2016 yılında Dünya Kültür Mirası listesine eklenen Ani şehrine odaklanan sergi, 14 Mart – 29 Nisan 2018 tarihleri arasında Tophane'deki Depo'da izlenebilir. Serginin tasarımı ile içerik geliştirmesini PATTU Mimarlık üstlenmiş.
Norveç Kültürel Miras Araştırmaları Enstitüsü (NIKU) Eski Genel Direktörü Carsten Paludan-Müller'in, Depo'daki Taşın Şiiri ANİ sergisine ilişkin kaleme aldığı sunuş metni şöyle:
"Bu uzun bir tarihin kısaca anlatılan hikâyesi. Size çok eski zamanların, günümüzün hızlı yaşayan metropollerinin epey uzağında yer alan ihtişamlı şehir Ani’nin hikâyesini anlatmak istiyoruz. Ani, bir zamanlar İpek Yolu üzerinde hayranlık uyandıran bir şehir. 10. ve 11. yüzyıllarda en parlak devrini yaşayan şehrin tarihçesi ise çok daha eskilere gidiyor.
Tarih boyunca var olmuş her ticaret şehri gibi Ani’nin kültürel zenginliği de kültürlerin muhteşem biçimde iç içe geçmesinden kaynaklanıyor. Bu sergi, size bu kültürel zenginliği sunarken bu çok kültürlü ortamda ortaya çıkan ve sonrasında geniş bir coğrafyada etkili olan Ermeni mimarisinin olağanüstü örneklerini gösterecek. Her ne kadar bugün söz konusu ihtişamı tehdit altında olsa da, günümüzde Ani, surları, kiliseleri, manastırları ve camisi ile muazzam duruşunu koruyan bir şehir. Çorak arazide, terk edilmiş bir şehre ait bu kalıntılar, ziyaretçilerine tarihteki büyük gelgitlerin hissini duyuruyor. Şehrin altında ise yine o kadar etkileyici bir yeraltı dünyası yatıyor – şehrin altında kayalara oyulmuş başka bir şehir.
Bu sergide size Türkiye’den ve Ermenistan’dan uzmanların Ani ve çevresinde yer alan mimari mirası korumak için diğer ülkelerden kurum ve uzmanlarla biraraya gelerek nasıl çalıştığının hikâyesini de aktarmak istiyoruz. Sismik hareketlerin yoğun olduğu bir bölgede bu denli görkemli yapıların varlığı göz önünde bulundurulursa, bu hayli çaba isteyen bir iş.
Bu serginin, Ani ve çevresindeki değerli hazinelerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için gereken daha fazla uluslararası desteği teşvik edeceğini umuyoruz. Ayrıca ümit ediyoruz ki bu sergi, kültür ve mekânın birleşerek zaman mefhumunu bambaşka bir hisse taşıdığı Ani’ye insanların yolunun düşmesine vesile olacaktır.
Ani şehri 2016 yılında Dünya Kültür Mirası listesine eklenmiştir."
Sergi Açılışı
13 Mart Salı, saat 18:30, Depo
Panel: Ani - Türkiye’de bir dünya kültür mirası
14 Mart Çarşamba, saat 18:30, Cezayir
Konuşmacılar:
* Carsten Paludan-Müller (Eski Genel Direktör NIKU – Norwegian Institute for Cultural Heritage Research)
* Dr. Armen Kazaryan (Bölüm Başkanı, Antik ve Ortaçağ Şehir Planlaması Bölümü, Rusya Mimarlık ve İnşaat Bilimleri Akademisi)
* Yavuz Özkaya (Restorasyon Mimarı)
* Vedat Akçayöz (Araştırmacı-Fotoğrafçı)
Sergi Künyesi
Proje Ortakları: Anadolu Kültür, Eurasia Partnership Foundation (EPF), Norwegian Institute for Cultural Heritage Research (NIKU)
Proje Ekibi: Carsten Paludan-Müller, Dr. Armen Kazaryan, Yavuz Özkaya, Alin Pontioğlu, Ashot Mirzoyan, Vedat Akçayöz
İçerik Geliştirme ve Sergi Tasarım: PATTU - Cem Kozar, Işıl Ünal / Ekip: Pelin Alkan, Onat Müftüoğlu
Fotoğraflar: Ara Güler, Martin Manukyan, Murat Germen, Vedat Akçayöz
Sergi Metinleri: Dr. Armen Kazaryan, Carsten Paludan-Müller, Yavuz Özkaya
Videolar: Ümit Kıvanç, Engin Akhisar, Neslihan Koyuncu
Sergi Metinlerinin Yeniden Yazımı: Anna Turay
Koordinasyon: Gökşin Uğur
Çeviriler: Feride Eralp
Koleksiyonlar ve Görsel Malzeme: Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi, Atatürk Kitaplığı, Institute for the History of Material Culture of the Russian Academy of Sciences
Baskılar ve Fotoğraf Baskıları: LamArts Finearts Print
Teşekkür: Prof. Fahriye Bayram, Prof. Oya Pancaroğlu, Gülşah Mursaloğlu, Melis Balcı, Sena Başöz, Yervand Abrahamyan
Proje destekçileri: Norveç Büyükelçiliği, NIKU, Calouste Gulbenkian Vakfı