TMMOB Mimarlar Odası Genel Merkezi ve Ankara Şubesi, Dünya Mimarlık Günü çerçevesinde yayınladıkları açıklamalarda, Uluslararası Mimarlar Birliği'nce belirlenen “İklim Değişikliği için Harekete Geç” temasına atıfta bulunarak, iklim değişikliğine yol açan politikalara karşı kentlileri harekete geçmeye çağırdı.
Dünya Mimarlık Günü bu yıl, 2 Ekim'de “İklim Değişikliği için Harekete Geç” teması ile Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) üyesi yüzden fazla ülkede bir milyondan fazla mimar tarafından kutlanıyor. TMMOB Mimarlar Odası Genel Merkezi de bu çerçevede, tüm birimleri ve elli bini aşkın üyesi ile Ekim ayı boyunca “Mimarlık Haftası Etkinlikleri” gerçekleştireceğini duyurdu.
Oda'dan yapılan Dünya Mimarlık Günü açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"İklim Değişikliğine Yol Açan Kentleşme Politikalarına Son Verilmeli"
"Tüm dünyada uygarlığın geleceği; iklim değişikliği, çevre sorunları, savaş ve çatışma, sömürü, açlık, yoksulluk, eşitsizlik ve ayrımcılık gibi nedenlerle tehdit altındadır. Buna karşın ülkeler gerekli tedbirleri almamakta yükümlülüklerini yerine getirmemektedir.
Ülkemizde devletin anayasal görevleri arasında 'Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını korumak, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevrenin kirlenmesini önlemek' sayılmış ve Türkiye son olarak 22 Nisan 2016 tarihinde Paris Anlaşması’nı imzalamıştır. Ancak bu anlaşma ile çevreci ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş konusunda sorumluluk alınırken, yine aynı günlerde Mersin ve Sinop’ta yapılması planlanan tesislerle nükleer enerji üretimini sağlamak üzere kıyı ve sahillere, askeri arazilere, yasak bölgelere ve zeytinlik sahalara tesis kurulmasının önündeki yasal engelleri kaldıran düzenlemeler yapılmıştır.
Son on beş yılda; nükleer santraller, köprüler ve otoyollar, havaalanları, hidroelektrik santraller, kanallar gibi birçok projenin çevreye olan etkilerinin değerlendirilmeden uygulanması için yasal düzenlemeler yapılmıştır. Verimli araziler yetersiz tarım politikaları nedeniyle toprak ve üretim kaybına uğramış, denetimsiz madencilik faaliyetleri ve afet riski gibi gerekçelerle yeşil alanlar, milli parklar ve ormanlık araziler kullanıma açılmış veya rezerv alan ilan edilmiştir. Tek başına bir çevre felaketine ve bölgesel iklim değişikliklerine yol açacak olan Kanal İstanbul projesi başlatılmıştır.
Cumhuriyet tarihinde ilk kez nüfusun çoğunluğunun kırsal alanlar yerine kentlerde yaşadığı ülkemizde doğal kaynaklarını kaybeden şehirlerimiz bu proje ve uygulamalar eliyle; yalnızca doğal değil insan kaynaklı afetlere de açık hale gelmiştir. Küresel iklim değişikliği sebebiyle yükselen deniz seviyesi daha şiddetli fırtına ve sellere, orman kaybına uğrayan alanlarda daha sert gecen mevsimlere ve sonuçta kuraklığa sebep olmaktadır.
Dünyamızda yaşanan değişime ancak ülkemizin sahip olduğu doğal, çevresel kaynakların korunması ve uzun vadeli cevre politikaları oluşturulması yoluyla karşı koymak mümkün olacaktır. Bu bağlamda çevre karşıtı yatırım ve plan kararlarının ivedilikle durdurulması; bilimsel şehircilik ilkelerine ve planlama süreçlerine bağlı kararların hayata geçirilmesi zorunludur.
Mimarlar Odası olarak sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşama hakkının korunması konusundaki sorumluluğumuzu yerine getirmek üzere mesleki deneyim, birikim ve bilgimizi iklim değişikliklerine neden olan koşulları değiştirmek üzere dönüşüm baskısı altındaki kentlerimiz için kullanmaya kararlı olduğumuzu vurguluyoruz. Dünyamızın, bölgemizin, ülkemizin, kentlerimizin ve yaşama hakkımızın tehdit altında olduğu bu zorlu dönemde meslektaşlarımızın ve toplumumuzun Dünya Mimarlık Günü’nü kutluyoruz."
‘Ankara için harekete geç’ çağrısı
Mimarlar Odası Ankara Şubesi ise Dünya Mimarlık Günü bildirisini, Cumhuriyet’in ilk toplu konut projesi olan, yıkım tehdidi altındaki Saraçoğlu Mahallesi’nde düzenlenen basın toplantısında paylaştı. Başkentteki çevre politikaları ve kamusal alan yaklaşımı nedeniyle doğal ve kültürel değerlerimizin rant ve siyasal hesaplaşmalarla talan edildiğine dikkat çeken Oda yetkilileri, vatandaşlara "Ankara için harekete geç" çağrısında bulundu.
Basın bildirisini okuyan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Dünya Mimarlık günü bildirisini bugün, kent merkezinin nefesini ve iklimini etkileyen ve yok olması halinde kuraklaşacak bir kent yaşamına neden olacak, ağaçlarıyla, yapılarıyla tescilli olan 73 yaşında bir mahalleden, ağaçlarında sincapların dolaştığı, duvarlarında anıların biriktiği, sokaklarında çocukların koşturduğu, Alman mimar Paul Bonatz tarafından tasarlanan Saraçoğlu Mahallesi’nden vererek, yaşam çevrelerimizin zenginliğine ve ortak kültürel değerlerimize bir kez daha dikkat çekiyoruz” dedi.
Ankara rant ve siyasal hesaplaşmalarla talan ediliyor
Küresel iklim değişikliğine yol açan politikalara karşı mücadelenin kararlılıkla devam ettiğine dikkat çeken Candan, şunları kaydetti:
Tezcan Karakuş Candan
“Kamusal alan yaklaşımı ve çevre politikalarıyla kente nefes aldıran yeşil alanlarımız, insan eliyle çölden vahaya dönüşmüş kültürel peyzaj alanlarımız, plansız kentleşme, daha fazla rant ve siyasal hesaplaşmalarla talan edilmektedir. Atatürk Orman Çiftliği’nin yapılaşmaya açılması, ODTÜ ormanlarının kentsel ranta kurban edilmesi, Ankara’nın rüzgar koridorları olan vadilerin betonlarla duvara dönüştürülmesi, İmrahor Vadisi’ne öngörülen Boğaz Ankara projesi, kent merkezinin ikliminde büyük rolü olan Saraçoğlu Mahallesi’nin tehdit altında olması, betonlaşan ve toprağa hasret kaldığımız yaşam alanlarımızda, doğal afetlerle birlikte yapay afetlerle tarumar olan kentlerimiz, su baskınları, yağmurlu havalarda dalgıçların girdiği alt geçitler, kır-kent ayrımının kalktığı bu süreç, çevresel felaketlere ve iklim değişikliklerine yol açmakta. (...) Dünyamızın giderek yok oluşa sürüklendiği bu değişime karşı ülkemize ve yaşam alanlarımıza sahip çıkmak, doğayla uyumlu bir yaşamı çoğaltmak, nefesimizin, dünyamızın toprağımızın, yaşamımızın sürekliliğini sağlamak hepimizin sorumluluğunda.”
Mimarlık Günü'ne özel etkinlikler
Candan sözlerine şöyle devam etti:
“TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşama hakkının korunması, Cumhuriyet’in başkenti Ankara’da, küresel iklim değişikliği ile birlikte, siyasal iklim değişikliğine karşıda mücadelede kararlı olduğumuzu bir kez daha ifade ederken, dünyamızın, bölgemizin, ülkemizin, kentlerimizin ve yaşama hakkımızın tehdit altında olduğu bu zorlu dönemde mimarlığı toplumla buluşturmaya çalışan meslektaşlarımızın, sağlıklı çevrelerde yaşama hakkının kutsallığı ile toplumumuzun Dünya Mimarlık Günü’nü kutluyor, Ekim ayı boyunca gerçekleştirilecek ‘Cumhuriyet iklimi ile Ankara’yı Yeniden Okumak ve Geliştirmek’ temalı etkinliklerde ‘Ankara için harekete geç’ çağrısı ile dayanışmaya davet ediyoruz."