Yönetmeliklerin öngördüğü yapısal önlemlerin dışında, yangından korunmaya yönelik okul yönetiminin, öğretmen ve öğrencilerin kolay akılda tutabileceği temel korunma yöntemleri de bilinmelidir.
Görseller: Internet ve Eğitim Kurumları İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi Planlama Rehberi
Yangın tehdidi ister binanın içinden veya dışından gelsin; öğrencilerin, öğretmenlerin ve personelin güvenliği her şeyden önce gelir. Farklı türlerdeki yangın tehditlerine karşı akıllı planlama ve hazırlık yapmak, okulların yangınlardan korunmasını ve korunmanın mümkün olmadığı durumlarda da en uygun şekilde müdahale edilmesini sağlar.
Yangın sırasında ne yapmamız gerektiğini öğrenmemiz çok önemlidir. Yangın güvenliğini sağlamak için öncelikle okullarda duman detektörünün kullanılması, yangın söndürme cihazlarının bulundurulması, çok sayıda elektrikli aletin tek bir prize bağlanmaması ve yangına sebep olabilecek cihazların açık bırakılmaması gerekmektedir.
Yangın Durumunda Yapılması Gerekenler
• Alev ya da duman görürsek hemen “Yangın var!” diye bağırarak etrafımızdakileri uyarmalı, varsa yangın alarmını çalıştırmalıyız.
• Eğer yangın küçükse söndürün; kontrolden çıkmışsa dumana dikkat ederek orayı hemen boşaltın. Yangının çok hızlı ilerlediğini unutmayın.
• Mümkünse hemen 112’yi arayın.
• Önce kendi güvenliğinizi düşünerek ve tehlikede olan insanları kurtarmaya çalışarak yangın yerinden hemen uzaklaşmalıyız.
• Ateşin oksijensiz bırakılarak söndürüldüğünü unutmayın. Mümkünse kapı ve pencereleri kapatın ya da ateşin üstünü örtün.
• Duman ya da yanık kokusu başka bir oda veya sınıf ya da benzer bir yerden geliyorsa, kapıyı elimizin tersiyle kontrol etmeliyiz; sıcaksa açmamalıyız.
• Dumandan boğulmamak için, yardım gelene kadar eğilerek veya çömelerek ilerlemeli, mümkünse ağzımızı ve burnumuzu ıslak mendil veya bez parçasıyla örterek nefes almalıyız.
• Telaşa kapılmadan tahliye kurallarına uymalı, yangın yerini boşaltmalıyız.
• Okul binasını terk ederken sakin olmalı, kargaşa ve paniğe neden olmamalıyız.
• Uzaklaşırken yangın alanıyla aramızdaki kapıları kapamalı, varsa kapı altlarını ıslak bir bezle tıkamalıyız.
• Varsa yangın merdivenlerini kullanmalıyız.
• Önceden belirlenmiş olan acil durum toplanma alanlarına gitmeli ve orada beklemeliyiz.
• Eğer okul binasından çıkmak olanaksızsa, kendimizi pencereden dışarıdakilere göstermeliyiz.
• Giysimiz tutuşursa durmalı, yere yatıp yuvarlanmalıyız. Yanıklara hiçbir şey sürmeyip, yanığı soğutmak için 10-15 dakika su altında tutmalıyız.
Genel Olarak Yapılması Gerekenler
Okul Planlarını Belirgin Şekilde Gösterin: Okulun kat planlarının ana kapılar gibi önemli noktalarda yer alması, acil durumlarda itfaiyecilerin okulda yönlerini bulmasına yardımcı olabilir.
Toplanma Alanlarını Belirleyin: Hızlı yayılan bir yangın karmaşaya neden olup öğrencileri birbirinden ayırabilir. Herkesin, örneğin belirli bir park yeri gibi, nerede toplanılacağını bildiğinden emin olun.
Net Talimatlar Geliştirin: İlk tatbikattan önce tüm öğrencilerin ne yapılması ve neden yapılması gerektiğini anlamalarını sağlayın. Tahliye kurallarının üzerinden geçin. DUR-YAT-YUVARLAN hareketini uygulayın.
Yangın Tatbikatları Yapın: Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereği, yangın tatbikatları yılda en az bir kere yapılmalıdır. Yangın tatbikatı yaparken bunun bir tatbikat olduğunu ve ne yapmaları gerektiğini bildiklerini hatırlatarak öğrencilerin sakin kalmalarına yardımcı olun.
Evde Tatbikat Yapılmasını Teşvik Edin: Öğrencilere tatbikatların evde de yapılması gerektiğini hatırlatın. Onlara dizüstü veya sürünerek ilerlemenin (duman yukarıda birikiyor), kapıyı açmadan önce kapı koluna dokunmanın (kapı kolu sıcaksa arkasındaki mekânda yangın var demektir) ve DUR-YAT-YUVARLAN (vücuttaki alevi söndürmek için yerde yuvarlanırken yüz eller ile korunuyor) hareketinin temel ilkelerini öğreterek, evde ailelerini eğitmelerine yardımcı olabilirsiniz.
Bir afet ve acil durumda ebeveynlerin doğal tepki olarak doğrudan okulu aramalarının nedeni, çocuklarıyla yeniden bir araya gelmeleri için nereye başvurmaları gerektiği konusunda kendilerine önceden bilgi verilmemesidir. Okullar açısından, uygun acil durum toplanma alanlarını belirlemeleri kadar, her bir acil durum toplanma alanı içerisindeki teslim alanlarını belirlemeleri de çok önemlidir. Bu teslim alanları, çocuklarıyla birleşmeden önce, ebeveynlerin toplanması için de kullanılabilir.
Yangın yönetmeliğinin eksiksiz uygulanması esastır. Ancak panik anında bazen hayat kurtaran akılda kalan en basit önlemlerdir. O nedenle temel yangından korunma önlemleri her yaştan öğrencilere mutlaka öğretilmeli ve okul ile evdeki tatbikatlarla pekiştirilerek refleks haline gelmesi sağlanmalıdır.
Bu haber “Eğitim Kurumları İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi Planlama Rehberi”nden derlenmiştir.