16 Eylül - 12 Kasım 2017 tarihleri arasında ücretsiz olarak gerçekleştirilecek, iyi bir komşu başlığını taşıyan 15. İstanbul Bienali, birbirine yürüme mesafesinde altı komşu mekânda ziyaretçilerini ağırlayacak.
Sanatçı ikilisi Elmgreen & Dragset küratörlüğünde düzenlenecek 15. İstanbul Bienali, ev ve mahalle kavramlarını pek çok açıdan ele alacak. Bienal sergileri bu yıl, İstanbul Modern, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, Pera Müzesi ve Küçük Mustafa Paşa Hamamı gibi daha önce de İstanbul bienallerine ev sahipliği yapan mekânların yanı sıra, Cihangir’deki ARK Kültür ile Asmalımescit’te yer alan sanatçı stüdyosu gibi konut özelliği taşıyan mekânlarda gerçekleşecek.
Galata Rum Özel İlköğretim Okulu
Sanatçılar: Heba Y. Amin, Mark Dion, Jonah Freeman & Justin Lowe, Kasia Fudakowski, Pedro Gómez-Egaña, Lungiswa Gqunta, Andrea Joyce Heimer, Morag Keil & Georgie Nettell, Olaf Metzel, Mahmoud Obaidi, Erkan Özgen, Leander Schönweger, Dan Stockholm, Ali Taptık, Bilal Yılmaz
19. yüzyılın sonlarında neo-klasik üslupta inşa edilen Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, uzun süre boyunca İstanbul’daki Rum çocukları için başlıca eğitim merkezlerinden biriydi. Rum nüfusun özellikle 1960’lardan bu yana hızla azalmasını takiben okul 2007’de eğitim faaliyetlerine son verdi. İstanbul Bienali’ni defalarca misafir eden ve geçmiş mirası sayesinde bilginin ve öğrenmenin sembolü olarak özel bir yere sahip olan bina, bulunduğu mahalle için önemli bir kurum.
Bienalde on beş sanatçı eserlerini Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nun farklı yerlerinde sergiliyor. Farklı büyüklüklerde sınıflar, koridorlar, merdiven sahanlıkları, eski balo salonu ve çatı katı bunlardan sadece birkaçı. Galata Özel Rum İlköğretim Okulu Kütüphanesi ise sergi esnasında da devam eden bir eğitim programı sürdürüyor.
İstanbul Modern
Sanatçılar: Adel Abdessemed, Volkan Aslan, Alper Aydın, Latifa Echakhch, Candeğer Furtun, Kim Heecheon, Mirak Jamal, Fernando Lanhas, Victor Leguy, Klara Lidén, Mahmoud Obaidi, Henrik Olesen, Lydia Ourahmane, Rayyane Tabet, Young-Jun Tak, Kaari Upson, Kemang Wa Lehulere, Yonamine, Xiao Yu.
2003’te 8. İstanbul Bienali’ne yaptığı ev sahipliğinin ardından Türkiye’nin ilk modern ve güncel sanat müzesine dönüştürülen İstanbul Modern, ambar olarak inşa edilmiştir. Bina, 1957-58 yıllarında ünlü mimar Sedad Hakkı Eldem tarafından tasarlanmıştır.
15. İstanbul Bienali kapsamında on dokuz sanatçının enstalasyonu İstanbul Modern’in açık alanlı zemin katında sergileniyor. İstanbul Modern’in içinde bulunduğu alan bugün yeni bir dönüşümün içinden geçiyor. Bu süreç, bienal kapsamında müzeye yerleştirilecek işlerin seçiminde de önemli rol oynuyor. Müzede büyük ölçekli heykellerin yanı sıra “ev” ve “mahalle” kavramlarına eğilen tarihi işler de yer alıyor.
Müzenin ikinci katında bulunan Türk ve uluslararası modern ve çağdaş sanat koleksiyonu da izleyicilere açık. Ayrıca, İstanbul Modern’in küratör ekibi tarafından hazırlanan film gösterimi de sergi süresince programa uygun olarak seyircilere sunuluyor.
Pera Müzesi
Sanatçılar: Monica Bonvicini, Louise Bourgeois, Njideka Akunyili Crosby, Alejandro Almanza Pereda, Berlinde De Bruyckere, Vajiko Chachkhiani, Gözde İlkin, Liliana Maresca, Lee Miller, Aude Pariset, Sim Chi Yin, Dayanita Singh, Tatiana Trouvé, Tsang Kin-Wah, Andra Ursuta, Fred Wilson
1893 yılında mimar Achille Manoussos tarafından tasarlanan Bristol Oteli binasının cephesi korunarak yenilenmesiyle 2005 yılında Suna ve İnan Kıraç Vakfı tarafından kurulan Pera Müzesi, 15. İstanbul Bienali’nin sergi mekânlarından biri olacak.
Müzenin ilk iki katında müzenin ev sahipliği yaptığı Oryantalist Tablolar, Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri ve Kütahya Çini ve Seramikleri koleksiyonlarından seçilen eserler sergilenirken, en üst üç katta 15. İstanbul Bienali dahilinde on altı sanatçının eserleri misafirlerle buluşuyor. Ayrıca, müzenin Oryantalist Resim koleksiyonu bünyesinde ek eserler de sunuluyor.
Müzenin küratör ekibi tarafından bienalin iyi bir komşu başlığına uygun hazırlanan film gösterimleri müzenin zemin katındaki konferans salonunda belirlenmiş saatlerde gerçekleşiyor. Bienalin çocuklara ve gençlere yönelik eğitim programı Pera Müzesi’nin eğitmen ekibiyle işbirliği içerisinde gerçekleştiriliyor.
ARK Kültür
Sanatçı: Mahmoud Khaled
İstanbul Modern ve Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’na çok yakın bir noktada bulunan ARK Kültür, başlangıçta ev olarak inşa edilmiştir. İki katlı bu müstakil evde uzun yıllar boyunca farklı aileler yaşadı. 80’li yıllara gelirken İtalyan bir antikacı binayı eklektik, süslü bir hale dönüştürdü, fakat 2008 yılında şu anki sahibi mimar Gülfem Köseoğlu tarafından yapılan restorasyonla Bauhaus anlayışına göre farklı bir hale getirildi. Aynı zamanda bina bir kültür ve sanat alanına dönüştürüldü.
ARK Kültür, kurmaca bir “müze eve” dönüştürülerek üç katta da tek bir sanatçının eserlerine ev sahipliği yapıyor.
Yoğunluk Sanatçı Atölyesi
Sanatçı: Yoğunluk
İstanbullu sanatçı kolektifi Yoğunluk, Asmalımescit’te bir apartmanda yer alan stüdyolarını yeniden tasarlayarak ziyarete açıyor. Belirli zaman aralıklarında, küçük gruplar halinde ziyaret edilebilecek stüdyoda, sanatçı kolektifinin bienal için özel olarak geliştirdiği bir enstalasyon yer alacak.
Küçük Mustafa Paşa Hamamı
Sanatçılar: Monica Bonvicini, Stephen G. Rhodes, Tuğçe Tuna
Haliç’in karşı kıyısında, Balat’ta, diğer sergi mekânlarına biraz daha uzak olsa da yine kısa bir yürüme mesafesinde bulunan ve yıllardır kullanılmayan Küçük Mustafa Paşa Hamamı, İstanbul’un fethinden 24 yıl sonra, 1477’de Fatih Sultan Mehmet döneminde inşa edilen en eski hamamlardan biri.
Hamamın daha büyük “erkekler” bölümü daha önce 14. İstanbul Bienali’nde kullanılırken, son zamanlarda restore edilen “kadınlar” bölümü ilk defa bir sergi alanı olarak kullanılacak. İki sanatçının hamamın iki ayrı bölümünde yerleştirme çalışmaları yer alırken, hamamın erkekler bölümünde 16 ve 17 Eylül’de ve bienal boyunca her Cumartesi 17.30 ve 20.30’da Tuğçe Tuna’nın performansı gerçekleştirilecek.