki roman; hayata küsmüş, eksantrik ama aynı zamanda olağanüstü yaratıcı ve üretken bir sanatçının portresini okur için resmediyor.
Eleştirmenlerce, "kullandığı modern öncesi karakter ile modern çağın gerilimlerini başarılı bir şekilde ifade ettiği" vurgulanan "Piranesi's Dream", ünlü "başarısız mimar / başarılı gravürcü" hikayesini, zaman ve mekan üzerinden katediyor. Piranesi'nin oldukça farklı yaş aralıkları arasında gidip geldiği eser, otobiyografik üslubunun yanında, ilgi uyandırıcı bir psikolojik roman olarak niteleniyor.
2/ The Devil in the White City | Erik Larson
Erik Larson'ın gerçek karakterler ve olaylardan esinlenerek 2003'te yayımladığı roman, aynı yıl New York Times'ın çok satanlar listesinde yer almayı başardı. 1893 Chicago Dünya Fuarı'nı temel alan roman, fuarın mimarı Daniel H. Burnham ile, kurbanlarını özenle inşa ettiği "Murder Castle"da katleden Dr. H.H. Holmes'un hikayelerine odaklanıyor.
Mimarlık dünyasının iki ünlü ismini; Chicago ve Washington kentlerinin master planına imza atan ve New York'un ikonik binalarından Flatiron'ı tasarlayan Daniel Burnham ile, peyzaj mimarlığının ABD'deki öncülerinden, Central Park'ın tasarımcısı Frederick Law Olmsted'in isimlerini geniş bir kitleye tanıtan "The Devil in the White City" böylece, mimar romanları listesinde kendine haklı bir yer ediniyor.
White City'nin yapımını, seri katil Holmes'un cinayetleri paralelinde aktaran kitap; kalkınma eğilimindeki Amerikan hamlesini (bu ilerleme, "City of Broad Shoulders" nitelemesi üzerinden Chicago ile kişiselleştiriliyor), Holmes'un deliliğe varan çöküşü ile karşılaştırmalı biçimde sunuyor.
2010 yılında romanın sinema haklarını satın alan Leonardo DiCaprio'yu, yakın zamanda filmin başrolünde izleyeceğiz.
3/ A Laodicean: Or the Castle of the De Stancys | Thomas Hardy
Bir kadın, bir mimar ve bir aristokrat arasındaki aşk üçgenine odaklanan 1881 tarihli roman, AIA'nın eski direktörlerinden Thomas E. Penney'nin mimar kitapları listesinden ödünç alınmış. Hikayede, tasarım yarışması, intihal ve yetersiz ücretlendirme gibi mimarlık dünyasının aşina olduğu meselelerin yer aldığına dikkat çeken Penney'nin, mimar merkezli romanlara dair kapsamlı bir listesi bulunuyor.
4/ The Cloud Sketcher | Richard Rayner
Fincede "cloud sketcher" (bulut çizen) anlamına gelen "pilvenpiirtaja" kelimesinden yola çıkan roman, asansörün icat edildiği dönemde yaşamış olan Finli bir mimarı konu alıyor. Okurlarından biri romanı; "Caz çağı 20'lerde geçen bu transatlantik 'Büyük Umutlar'; ünlü olmak için mimarlığı seçen sakat bir Finli çocuğun ve onun zorlayıcı aşkının büyüleyici ve imkansız masalını anlatıyor" şeklinde özetliyor.
5/ From Bauhaus to Our House | Tom Wolfe
Roman kategorisine girmemesine rağmen listeye eklenmeyi başaran "From Bauhaus to Our House", modern mimarlığın düştüğü hataları eğlenceli hikayeler üzerinden anlatan iğneleyici bir çalışma. İlk evlerine 'Barcelona Chair' alma gafletinde bulunan genç çiftin nasıl yoksulluğa ve çileciliğe sürüklendiği bu trajikomik hikayelerden biri...
6/ The Fountainhead | Ayn Rand
Mimar romanı deyince akla ilk gelen kitaplardan biri de şüphesiz, Ayn Rand'in 1943 yılında kaleme aldığı "The Fountainhead" (Hayatın Kaynağı).
Adını, Rand'in "insanın egosu, ilerleyişinin kaynağıdır" cümlesinden alan kitap; mimarlıkta hüküm süren zevklere salt çıkarı için boyun eğip, artistik ve kişisel görüşünde uzlaşmaya varmak yerine kendi doğrusu için savaşmayı göze alan Howard Roark adlı idealist bir genç mimarın hikayesini aktarıyor.
7/ The Gray Cloth with Ten Percent White | Paul Scheerbart
Modern mimarlıkta cam kullanımı üzerine kaleme aldığı manifesto ile tanınan Scheerbart'in, mimar romanları listesinde yer alan eseri; karısının giyim tarzı nedeniyle mimarlığının gölgeleneceğini düşünen bir mimar ana karakter etrafında gelişiyor.
20'inci yüzyılın başlarında kaleme alınan roman zamanı ileri sararak, yüzyılın ortalarında geçen bir hikayeyi aktarıyor. Roman kahramanı İsviçreli mimar Edgar Krug, eşiyle birlikte dünyayı zeplinle dolaşarak, renkli camlardan oluşan çok değişik binalara imza atar. Nitekim Chicago'da gökdelen ve sergi/konser salonu, Fiji Adaları'nda emeklilik kompleksi, Kuzey Hindistan'daki bir hayvanat bahçesini kateden yükseltilmiş tren strüktürü ve Umman Denizi açıklarındaki Kuria Muria Adaları'ndaki asma villa projeleri, gezgin mimarın dünyayı turlarken boş durmadığını gösteriyor!
Krug'un bu dinamik üretim sürecindeki en büyük korkusu ise eşinin renki giyim tarzı. Buna da projeleri kadar yaratıcı bir çözüm getiren Krug, eşine, %10'u beyaz olmak kaydıyla tamamen gri giyinmesi konusunda ısrar ediyor. Bu garip talep Krug'un ününe ün katarken, mimarın uluslararası bina kampanyasını da sansasyona çeviriyor.
8/ A Burnt Out Case | Graham Greene
1992 yılında piyasaya çıkan kitap, aşk konusundaki acizliğini fark eden ünlü bir mimarın, Kongo'daki bir cüzzamlı kolonisinde çalışmak üzere sürgüne gitmesinin ardından yaşadığı dönüşümü anlatıyor. Romanında, şöhret deneyimi ve insan sevgisi arasındaki bilişsel çelişkiyi ele alan Greene, kitabında, "büyük maddi başarı içindeki başarısız insanlık sembolü" olarak mimarı kullanıyor.
9/ Loving Frank | Nancy Horan
Amerika'nın mimarlık alanındaki ebedi başarı timsali Frank Lloyd Wright, ardında bıraktığı skandalvari evlilik hikayesi ile "Loving Frank" adlı aşk romanına malzeme olduğunu biliyor muydunuz?
Ünlü mimarın skandala dönüşen gönül ilişkisinin ayrıntılarını hayalgücü ile tamamlayan Nancy Horan, böylelikle popüler bir tarihi romana imza atıyor. 20'inci yüzyılın başlarında geçen romanın ana karakterini; ailesine bir ev tasarlaması için Wright'ı görevlendiren Mamah Borthwick Cheney oluşturuyor. Proje sürecinde Mamah ve Frank arasında yaşanan güçlü çekim, Chicago toplumunda şok etkisi yaratırken, ikisi de evli ve çocuklu olan sevgililerin yaşamını tamamen değişime uğratıyor.
10/ No Place Like Utopia: Modern Architecture and the Company We Kept | Peter Blake
Okurlara Modernizm'i hatırlatma derdindeki bu edebi anlatıda yazar Blake, akımın büyük hatalarına ilişkin düşüncelerini de paylaşıyor. Mies, Le Corbusier, Saarinen, Venturi ve Johnson, kitapta belirgin bir şekilde yer alırken, karakterlerin gerçekliği kitaba ağırbaşlı bir hava katıyor. Döneminin toplumsal ilişki çizelgesinde önemli bir rol oynayan Blake'in eseri, mimar kitapları arasında önemli bir yere sahip.
Bu haber, architizer.com'dan derlenmiştir.