Angora'dan Ankara'ya

Cumhuriyet'in 100. yılında Doğu Batı Yayınları'nın Ankara'ya Armağanı

Jean-François Pérouse tarafından kaleme alınan, Angora'dan Ankara'ya Bir Başkent'in Doğuşu (1919-1950) başlıklı kitap, Ayşe Meral'in çevirisiyle, Doğu Batı Yayınları'ndan yayımlandı.

Kitap Hakkında

Angora’dan Ankara’ya, kendi içinde uzanan bir yolculuk… Hem zaman hem mekân bakımından başkentin hikâyesi bir bütünlük ve tutarlılık teşkil ediyor. Ankara’nın inşası, imarı ve şehirleşme süreci yüzüncü yılını geride bırakmış bir ülkeye dair çok fazla şey söylüyor. Ankara’yı okumak, onun başlangıç ve oluşumuna nüfuz etmek bir bakıma Türkiye’yi somut koşulları içinde anlamak demektir. Şehir tarihi açısından Ankara ile ilgili ideolojik tespitler, birtakım genelgeçer kıyaslama ve betimlemeler son derece kısıtlayıcı kalmaktadır. Oysa kitabın yazarı Jean-François Pérouse burada zor olanı başarıyor, gerçekliğin yükünü üstlenerek tek kelime ile bir şehrin envanterini tutuyor. Yerleşim yerlerini, yapıları, meydanları, sokak ve caddeleri, ilçeleri adım adım tespit etme ve tanımlama çabasını üstleniyor. Pérouse, ele aldığı dönem içinde, başkent olmaya giden bir süreci neredeyse gün gün takip ediyor. İncelenen zaman dilimi içinde olup biten olaylar yalnızca siyasal bir kadronun ufkuna hapsedilmiyor, kurucu isimlerle birlikte tüm toplumsal ilişkiler, çıkar ağları, her türlü imkân ve yoksunluklar, yaşam tarzları, idealler, nüfus, konut ve barınma ihtiyacı gibi gündelik ihtiyaçların bir şehre nasıl kimlik kazandırdığı gösteriliyor, tüm bu oluşumlar bir toplumun zihniyetini de yansıtıyor. Pérouse, imparatorluk bakiyesi bir ülkenin başkenti olma yolunda, özellikle imar ve şehirleşme sürecine odaklanıyor. Bu koşulları yaratan tüm karar vericilerin, yöneticilerin şehir planlamacıların ve mimarların yanısıra planlar, haritalar, bütçeler, kronolojiler, en zengin verileriyle birlikte, Ankara’yı, bir ulusun başkentini anlamlı bir çerçeveye yerleştiriyor.

Angora’dan Ankara’ya aynı zamanda Ankara’yı çeyrek yüzyıl mesken edinmiş bir yayınevinin Cumhuriyet’in yüzüncü yılına armağanı olarak okuruyla buluşmaktadır.

*

Jean-François Pérouse Hakkında

Toulouse Jean-Jaurès Üniversitesi’nde öğretim üyesidir. Ecole Normale Supérieure’den mezundur; coğrafya ve Türkçe dili alanlarında çift bir uzmanlığa sahiptir. 1994’te Angora’dan Ankara’ya Bir Başkentin Doğuşu (1919-1950) başlıklı teziyle sosyal coğrafya-şehircilik alanlarında doktora derecesini aldı. Çeşitli kurumlarda çalıştı: Marmara Üniversitesi, Fransız Anadolu Araştırma Enstitüsü-IFEA, Galatasaray Üniversitesi, GSMSÜ. IFEA bünyesindeki İstanbul Şehir Gözlem Merkezi’nde (Observatoire Urbain d’Istanbul) araştırmaları uzun bir süre yürüttü. Pek çok akademik süreli yayın ve derlemede İstanbul’un kentsel gelişiminin değişik yüzleri ve Türkiye hakkında Fransızca, Türkçe, Almanca ve İngilizce makaleleri yayımlandı. Halen EJTS (European Journal of Turkish Studies, www.ejts.org) dergisinin yayın kurulunda bulunuyor. Yazdığı ve editörlüğünü yaptığı kitaplar arasında, Villes du Tiers Monde (Hâtier, 1993), La Turquie en Marche (La Martinière, 2004), Villes et Risques (Economica/Anthropos, 2006), Constantinople 1900. Voyage photographique de T. Wild (Kallimages, 2010), İstanbul’la Yüzleşme Denemeleri. Çeperler, Hareketlilik ve Kentsel Bellek (İletişim, 2011) ve Istanbul Planète. Capitale mondiale du XXI^ème siècle (Paris: La Découverte, 2017) bulunmaktadır.

Ayşe Meral Hakkında

1971 doğumlu ve 1990 yılına kadar Fransa’da yaşayan Ayşe Meral, Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünde eğitimini sürdürmüştür. 1995 yılından itibaren çeşitli Fransızca eserleri Türkçeye kazandırmıştır. Çevirdiği ­kitaplardan bazı­ları: Étienne Gilson, Ortaçağ’da Felsefe; Jean-Jacques Rousseau, Toplum Sözleşmesi; Voltaire, Candide; Mircea Eliade, Ebedi Dönüş Miti; Étienne de La Boétie, Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev; Gilles Deleuze, Proust ve Göstergeler; Aliocha Wald Lasowski, Althusser ve Biz.