Mimarlık Okullarında 19 Yılda %372'lik Artış!
mimarizm.com / E. Seda KAYIM
/ 19 Kasım 2009
Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından yaklaşık olarak her 10 senede bir gerçekleştirilen küçük bir araştırma, Türkiye'deki mimarlık eğitiminin nitelikleri ve niceliklerini tartışmak adına oldukça verimli bir başlangıç noktası teşkil ediyor. İlk olarak 1990 yılında YEMAR tarafından başlatılan ve ardından 1999'da tekrarlanan araştırmanın 2009 ayağı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde mimarlık eğitiminin kaç farklı üniversitede verildiğini ortaya koyuyor. Bu üç sistematik araştırmanın kısa bir karşılaştırması ise, Türk üniversitelerinde mimarlık bölümü sayısının geçtiğimiz 20 sene içerisinde gösterdiği dramatik artışı gözler önüne seriyor.
İTÜ Mimarlık Fakültesi
YEMAR tarafından 1990 yılında yapılan ve ardından YAPI Dergisi'nde Doğan Hasol tarafından "Mimarlık Eğitimi Aldatmacası ya da ‘Hayali Mimarlık Eğitimi'" başlıklı yazıda incelenen ve değerlendirilen mimarlık eğitimi araştırması, bu tarihte Türkiye'de toplam 11 mimarlık okulu olduğunu gösteriyor. Yine Doğan Hasol tarafından değerlendirilen 1999 tarihli araştırma ise, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde 22 farklı üniversitede "Mühendislik Mimarlık Fakültesi" bulunduğunu ortaya koyuyor. Peki, 1990-1999 yılları arasında %100'lük bir artış gösteren "Mimarlık Fakültesi" sayısı, geçtiğimiz 10 sene içerisinde nasıl değişiyor?
YEM Bilgi Bankası'nın ortaya çıkardığı döküme göre 2009 itibariyle Türkiye'de 41 ayrı Mimarlık Fakültesi bulunuyor. Yani 19 yıllık süreç içerisinde lisans ve/veya yüksek lisans derecesinde mimarlık eğitimi veren üniversite sayısı tam tamına %372'lik bir artış gösteriyor.
ODTÜ
Bünyesinde mimarlık fakültesi bulunduran devlet üniversiteleri ise sırasıyla şöyle:
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Balıkesir Üniversitesi, Bozok Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Karabük Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mardin Artuklu Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Osmangazi Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Trakya Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
YEM'in araştırması, yalnızca söz konusu fakültelerin sayısal değişimini ortaya koymuyor. Örneğin 1999 tarihli araştırmada, "Mühendislik Mimarlık Fakültesi" olarak kurulmuş olmasına rağmen henüz mimarlık bölümü faaliyete geçmemiş altı üniversiteden söz ediliyor. Bunlar, Atatürk Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi, Dumlupınar Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi olarak sıralanıyorlar. Ancak aradan geçen 10 sene, "Mühendislik Mimarlık" adı altında kurulmuş olan bu fakültelerden yalnızca birinde, zira Çankaya Üniversitesi'nde mimarlık eğitimi verilmeye başlandığını gösteriyor. Üstelik "fakültesi olan ama bölümü olmayan" üniversitelere iki kurum daha eklenmiş gibi görünüyor: Bozok Üniversitesi ve Gaziantep Üniversitesi.
1999 yılında Türkiye'de mimarlık eğitimi veren üç vakıf üniversitesi bulunuyordu: Beykent Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi. 2009 yılı itibariyle ise bu sayı 13'e çıkmış durumda…
Osmangazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi
Bünyesinde mimarlık fakültesi barındıran vakıf üniversiteleri listesine eklenenler sırasıyla şöyle: Bahçeşehir Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi, Haliç Üniversitesi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi.
Türkiye'deki mimarlık okullarının hangilerinde lisans veya yüksek lisans eğitimi verildiğine bakmamıza da olanak tanıyan YEM Bilgi Bankası araştırmasına göre, adı geçen 41 devlet ve vakıf üniversitesinin yalnızca yedisinde yüksek lisans eğitimi verilmiyor. Mimarlık fakültesine sahip devlet üniversiteleri arasında, mimarlık yüksek lisans eğitimi vermeyen sadece üç okul bulunuyor: Halihazırda mimarlık bölümü bulunmayan Bozok Üniversitesi ve Gaziantep Üniversitesi dışında bir tek Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde mimarlık yüksek lisans eğitimi bulunmuyor.
Özel üniversitelerde ise durum daha farklı… Türkiye'deki vakıf üniversitelerine bağlı toplam 13 mimarlık fakültesinin dördünde yüksek lisans eğitimi verilmiyor: Doğuş Üniversitesi, İstanbul Arel Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi. Bilgi Üniversitesi'nde ise bir mimarlık fakültesi bulunmuyor; yalnızca mimarlık yüksek lisans eğitimi veriliyor.
Türkiye'deki devlet ve vakıf üniversiteleri arasında mimarlık fakültesi dağılımına baktığımızda, sonuç birebir gibi gözüküyor. Türkiye'deki 96 devlet üniversitesinin 27'sinde, 44 özel üniversitenin ise 13'ünde lisans veya yüksek lisans derecesinde mimarlık eğitimi veriliyor. Bu da ülkemizde hem devlet hem de vakıf üniversitelerinin yaklaşık olarak %30'unda mimarlık eğitimi alma şansı olduğunu gösteriyor.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise durum daha farklı… KKTC'deki beş üniversitenin beşinde de, Girne Amerikan Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefke Avrupa Üniversitesi ve Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi'nde mimarlık fakültesi bulunuyor; lisans ve yüksek lisans derecesinde mimarlık eğitimi veriliyor. Ancak bir tek farkla: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi'nin mimarlık yüksek lisans eğitimine Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları kabul edilmiyor.
YEM'in Türkiye ve KKTC'deki mimarlık eğitimi kurumlarına attığı bu bakış, elbette yalnızca bir başlangıç niteliği taşıyor. Ancak tüm yüksek öğretim alanlarında olduğu gibi mimarlıkta da, hangi öğretim elemanı kapasitesi, hangi teknik ve finansal olanaklar ile eğitime başlandığının sorgulanması gerekiyor. Bir de elbette her sene kaç genç öğrencinin adı geçen mimarlık okullarından mezun edildiğine ve genç mimarlar olarak donanımları ya da donanımsızlıkları deneyimlemek zorunda kaldıklarına bakmak…
İlişkili Haberler
Bu Haberi Sosyal Medyada Paylaşın
Yorumlar
Bu İçeriğe Yorum Yazın