MeMALondon ve ekibinin yarattığı, özellikle “iyi oluş” halini önemseyen "Pratik Yaşam Üniteleri Tasarımı" açık kaynak olarak paylaşıldı.
MeMALondon ve ekibinin yarattığı, Toplumsal Fayda Derneği, Genedos Kooperatifi ve Impact Maze'nin destek verdiği Pratik Yaşam Üniteleri tasarımı açık kaynak olarak paylaşıldı. Proje, çadırda barınma ile kalıcı barınma arasında, düz, açık, boş arazilerde hızlıca kurulabilecek yapı tasarımlarını içeriyor. Önemsenen özellikler arasında; açık kaynak olması, modüler üretilebilmesi, seri kuruluma uygun olması, istenildiğinde gönüllü iş gücüyle yapının çoğaltılabilme elastikliği başta geliyor.
Tüm paydaşlar merkezi yönetimlerin kurduğu; devasa, birbirinin aynı, kitle tüketimini ve kitle kontrolünü teşvik eden konteyner kentler yerine, merkeziyetsiz, küçük grupların, bağımsız ihtiyaçlarına özel, dağıtık ama dayanışma ağları ile birlikte yaşam alanları tasarlanması görüşüne daha sıcak bakıyor.
Pratik kurulum tekniği ile gönüllü vatandaşlar ile inşaa edilebilecek, bağımsız, özgür, özgün, insana odaklı, tasarım kültürüyle psikolojik güçlenmeye imkan veren, “iyi oluş” halini önemseyen toplulukların çoğalmasını ümit ediyorlar.
Bu kapsamda, MeMALondon kurucusu Y. Mimar Mert Eyiler, süreci ve görüşlerini aktardı:
0-0: maraş ve elbistan merkezli yer sarsıntıları sonrası; nasıl pozisyon alacağımı(zı), nerede duracağımı(zı) hatırlamak, çok kolay olmadı. hep önümüzü kesmeye çalışan bir şey varmış hissi ile ilerlemeye çabalıyoruz... çadır kent dicle nehri kıyısına kurulduğunda da bu böyle idi (ki mimarlar odası ve tabipler birliği karşı çıksa da kayyum öyle uygun görmüş(!?)
‘tinyhouse’(!) -ki bu tarifi özellikle seçtim- için altyapı ve üst yapı olmayan bir kriz sonrası için 25 lt elektrikli(!) termosifon destek çağrısı yapıldığında da.
0-1: olmuş olan (elbistan ve maraş depremi ve 99 gölcük depremi) ile olacak olan (istanbul ve yer sarsıntısı ile yaşamayı öğrenene kadar yaşayacaklarımız) arasında durmak, bir sürü düşünüşe gebe. şu sıra etrafımızı saran "şok"un ardından, durmak ve birlikte düşünmeye devam etmek için yazıyorum. yer sarsıntısı sonrası düzensiz/ disorganised/dağınık yardım/inşa etme çabası(!) karşısında zor olan bunun böyle olacağını biliyorduk diye susturmaya çalıştığımız içgeçirmelerimiz.
0-2: hemen inşa edelim demek için çok ama çok erken. "toz"un "duman"ın "sis"in "moloz"un dağılmasına olanak verecek zamanı tanımak/beklemek ve düşünmek; hatta düşünmek bile fazla olabilir?
öylece bakmak ve fakat bu tartışmaları genişletmek de sanırım önceliğim.
1-0: ne: afet sonrası barınma (emergency shelter) için ilk hatırladığım 99’gölcük depremi sonrası shigeru ban’ın tasarladığı "kağıt ev"ler için bir maket/mokap hazırlığı idi / kağıt rulolar ve örgütlü öğrenci birliği / o "basitlik"i aklımın kenarında tutarak, aklına inandığımız dostlarımızı masaya davet ettik.
(rümeysa boz, mike ve aslı; nurullah kaya, feyza baltacı, ulusal ahşap birliği,
diyarbakır mimarlar odası, catalytic action, pasaj)
1-1: özellikle ulusal ahşap birliği bizi orman endüstrisi ile işbirliği kurabilme potansiyeli konusunda çok heyecanlandırdı, bu çabayı yükselten pas ulusal ahşap birliği'nden geldi - kalıcı konut üretimi için daha neler yapabiliriz, bir alan açabildik ve fakat sonu büyük hayalkırıklığı oldu. hala buralarda herşey günü kurtarmalık.
1-2: ağacın kurdu kendinde(n)dir ahşap bir strüktür ve OSB plakalar ile endüstriyel üretim olanaklarının ve ıslak imalatların en aza indirildiği bir seçenek geliştirilebilir mi? Ahşap Barınma Birimi (ABB) geçici kalıcılık için bir çözüm olabilir mi?
1-3: ve tabi ki siyasi erk ne kadar izin verir / biz ne kadar alan açabiliriz göreceğiz. ilk ve en önemli pas TMMOB Şehir Plancıları Odası'ndan geldi. afet sonrası yerleşke nasıl teşkil edilir, açıklıkla anlatmışlardı.
ABB için kişi başına minimum 3.5 metrekare alan öngörüldü - 16’lık barınma birimlerinden oluşan dar uzun bantlar ve grid böylece ortaya çıktı. Bir ABB ünite 11.90 metrekare, 3 ya da 4 kişiye alan hazırlayabiliyor. ABB üniteler 2'li ortak kullanım ya da 4'lü ortak kullanım potansiyellerini barındırmakta. büyük yerleşim için söz konusu kümeler 16 birimden oluşmakta ve her küme için iki adet çöp toplama alanı ve 16 birimin ortak kullanımına açık bir sanitasyon merkezi de her küme içinde bulunmakta. sanitasyon merkezi (ıslak hacim) özet olarak duş, tuvalet, çamaşırhane ve temiz su ünitelerini bünyesinde barındırabilir. mahalle nüfusu en cok 2500 kişi (bu da 600 ünite ya da 800 ünite demek) olacak şekilde; kümeler arasında servis, araç geçişi, çöp toplama, itfaiye ve ambulans trafiği göz önünde bulundurularak biraraya geldi. bu ölçekte bir yaşam alanı kurgulamak sağlık birimi, alışveriş (pazar, market), yemekhane ve yönetim birimlerinin de paylaşımı, demek ki bu da beraberinde gelişecek dayanışmanın temellerini atmak demek.
2 X - Yanındayız Biz, Toplumsal Fayda, Genedos:
zor zamanlarda öncelik barınma gibi görünse de, biraradalık da neler gelişebilir, müşterek mekansallıklar için bir altlık geliştirilebilir mi? öncelikle ‘Yanındayız Biz’ antakya’da olabilecekler için bir ag’a davet etti bizi, sonra Toplumsal Fayda Derneği ve Genedos kooperatif ekosistemi için koordinasyon ve mekan üretimi için üretimlerimizi açık kaynak ilan edip paylaşmaya destek oldu. umarım Limak olası boş konteyneleri değerlendirmemiz için işbirliği çağrımııza cevap verir.
3: son olarak https://www.instagram.com/p/Cp61xjoOEQi/ bu örnek yol gösterici oldu, çok etkiledi.
şimdi BAU ile bir dil geliştirmeye çabalıyoruz. çalışmaya destekleri için nilay gülmez, salih ceylan, melek elif somer, ve demet sürücü’ye çok teşekkür ederim.