Sürdürülebilirlik Kavramının Tarafları
Neslihan KÜÇÜKASLAN
/ 01 Mart 2011
Mimarlık disiplini içinde farklı tarafların yeni anlamlarını ürettiği "sürdürülebilirlik" kavramının temelindeki farklılık, “doğa” tanımının farklılaşmasıyla başlar. Bu bağlamda kavramın farklı taraflarını algılamaya çalışırken, öncelikle doğanın ne olduğuna dair ortaya atılan görüşlere bakmamız gerektiği taraftarıyım.
Kavramın Türkiye'deki yansımalarına dönecek olursak İlhan Tekeli'nin, sürdürülebilirliği çevre hareketi içinde ortaya çıkan, oldukça yaygın olarak kabul gören ve içeriği siyasal süreç içinde sürekli olarak değişen bir ahlak ilkesi olarak yorumladığını görüyoruz. Bu tanımlamanın karşımıza çıkacak en gerçekçi tanımlamalardan biri olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Zira Tekeli, tanımlamayı yaparken süslü kelimelerden uzak durup, anlamsal kargaşadan kaçınıyor ve durumu çok açık bir şekilde özetliyor. Kavramı esnetip durmaya çalışmak yerine gözlemini belirtiyor.
Ruşen Keleş'in ise sürdürülebilirlik için çok daha geniş bir çerçeve çizdiğini algılarız: Çevre değerlerinin ve doğal kaynakların savurganlığa yol açamayacak biçimde akılcı yöntemlerle, bugünkü ve gelecek kuşakların hak ve yararları da göz önünde bulundurularak kullanılması ilkesinden özveride bulunmaksızın, ekonomik gelişmenin sağlanmasını amaçlayan çevreci dünya görüşü. Şimdiye kadarki tanımlar sonucunda elimizde olan verilere bakarsak önümüze serilen çerçevenin, sürdürülebilirliğin hemen hemen mutabakata varılan her üç boyutuna da değindiğini görebiliriz. Bu boyutlar ise tanımda da belirtildiği gibi sosyal, çevresel ve ekonomik boyutlardır.
Şekil 1. Sürdürülebilirliğin 3 bileşeni / Şekil 2. Ekonomik boyut, merkezde yer almaktadır.
Kavram, "Macmillan Dictionary of the Environment" adındaki sözlükte –daha sert ve kesin sınırlarla- "yenilenebilir kaynakların tüketilmesine dayanarak sürekli devam eden ve çevre üzerinde sınırlı bir tahribatta bulunan ekonomik büyüme" biçiminde tanımlanır. "Ortak Geleceğimiz Raporu"nda (1987) ise "bugünün gereksinimlerini, gelecek kuşakların da kendi gereksinimlerini karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin karşılamak" şeklinde ifade bulur.
"Sürdürülebilirlik" kavramının çıkmaza girdiği ve araştırmacıları anlaşmazlığa düşürdüğü en önemli noktalardan biri ise, tabi ki kavramın ekonomik boyutu… Zira küreselleşen ve bu bağlamda hızla kapitalistleşen dünyada, ekonomi hemen her alanda tam merkezde yer alıyor. Ekonomistler bu kavramı tanımlarken, kuşkusuz ekonomik boyutu ön plana alıyorlar.
Bu Haberi Sosyal Medyada Paylaşın
Yorumlar
Bu İçeriğe Yorum Yazın