2002 yılından beri Pratt Institute'da, 2004'ten bu yana da University of Pennsylvania'da tasarım profesörü olarak ders veren, mimarlık ve tasarım pratiğini New York'ta kurucusu olduğu SU11 architecture+design'da sürdüren Ferda Kolatan, Musibet sergisinde yer alan "Corallines" adlı projesinde bienal seyircisini "Dijital Zanaat" kavramıyla tanıştırıyor.
Musibet sergisine katılmaya nasıl karar verdiniz?
Emre Arolat'ın Musibet sergisi için hazırladığı çağrı metni ilgimi çekti. Hem kendi çalışmalarımızla, hem de güncel mimarlık kültürüne bakış açımızla ilgili olarak çok önemli bulduğumuz bir noktaya temas ediyordu. Son 20 yıldır gelişmekte olan dijital tasarım artık dönüm noktası denebilecek bir yol ayrımına geldi. Bundan sonra, ya tıpkı erken dönemdeki deneysel aşamalarda öne sürüldüğü gibi bireysel ifadeye ve inovasyona olanak tanıyacak; ya da kullanıcı/gözlemci için hiçbir anlamlı referansı olamayacak kadar geniş ve soyut, yeni ve evrensel bir stile dönüşerek, modernist tasarımla aynı tuzağa düşecek.
Arolat bunu, Guy Debord'a gönderme yaparak "Gösteri Mimarlığı" olarak adlandırıyor. Tasarımın kültürel özerkliğini korumak ve bireysel ifade için bir araç olarak hizmet etmek zorunda olduğuna inanıyorum. Bireysel ifade, ayrıcalıklı olmak demek değildir; bilakis, tasarımcının çağdaş fikirleri, nitelikli uzmanlığı/ustalığı ile bir projeye yönlendirmesidir. Herhangi bir sanat/mimarlık eserine kimlik ve anlam katan da budur. Bu anlamda çalışmamızın Arolat'ın ilgisini çekebileceğini ve ilginç bir katılım olacağını düşündüm.
"Corallines" projesi nasıl bir altyapının üstüne kurgulandı ve proje nasıl gelişti?
Corallines, İstanbul Tasarım Bienali'ne özel olarak geliştirildi. Mimarlıktan daha çok, bir dizi heykel formatında küçük bir proje, fakat temel olarak yukarda sözünü ettiğimiz konuları ele alıyor. Bu proje, dijital araçları performansa dayalı nedenler için ya da güncel ve popüler tasarımlardaki gibi dairesel ve pürüzsüz bir görünüm elde etmek için kullanmıyor. Performans ve stil, son yıllarda dijital tasarımın benimsediği en yaygın argümanlardı.Performans, teknik ve rasyonel argümanları nedeniyle, stil de içimizdeki anlık arzuları tatmin etmesi nedeniyle ürünlerin daha geniş bir izleyici grubuna, daha kolay satılmasını sağlıyor.
Corallines, Blue, detay
Corallines ise çok farklı bir yol izliyor. Hesaplamayı izleyici üzerinde daha derin ve daha içsel bir etki yaratmak amacıyla kullanıyor. Onları "estetik objeler" olarak adlandırabilirim, ama hiçbir yaygın "stil" kavramı ile örtüşmediği için "stil sahibi" diyemem. Fakat beyinlerimizden çok, duyularımızı hedef aldıkları ve bunu da alışılmamış yöntemlerle yaptıkları için "estetik"ler. Birtakım doğal ve kültürel "referanslar"ın dikkate alınması ve bu refransların sofistike bir tasarım/hesaplama işlemiyle karıştırılması suretiyle tasarlandılar. Anlamın her türlü tekil okumalarına ve her çeşit evrenselleştirici eğilime direnç gösteriyorlar. Fakat, izleyicide kendi kişisel deneyimlerine dayalı olarak belirli kavramların uyanmasını sağlıyorlar.
>>>>>