Yapı Kredi Yayınları ve Tüpraş iş birliğiyle İngilizce ve Türkçe hazırlanan “Bizans Dönemi’nde Anadolu” kitabı, Bizans İmparatorluğu'nun Anadolu'da yarattığı yeni kültüre ve bıraktığı izlere yoğunlaşıyor.
Tüpraş ve Yapı Kredi Yayınları iş birliğiyle 2011 yılında başlatılan ve tamamlandığı zaman Anadolu kültür tarihi için araştırmacılara ve okurlara kapsamlı bir külliyat sunacak olan “Anadolu Uygarlıkları Serisi” toplam 12 kitaptan oluşuyor.
Seri kapsamında yayımlanan 10. kitap olan Bizans Dönemi’nde Anadolu, konusunda uzman yerli ve yabancı Bizans araştırmacılarının kaleme aldığı 32 makale aracılığıyla hem Bizans kültürüne hem de “Bizans Anadolusu”na ışık tutuyor.
Siyasi, bürokratik, askeri, iktisadi ve dini hayat hakkındaki makaleler, devlet aygıtı ve toplumsal yapı üzerine eğilirken; edebiyat, sağlık, sanat ve maddi izler temalı makaleler, gündelik hayatla ilgili değerli bilgiler sunuyor. Kitabın son bölümünde; okuyucu, Bizans Anadolusu’nun farklı bölgelerine odaklanan makaleler üzerinden tarihsel bir yolculuğa davet ediliyor.
İmparator I. Theodosius’un 395 yılında ölümünden sonra, Manş Denizi kıyılarından İran sınırına kadar uzanan geniş Roma toprakları batı ve doğu olarak ikiye ayrılır. Her ne kadar imparatorluğun batı parçası 5. yüzyılın ikinci yarısında tarihe karışsa da Roma İmparatorluğu varlığını doğudaki topraklarında 1453 yılına kadar sürdürür. Başkenti Roma’dan Byzantion kentine (yeni adıyla Konstantinopolis’e) taşınan, zaman içinde Hıristiyanlaşan bu imparatorluk için “Bizans” adı, ilk kez 16. yüzyılda Alman hümanist ve filolog Hieronymus
Wolf tarafından kullanılmış, 19. yüzyıl ve sonrasında bu terim yaygınlaşmıştır. Ancak, bu kitapta bahsedilen insanlar kendilerini hep “Romalı”, devletlerini de “Roma İmparatorluğu” olarak adlandırmış; komşuları da onları “Romalılar” olarak bilmiştir. Yaklaşık 11 yüzyıl boyunca varlığını sürdüren Bizans İmparatorluğu, Anadolu’da en uzun süre hüküm süren devletlerden biri olmuştur. Ağırlıklı olarak Yunanca konuşulan ve Hıristiyan olan Bizans dünyasının coğrafi, beşerî ve ekonomik beşiği Anadolu’dur. 14. yüzyıl itibarıyla Anadolu’nun kaybedilmesi, kısa sürede imparatorluğun sonunu getirmiştir. 13. yüzyılın ortasında İmparator II. Theodoros Laskaris’in, mektuplarından birinde Anadolu’ya “Kutsal diyar, anam, Anadolu!” diye seslenmesi, bu toprakların imparatorluk için ne denli yaşamsal olduğunu göstermektedir.
KONFERANS
Tüpraş ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle 2011 yılında başlatılan “Anadolu Uygarlıkları” kitap serisi kapsamında düzenlenen Anadolu Uygarlıkları Konferansları’nda bu ay konu Bizans.
21 Ocak Cuma günü saat: 18.00’da Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık’ta yapılacak etkinlikte Bizans Döneminde Anadolu kitabını yayına hazırlayan sanat tarihi profesörü Engin Akyürek (Koç Üniversitesi) ile tarih profesörü Koray Durak (Boğaziçi Üniversitesi), konferansa konuşmacı olarak katılıyor. Konferansta Bizans için Anadolu'nun önemi nedir, kavram olarak Bizans nedir, yine bir kavram olarak Anadolu nedir, nerede başlar, nerede biter, içi nasıl doldurulur gibi sorular tartışılacak. Ayrıca Türkiye'de Bizans sanat tarihi ve maddi kültürü çalışmalarının gelişimine, ülkemizde Bizantolojinin izlediği seyre ve önündeki engellere değinilecek. Etkinlik Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık’ın YouTube kanalından canlı yayınlanacak.
Serinin bugüne kadar yayınlanan kitaplar listesi: (Seri Editörü: Nihat Tekdemir, Yapı Kredi Müzesi)
Urartu - Doğu’da Değişim / Transformation in the East
Frigler: Midas'ın Ülkesinde, Anıtların Gölgesinde / Phrygians: In the Land of Midas, In the Shadow of Monuments
Hititler - Bir Anadolu İmparatorluğu / Hittites-An Anatolian Empire
Pergamon - Anadolu’da Hellenistik Bir Başkent / A Hellenistic Capital in Anatolia
Lukka’dan Likya’ya - Sarpedon ve Aziz Nikolaos’un Ülkesi / From Lukka to Lycia The Land of Sarpedon and St. Nicholas
Persler - Anadolu’da Kudret ve Görkem / The Persians - Power and Glory in Anatolia
Assurlular Dicle’den Toroslar’a Tanrı Assur’un Krallığı / The Assyrians Kingdom of the God of Assur from Tigris to Taurus
Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Anadolu - Krallar, İmparatorlar ve Kent Devletleri / Hellenistic and Roman Anatolia Kings, Emperors, City States
Karialılar: Denizcilerden Kent Kuruculara/ The Carians: From Seafarers to City Builders
Bizans Dönemi’nde Anadolu / Anatolia in The Byzantine Period