Biyofilik tasarımın önemli uygulayıcılarından Oliver Heath, insanı merkeze alan biyofilik tasarımın, karbonu merkeze alan ekolojik tasarımdan farklı olduğunu belirterek, “hem karbon merkezli hem de insan merkezli bir yaklaşımın, geleceğe uygun binalar oluşturmak için şart olduğuna inanıyorum” diyor.
Biophilic Installation at the Interface Showroom for Clerkenwell Design Week ’16
Biyofilik tasarımın önemli uygulayıcılarından dünyaca ünlü mimar Oliver Heath, geçtiğimiz günlerde, Yapı Medya İletişim organizasyonuyla, Interface’in düzenlediği “Biophilic Workshop” için Türkiye’deydi. Biz de “Biyofilik Tasarım” denildiğinde ilk akla gelen isimlerden Oliver Heath ile etkinlik sırasında bir söyleşi gerçekleştirdik...
Uğur Doğan, Oliver Heath; Hollanda Sarayı, 2019 .
Biyofilik Tasarım nedir? Biyofilik Tasarımın, sürdürülebilir veya ekolojik tasarımla karşılaştırıldığında ne gibi farklılıkları ve benzerlikleri var?
Biyofili, insanın doğaya ve doğal süreçlere karşı doğuştan gelen bir bağdır. Doğa bizi neden çeker; kendimizi yeniden insan gibi hissetmemizi sağlar ve bizi daha az stresli, daha iyimser ve daha enerjik yapar. Biyofilik tasarım, doğal ve yapay elemanların, binalarda olumlu bir etki yaratmak için, belirli bir sistemde kullanıldığı, insan merkezli sürdürülebilir bir yaklaşımdır.
Daha karbon merkezli bir yaklaşım benimseyen; enerji, elektrik, su ve temel yapı malzemeleri gibi kaynakların kullanımının azaltılması yoluyla binanın karbon ayak izinin en aza indirilmesini hedefleyen geleneksel sürdürülebilir yaklaşımlardan daha farklı.
Ben, hem karbon merkezli hem de insan merkezli bir yaklaşımın, geleceğe uygun binalar oluşturmak için şart olduğuna inanıyorum.
DIY SOS – Biophilic Design case study
Biyofilik tasarım mimaride bir bütün olarak mı düşünülmelidir? Bir proje kısmen biyofilik olarak tasarlanabilir mi? Mevcut bir binalarda biyofilik tasarım için neler yapılabilir?
İdeal olarak, biyofilik tasarım, proje tasarımındaki doğal fırsatların ve deneyimlerin tamamen gerçekleştirilmesini sağlamak için proje tasarımının başlangıcından itibaren dikkate alınmalıdır. Ancak, yaşadığımız ve çalıştığımız birçok mevcut binada da yenileme yoluyla biyofilik tasarım ilkelerini entegre etmeye gerçekten ihtiyaç var. Hareketli mobilyalar gibi basit unsurlardan, doğal güneş ışığından en üst düzeyde faydalanmaya, doğal malzeme ve renk dokularının kullanılmasına kadar birçok şey yapılabilir. Bu, bütçeden çok, biyofilik tasarım anlamında mevcut fırsatları kullanabilme yaratıcılığıyla ilgilidir.
Güzel bir örnek verebilirim. Binaları yenilerken, döşemeyi, zemini de belirtmemiz gerekir. Birlikte çalıştığım Interface, doğal renkler, dokular ve desenler kullanarak, doğadan ilham alan desenlerle zemin sistemleri üretiyor. Araştırmalar, doğanın simüle edilmiş elementlerinin bile insanı daha iyi hissettirdiğini, stresi azalttığını gösterdiği için, tasarımcılar olarak yaptığımız seçimlerin bina sakinlerinin sağlığı ve refahı üzerinde büyük bir etkisi olabilir.
Rose and River beauty salon
Biyofilik tasarım sadece mimarı ilgilendiren bir kavram mıdır? Malzeme üreticilerinin veya şehir plancılarının yapabileceği bir şey var mı?
Biyofilik düşünme, kentsel planlamadan mimarlığa, iç mekan tasarımından ürün ve yüzey kaplama tasarımına kadar tasarımın tüm alanlarında ele alınmalıdır. Örneğin, “biyomomimetik döşeme” (doğadan ilham alınarak) bu fikrin bir yüzey dokusuna nasıl aktarıldığının harika bir örneği.
Doğanın stresi azaltma ve duyular yoluyla iyileşmeye yardım etme gücü vardır; bu nedenle deneyimsel bir yaklaşım izlememiz ve şehirdeki, binalardaki insanları, oturduğu sandalyeye, etrafını saran malzemelere, görüntüye kadar anlamamız gerekir.
Biyofilik tasarımın geleceğin mimarisine etkisi ne olabilir? Biyofilik şehirler mümkün mü?
Biyofilik tasarım, şehirlerimizin ve binalarımızın sağlık ve işe devamsızlık gibi maliyetlerini azaltmalarına yardımcı olabilir. Aynı zamanda, topluluğun üretkenliğini destekler ve güçlendirir. Bunun gibi biyo-temelli tasarım sistemleri, yaşamımızın birçok noktasına olumlu etkileri olan evrensel bir tasarım etiğidir. Dolayısıyla, bu olumlu deneyimlerden yararlanarak kentsel konut alanlarını çok yönlü olarak iyileştirebiliriz.
The Garden School, Hackney
Biyofilik tasarımın yatırımcıya sağladığı avantajlar nelerdir? Yatırımcı biyofilik tasarım hakkında ne düşünüyor?
Çok sayıda çalışma, işyerindeki biyofilik tasarımın; işe gelmeme, kendini işe verememe ve personel sirkülasyonu gibi maliyetleri azaltabileceğini, bunun yanında personel verimliliğini, yaratıcılığını ve katılımını artırdığını göstermiştir. Interface’in “Biyofilik Tasarımın İşyerinde Küresel Etkisi” adlı çalışması, doğallık algısı artırılmış ofislerin, insanların rahatlığını yüzde 15, verimliliğini yüzde 6 ve yaratıcılığını yüzde 15 artırabildiğini göstermiştir. Bunlar, yatırımlarının geri dönüşünü görmek isteyen bina ve işletme sahipleri için değerli rakamlardır.
Fotoğraflar https://www.oliverheath.com sitesinden alınmıştır.