Sultangazi Belediyesi, İstanbul’un Avrupa yakasında yer almaktadır ve kentsel dönüşüm kapsamında gelişmekte olan bir bölgedir. Belediyeye ait olan ve yoğun konut dokusuyla çevrili olan proje alanı, ciddi bir eğim üzerinde konumlanmaktadır. Çevresine yapacağı etki ve getireceği yeni işlevi nedeniyle bulunduğu alanda kritik bir rol oynayan projede pazar yeri olarak da düzenlenebilecek bir otopark alanı ve bu alanla bütünleşmesi beklenen yaklaşık 1.000 m2’lik sosyal-idari bir bina oluşturulması öngörülmüştür. Pazar kültürü Türkiye’nin hemen hemen her yerleşim yerinde karşımıza çıkmaktadır. Haftanın belirli bir günü belirli bir semtte açılan pazarlar devam eden günlerde başka semtlerde açılır ve kentin farklı bölgelerine farklı zamanlarda hizmet verirler. Pazarlar genelde sokaklarda ya da meydan gibi kamusal alanlarda kurulmalarına karşın özellikle büyük şehirlerde trafik işleyişini bozmamak için özel olarak ayrılmış pazar alanlarında kurulmaktadır. Pazarların kurulmadığı zamanlarda da belediyeler bu alanları otopark olarak işleterek bu alanın kullanımını sürekli hale getirmekte ve bu şekilde bölgede bulunan otopark sorununa bir çözüm bulmaktadır.Pazar alışverişinin kesintisiz bir güzergâh üzerinde zorlanmadan yapılması gerektiğinden projenin kaldırımla doğrudan ilişki kurması önemlidir. Yaklaşık olarak 7.500 m2 büyüklüğünde olan proje arazisindeki 13 metrelik kot farkı bir avantaj olarak görülmüş ve yapı her katta zeminle doğrudan ilişki kuracak şekilde kurgulanmıştır. Tasarımda temel ilke erişilebilirliği en üst düzeye çıkarmak ve sokakla aktif bir ilişki kuran mekânlar yaratmak olmuştur. Programın yoğunluğu aslen zeminden yükselen bir yapıyı işaret etmektedir, ancak bir pazar alanı için bu olumsuz bir etki yaratmaktadır. Öte yandan da otopark olarak kullanılacak zaman diliminde ise güvenlik ön plana çıkmaktadır. Bu ölçütlere göre hem sokakla doğrudan bağlantı kurabilecek, hem de güvenlik problemini ortadan kaldıracak şekilde girişler düzenlenmiştir. Aynı zamanda yapı içerisindeki araç rampaları pazardaki insanların da katlar arasında konforlu bir şekilde hareket edebilmeleri için %8’lik bir eğimle tasarlanmıştır. Yeni pazar alanında yoğun bir kullanım öngörülmektedir. Bu da büyük toplulukların gereksinimlerini rahat bir şekilde karşılayan mekânların tasarlanması anlamına gelmektedir. Bu yüzden normal katlarda kat yükseklikleri 5,2 metre olarak tasarlanmış, bununla hem pazarcıların hem de kullanıcılarınkonfor ortamı sağlanmıştır. Bodrumda konumlanan kurban kesim alanı ve pazar araçlarının park alanı için daha büyük bir hacim yaratmak amacıyla bu alanın kat yüksekliği 5,7 metre olarak belirlenmiştir. Yapının konumlandığı çevrenin aşırı yoğun bir bölge olması ve çok kısa bir sürede kalitesiz bir şekilde oluşması sosyal donatı yoksunluğuna yol açmıştır. Mahalle halkının yakın çevrede sağlık, eğitim ve rahatlama gibi gereksinimleri karşılayamaması bu çevreyi yalnızca konaklama olarak kullanılan bir yere dönüştürmektedir. Ayrıca mahalle de bu nedenlerden ötürü değersizleşmektedir. Tasarım bu durumu tam tersine çevirmek için alana sürekli olarak hizmet edebilen sosyal donatı alanlarını içerecek bir şekilde kurgulanmıştır. Öte yandan deprem etkenini göz önüne almadan yapılan yapılar bölgede bir endişe konusu olmuş ve yapının bir afet anında mahalle için bir toplanma alanı olarak da kullanılması istenmiştir. Bundan dolayı yapının hem mahalleye hizmet verecek işlek bir alan olarak kullanılması hem de kendi kendine yetebilecek mekânsal özelliklere ve işlevlere sahip olması amaçlanmıştır. Yaklaşık 1.000 m2 alana yayılan eğitim, sağlık ve idari birimlerden oluşan servis alanları yapının 3. ve 4. katlarında konumlanmıştır. *Bu proje YAPI Dergisi'nin 390. sayısında yayımlanmıştır.
E-Posta Gönder