Nesin Sanat Köyü, Mimarlık Yaz Okulu'nu Ağırladı

Fikir öncülüğünü ve koordinatörlüğünü Cemil Çalkıcı’nın yaptığı Mimarlık Yaz Okulu, Nesin Köyleri’nin içinde barındırdığı çokdisiplinli yaklaşımla uyumlu olarak, farklı alanlardan katılımcıların mekânsal pratikler üzerine düşünmeleri ve sorgulamalarını sağladı. Gün içinde yapılan seminerler ve atölye çalışmalarının ardından, akşam saatlerinde de tüm köyün katılımına açık etkinlikler gerçekleştirildi. 

12-25 Haziran ve 3-9 Temmuz tarihlerinde iki farklı program ile düzenlenen yaz okullarında yürütülen çalışmalar ise şunlar oldu:

MİMARLIK YAZ OKULU - I

Erhan Vural ve Kunter Manisa tarafından yürütülen “Tesselasyon (Mozaik Döşeme)-Nokta-Doğru-Düzlem-Mekân Atölyesi” kapsamında soyutlama kavramı, bir teknik olarak Öklid Geometrisi’nin sanattaki kullanımları; nokta, doğru ve düzlem ilişkileri ve bu ilişkilerin konstelasyon ve tesselasyon çalışmalarıyla mimari mekân üretiminde yeniden nasıl kurulabileceği üzerine çalışmalar ve tartışmalar yapıldı. Atölyenin son gününde bir enstalasyon üretildi.

*

Tuğçe Tuna tarafından gerçekleştirilen “İçinde Yaşadığım Mekân: Beden Atölyesi” bir mekân olarak bedenin farkındalığına ve duruş bozukluklarına odaklandı. Eklemlerin, kemiklerin ve kasların sınırlarını ve hareketlerini dans ederek keşfetmek, bedenle resim çizmek gibi özgürleştiren eylemlerde bulunuldu.

*

Oruç Çakmaklı yürütücülüğünde gerçekleşen “Spontane Yaratıcılık Atölyesi”nde şiirin ve mimari yapıların ilişkisi, serbest çağrışımla dilsel bir yapı kurma, bu yapının mimari mekan tasarımıyla ilişkilendirilmesi grup halinde yapılan doğaçlamalarla yeniden düşünüldü. Köy yakınlarında küçük bir Land-art çalışması gerçekleştirildi.

*

Deniz Aslan’ın sürdürdüğü “Doğal Verilerle Tasarım” başlıklı seminer dizisinde, monokültür ve permakültür yaklaşımları tartışılarak, canlıların içinde yaşadığı ekosistemler ve insanın bu ekosistemlere kültürler araçlığıyla sağladığı adaptasyon üzerinde duruldu. Mimari yapıların peyzaj, şehir planlama, biyoloji ve sosyal alanla olan ilişkisi irdelendi. Doğa, insan, kent ve mimari gibi alt başlıkları arasındaki ilişkiler yeniden ele alındı.

*

Aslıhan Şenel ile Elif Hant yürütücülüğünde gerçekleşen “Mekânlaşan Efsaneler Atölyesi”nde, ilk olarak “yer-leşmek” kavramı irdelenerek mekânla ilişki kuran bir performans oluşturuldu ve kayıt altına alındı. “Kayıt tutma” kavramı ışığında yapılan Efes Antik Kenti gezisinde ise mekânın doluluğu boşluğu üzerinden pastel boyayla kazıma yöntemiyle bireysel kompozisyonlar oluşturuldu.

Efes'e dair mitler, eskizler ve notlar, maket haline getirildi. Bafa Gölü gezisiyle devam eden atölyede, “hareketlenmek” kavramı ışığında, mekân ve oraya ait hikayeler düşünüldü; rüzgâr ve suyun hareketleri sulu boyayla yorumlanarak doğadan ilham alan mitler oluşturuldu. Oluşturulan mitlerden performatif bir gölge oyunu kurgusu yaratıldı, yaz okulunun son gününde yapılan tüm yaratımlarla beraber gölge oyunu sahnelendi.

*

Orçun Okurgan'ın ERAMİTA’nın desteğiyle gerçekleştirdiği çalışma ile, “Mekânlaşan Efsaneler Atölyesi”nde bedenin eklem ve kas sınırları, ilişkili bazı nesne ve eylemler düşünülerek tekrar keşfedildi. Köy içinde çeşitli mekânların içinde bedenlerle akışkan ve farklı mekânlar yaratılmaya çalışıldı.

Pelin Aslıhan Yüksel,  Beyza Kızıloğlu, İlkyaz Portakalcıoğlu ve Serwet Cihangiroğlu tarafından desteklenen Mimarlık Yaz Okulu I, 24 Haziran akşamı düzenlenen atölye sergisi ve performans gösterimi ile sona erdi.

Eş zamanlı gerçekleşen Sanat Köyü Atölyeleri:
- Mekân Kurgulamak / Yürütücü: Başak Şenova
- Zamansızlar ve Yürüme / Yürütücüler: Evrim Kavcar, Almıla Salah Akdağ, Raziye Kubat, Serkan Taycan

Akşam etkinlikleri:
- Ütopya İnşa Etmek / Konuşmacı: Müjde Tönbekici
- Toplumsal Cinsiyet ve Mekân / Konuşmacı: Aslıhan Şenel
- Koreografi ve Mimari / Konuşmacı: Tuğçe Tuna
- ABOUTBLANK (Söyleşi) / Konuşmacı: Erhan Vural
- Spontane Yaratıcılık / Konuşmacı: Oruç Çakmaklı
- İki Deniz Arası: Yürümek, Sanat ve Aktivizm / Konuşmacı: Serkan Taycan
- Piyano ve Keman Dinletisi / Elif Nihal Akın & Eser Öykü Dede

​

Fotoğraflar: İlkyaz Portakalcıoğlu, Cemil Çalkıcı, Pelin Aslıhan Yüksel, Elif Hant

* * *

MİMARLIK YAZ OKULU - II

Hande Ceylan, İrem Uslu, Başak Özden'in yürütücülüğünü yaptığı “Parça-Bütün: Zaman, Ölçek, Bakış Atölyesi” teorik anlatımlar ve uygulamaların iç içe geçtiği program kurgusuyla, mekânsal algı ve kavrayış odağında gerçekleşti. 

Atölye çalışmalarının ilki olan “kadraj üretimi”, katılımcıların farklı görme araçlarıyla farklı görme biçimlerini deneyimlemelerini sağladı. İlk atölyeyle ilişkili gerçekleştirilen “görme biçimleri üzerine” isimli anlatımda temsil ve soyutlama fikirleri örnekler üzerinden konuşuldu. Anlatımdan sonraki “seçerek bakmak” uygulamasının vurgusu; genel-özel, parça-detay, tersten-aşağıdan, içinden-keserek, insan-insan olmayan gibi farklılıklarla var olana yeniden bakmak üzerineydi. Farklı bakma ve görme pratiklerinin pekiştirildiği atölye çalışmalarının bir diğeri “çerçeveye almak” düşüncesiyle ilgiliydi. Çerçeveye alırken neyin altını çizer neyi dışarıda bırakırız sorusuyla “soyutlama” fikri tekrar konuşuldu. “Ağaç, su ve rüzgar” ilişkiselliğini de çerçeve içine alacak bir soyutlama ve temsil çalışması yapıldı.

Görsel imgeler ve çerçeveyi en belirgin biçimde çizen kelimelerin içinde olduğu bir sonraki günün atölye çalışmasının adı “kent cambazlığı”ydı. Italo Calvino'nun Görünmez Kentler kitabından seçilen üç metin üzerinden kolektif imge üretimine çalışıldı. Coğrafyanın, haritanın, haritalamanın, sınırların ne olduğu, nasıl işlediği, çerçevelemenin ve soyutlamanın nasıl buluştuğu hakkında konuşuldu. Bunun üzerinden “ilişkisel haritalama” adlı sunum ile oluşturulan tartışma ortamından sonra gruplar, Nesin Köyü'nü kolektif olarak haritalama sürecine başladı. “Mekânın non-oküler okuması” üzerine gerçekleştirilen teorik anlatımın ardından “aralığı bulmak” adlı uygulama gerçekleştirildi. Yapılan haritalama işlerinden hareketle köyde seçilen üç faklı yere ait yaşamsal aktiviteleri gözlemleyerek veya hayal ederek o yere entegre olabilecek yapısal-yaşamsal habitat inşa etmek üzerine enstalasyonlar yapıldı.

Doğa Çal, İlkyaz Portakalcıoğlu ve Serwet Cihangiroğlu tarafından desteklenen Mimarlık Yaz Okulu II programı boyunca üretilenler, 9 Temmuz akşamı Cahit Arf Dersliği’nde ve köyün çeşitli yerlerinde sergilendi. Eser Öykü Dede'nin piyano dinletisi ile devam eden kapanış programı, Fotoğraf Kitabı Maketi ve Minyatür Atölyesi sergisi ile son buldu.

Eş zamanlı Sanat Köyü atölyeleri
- Fotoğraf Kitabı Maketi ve Minyatür / Yürütücüler: Murat Germen, Cansu Çakar, Onur Özen
- Portfolyo ve Beden Odaklı Çalışmalar / Yürütücüler: Neriman Polat, Ekmel Ertan, Işın Önol, Tuğçe Tuna, Pınar Akyüz

Köyün katılımına açık, atölye tamamlayıcı etkinlikler
- Görme ve Gösterme Biçimleri / Konuşmacılar: Cansu Çakar, Murat Germen,  Onur Özen 
- Matematik Üzerine, Çok Boyutlu Küpler / Konuşmacı: Ali Nesin
- Portfolyo sunumu / Konuşmacı: Serwet Cihangiroğlu 
- Suyu Kim Taşır? / Konuşmacı: İz Öztat
- Siyaset ve Sanat Üzerine / Konuşmacı: Armina Pilav   
- İki Deniz Arası: Yürümek, Sanat ve Aktivizm / Konuşmacı: Serkan Taycan  
- Beden Odaklı Çalışmalar Atölyesi / Yürütücü: Pınar Akyüz
- Yürüme Atölyesi / Yürütücü: Serkan Taycan

Fotoğraflar: İlkyaz Portakalcıoğlu, Cemil Çalkıcı, Hande Ceylan