Tarihsel Çevrelerde Peyzaj Tasarımı Eğitimi - Edirne Tamamlandı

İlk Gün
Fakülte Ziyareti

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi, PEMDER Kurucularından ve 2. Başkanı Prof. Dr. Oğuz Yılmaz, 27 Haziran - 2 Temmuz 2022 tarihleri arasında gerçekleştirdikleri "Tarihsel Çevrelerde Peyzaj Tasarımı Eğitimi Edirne" ile ilgili eğitim süreci ve projenin sonuçlarına dair sorularımızı yanıtladı:

Eğitimlerinizin üçüncüsü olan "Tarihsel Çevrelerde Peyzaj Tasarımı Eğitimi"ni Edirne'de gerçekleştirdiniz. Eğitimi nasıl geçirdiğinizi anlatmadan önce kısaca eğitim ve amaçlarından bahseder misiniz?

Peyzaj Mimarlığı Eğitim ve Bilim Derneği'nce (PEMDER) planlanarak, her yıl farklı üniversitelerle işbirliği içinde düzenlenen ve TÜBİTAK tarafından destekli bir bilimsel eğitim projesi olarak yürütülen etkinliğimiz, bu yıl benim yürütücülüğümde, Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nün üstlenmesiyle ve Kırklareli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü ile Namık Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi öğretim üyelerinin destekleri, Edirne Belediye Başkanlığı'nın katkılarıyla 27 Haziran - 2 Temmuz 2022 tarihleri arasında Edirne’de gerçekleştirildi. Başvuru sayısının çok yüksek olmasına karşın, bütçesi çok kısıtlı olan bu eğitime, 18 üniversitenin peyzaj mimarlığı bölümlerinden en başarılı öğrencilerin katılması sağlandı.

Trakya Üniversitesi

Eğitimin Amacı; Tarihsel çevrelerde yapılacak peyzaj planlama ve tasarımında genel yaklaşımın nasıl olması gerektiğinin; bu çevrelerde geleneksel dokunun koruma-kullanma dengesi kapsamında sürdürülebilirliğinin nasıl sağlanabileceğinin ve tarihsel kimliğe saygılı bir peyzaj tasarım yaklaşımının temel ilkelerinin ne olduğunun Edirne kenti örneğinde öğrencilere öğretilmesi ve bu bağlamda, öğrendiklerini aktarabilecekleri bir tasarım projesinin hazırlanmasıdır. Öğrencilerin bu eğitimden edinecekleri bilgi ve deneyim, gerek öğrenim ve gerekse meslek yaşamında onlara önemli bir katkı sağlayacaktır.

Eğitimin Kapsamı; tarihsel alanlar/çevrelerle ilgili temel kavramların, ulusal ve uluslararası yasal çerçevenin, imar planlama sürecinin ve bu alanların karşı karşıya kaldığı sorunların öğretilmesi, dünyada ve ülkemizde bu konuda yapılan çalışmaların aktarılması ve Edirne’de seçilen örnek alanlarda yerinde inceleme/saptamalar yapılması sağlanarak, öğrencilere peyzaj tasarım sürecine ilişkin çalışmalarının yaptırılmasıdır.

Eğitim için Edirne’nin seçilmesi yukarıda açıkladığımız eğitim amaçlarına ve kapsamına uygunluğu bağlamında değerlendirilebilir. Bilindiği gibi Edirne tarihin çok eski çağlarından bu yana çok sayıda uygarlık için önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Özellikle Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorlukları için vazgeçilmez bir şehir olmuştur. Bu nedenle tarihsel alan ve yapılar yönünden oldukça zengindir. Bunun yanında kendine özgü ve çeşitli peyzaj özellikleri yönünden de oldukça ilgi çekicidir. Tüm bu nedenlerle Edirne’de bir eğitim programı düzenlemek çok doğru ve yararlı olmuştur.  

Selimiye

Prof. Dr. Oğuz Yılmaz, Açılış

Eğitim süreci ve eğitmen kadronuzdan bahseder misiniz?

Eğitim oldukça başarılı ve verimli geçti. Büyük bir istekle eğitime gelen öğrenciler, ilk gün eğitimi verecek olan öğretim kadrosuyla tanıştırıldı ve program hakkında geniş bilgi verildi. 4 gün sabahtan akşama kadar süren kuramsal eğitimler ve alan inceleme gezileri sonrasında, son 2 gün öğrenciler tasarıma yönelik çalışmalarına ağırlık verdiler. Eğitimin son günü öğrenciler Edirne merkezden seçilen 4 ayrı alan için hazırladıkları tasarım projelerini, öğretim üyeleri ile ilgili kurum yetkililerinden oluşan bir jüri önünde sundular. 6 gün gibi çok kısa bir sürede, -öğrencilerin istekleri doğrultusunda gece de çalışılarak- ortaya konulan projelerin başarısı mesleğimizin geleceği açısından bizi oldukça mutlu etti.

Dersler

Alan Etütleri

Eğitmen ve yardımcı eleman kadromuzda benim yanımda; Işık Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Prof. Dr. Adnan Uzun, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Prof. Dr. Erhan V. Küçükerbaş, Namık Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Prof. Dr. Rüya Yılmaz, Kırklareli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Doç. Dr. Fürüzan Aslan, Bartın Üniversitesi Mühendislik, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden Doç. Dr. Mustafa Artar ve ev sahipliğini üstlenen Trakya Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü'nden: Doç. Dr. Emel Baylan, Doç. Dr. R. Duygu Çay, Dr. Beste Karakaya Aytin, Araş. Gör. M. Ali Başaran, Araş. Gör. Nilay Mısırlı, Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nden Prof. Dr. Sennur Akansel, Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Yavuz Güner yer almıştır. Tüm bu eğitim ekibi gündüz sürekli olarak öğrencilere ders anlatmış, kritik vermiş ve ders saatleri dışında gece bile destek vermiştir.

Proje Ekibi

Ayrıca eğitim peyzaj mimarlığı alanında veriliyor görülse de farklı bakış açıları ve bilgileri ile diğer bilim alanlarından (Mimarlık, Şehir ve Bölge Planlama, Sanat Tarihi vb.) öğretim üyeleri de kendi uzmanlık alanlarında bilgi aktararak eğitim düzeyini önemli ölçüde yükseltmişlerdir. Edirne gibi bir şehirde yapılacak bir tasarım çalışmasında bu konulardaki bilgiye detaylı bir şekilde ulaşmak öğrenciler açısından büyük bir kazanç olmuştur.

Lozan Anıtı

Farklı şehirlerdeki üniversitelerden öğrencilerin birlikteliğinin eğitime katkısı konusundaki düşünceleriniz nelerdir?

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de farklı üniversitelerin Peyzaj Mimarlığı Bölümlerinin tam olarak aynı düzeyde ve aynı alanda eğitim vermesi beklenemez. Her bölümün belli alanlarda biraz eksikliği olabileceği gibi belli alanlarda da farklı ve yeni yaklaşımları olabilir. Bunu bildiğimiz için PEMDER olarak aslında bu konudaki eksikliklerin ve farklı yaklaşımların üzerine gidilmesi amacıyla, özellikle farklı üniversitelerden öğrenci seçimi yapılmasını benimsedik. Ayrıca bunu farklı üniversitelerdeki etkinliklerimiz ve farklı öğretim üyeleri ile de zenginleştirdik. Böylece gelen öğrencilerin biz öğretim üyelerinden olduğu kadar, birbirlerinden de öğrenmelerini sağlamaya çalıştık.

Eğitimin diğer bir olumlu -bence oldukça önemli- yönü ise ülkenin dört bir yanından, farklı kültür ortamlarından gelen ve birbirlerini tanımayan bu öğrencilerin, bizlerle ve kendileri arasında kurdukları sıcak ilişkiler yanında dayanışma, özveri, disiplin ve saygı çerçevesinde üstün bir mesleki başarım göstermeleridir. Öğrenciler eğitim sırasında oluşturdukları bu sıcak ilişkilerden o kadar hoşnutlar ki program sonunda ayrılmaları oldukça hüzünlü oluyor. Yine edindiğimiz geri dönüşlere göre; bu ilişkiler yıllarca sürüyor, hatta meslek yaşamlarında birlikteliklere ulaşıyor.

Son olarak, eğitimin amaçları çerçevesinde bir değerlendirme istesek.

Bence belirlediğimiz amaçlara fazlasıyla ulaştık. PEMDER olarak sürekli yinelediğimiz bu eğitimlerde artık belli bir deneyim düzeyine de ulaştık. Bu deneyimlerimiz doğrultusunda her eğitimde biraz daha en iyiye yaklaşıyoruz. Tübitak’ın her yıl bizim önerdiğimiz programları onaylamasından da olumlu bir sonuç çıkarıyoruz. Programın yürütülmesi sırasında bizim dışımızda genellikle merkezi ve yerel yönetimlerden dolayı oluşan aksaklıkları da yoğun çabalarla öğrencilerimize duyumsatmamaya çalışıyoruz. Bu konulardaki sıkıntıların giderilmesinde büyük özveri gösteren öğretim üye ve elemanlarına ayrıca teşekkür edilmesi gerekir. Parasal hiçbir getirisi olmayan bu eğitimlere katılarak salt meslek ve öğrencilerin gelişimi için çaba gösteriyorlar.

Öğrenciler açısından baktığımızda, onlardan aldığımız geri dönüşler de çok olumlu. Bunu hem kişisel iletilerindeki içten teşekkürlerinden hem de sosyal medyadaki paylaşımlarından izleyebiliyoruz. Her yıl başvuruların gittikçe çoğalması da bir başka gösterge, artık karşılamakta zorlanıyoruz. Zaten bu bağlamda eğitim programını çeşitlendirdik ve elimizden geldiğince onlar için olanak yaratmaya çalışıyoruz. Umarım başarılı olmayı sürdürebiliriz.

Final Yemeği

PEMDER ve kendi adıma, bu programlarda emeği geçen herkese çok içten teşekkürlerimi sunarım. Mimarizm'e de, Peyzaj Mimarlığına ve bu konuya gösterdiği ilgi için ayrıca teşekkürlerimi sunarım.