Salt, Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi çalışmaları kapsamında hazırladığı “Başka Kayda Rastlanmadı” e-yayınını erişime sunuyor.
Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın, Kadir Has Üniversitesi iş birliğiyle yürüttüğü Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi çalışmaları kapsamında hazırlanan Başka Kayda Rastlanmadı adlı e-yayın erişime açıldı.
Tarihçi ve romancı Reşad Ekrem Koçu (1905-1975), 1944’te fasiküller hâlinde yayımlamaya başladığı ansiklopedisinde, kendi ifadesiyle İstanbul’un “muazzam kütüğü”nü oluşturur. Şehri kişi, yer, yapı, olay, âdet ve efsaneleri başta olmak üzere birçok yönüyle kayda geçirir. “Bundan sonra, üzerinde belki de ömrümü yıpratacağım” dediği İstanbul Ansiklopedisi için hayatının sonuna kadar çalışmaya devam eder.
Başka Kayda Rastlanmadı, adını ansiklopedideki bazı maddelerin sonunda yer alan “hakkında başka kayda rastlanmadı” ibaresinden alıyor. Koçu’nun rehberliğinde İstanbul’a dair türlü anlatının peşine düşüp başka yerde kaydı olmayanların “tuhaf” ve “münasebetsiz” şehrine bakan Başka Kayda Rastlanmadı: Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi sergisinin ardından, yayın ile bu kapsamlı arşivin farklı açılardan yorumlanması ve değerlendirmeye açılması amaçlanıyor. Edebiyat ile tarih, özel ile kamusal arasındaki ayrımları bulanıklaştıran Koçu külliyatı gibi, bu derlemedeki yazılar da İstanbul Ansiklopedisi’nin gündeme getirdiği tarihî, coğrafi, mimari, edebî ve kültürel birçok konuyu disipliner sınırların ötesinde ele alıyor. Farklı alanlardan yazarların katkılarıyla hazırlanan yayın, hem tarihsel hem de kişisel perspektiflerle Koçu’nun çalışma yöntemlerine, arşivin oluşum sürecine ve içeriğine çok yönlü bir bakış sunuyor.
E-yayın ile birlikte, Koçu’nun arşivinin korunarak günümüze ulaşmasını sağlayan Esenkova ailesinden Emine Gönel’in, Salt Araştırma’nın korumasına verdiği Enver Esenkova Arşivi’nin İstanbul Ansiklopedisi’yle ilişkili bölümü çevrimiçi erişime açılıyor. archives.saltresearch.org adresinden erişilebilecek arşiv materyalleri arasında Reşad Ekrem Koçu yazışmaları ile ansiklopedi yazarlarından Enver Esenkova’nın, Koçu’nun vefatından sonra İstanbul Ansiklopedisi’ni tamamlama çabalarına dair belgeler yer alıyor.
*
Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi Hakkında
Salt ve Kadir Has Üniversitesi iş birliğiyle 2018’de çalışmalarına başlanan Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nin basılı ciltleri ile yayımlanmamış ciltlerin ham malzemesini oluşturan binlerce belgeyi bir araya getiriyor. 40 bini aşkın belgeden oluşan arşiv, Koçu’nun çalışma yöntemlerinin yanı sıra 20. yüzyılın ikinci yarısında kısıtlı imkânlarla çok ciltli ve yazarlı bir yayın üretimi hakkında verdiği fikirler açısından bir tür “medya arkeolojisi laboratuvarı” niteliği taşıyor. Ansiklopedinin karmaşık ve çok katmanlı oluşum sürecini ayrıntılandıran belgeler arasında, G-Z arası ciltlerde yer alması planlanmış maddelere ilişkin metin taslakları, yayımlanmış ciltlerdeki bazı maddelerin erken versiyonları ile fotoğraf, çizim, kupür, kolaj gibi malzemeler yer alıyor. Dijitalleştirme ve kataloglama çalışmaları tamamlanan arşivin 2024 başında çevrimiçi erişime açılması planlanıyor.
Başka Kayda Rastlanmadı
Türkçe, 332 sayfa ©2023 Salt/Garanti Kültür A.Ş. (İstanbul)
ISBN: 978-605-69760-8-7
Yayıma Hazırlayanlar: Bülent Tanju, Cansu Yapıcı, Ezgi Yurteri, Gülce Özkara, Masum Yıldız
Yazarlar: Agah Enes Yasa, Ahmet Ersoy, Ayşe Erek, Bülent Tanju, Cansu Yapıcı, Çağlar Fidan, Çiğdem Kafescioğlu, Ece Eldek, Efe Murad, Emirhan Altuner, Ezgi Sarıtaş, Gülce Özkara, Gürbey Hiz, İrvin Cemil Schick, Lorans Tanatar Baruh, Masum Yıldız, Mehmet Kendirci, Merve Ünsal, Murat Tülek, Nazım Dikbaş, Nurşen Gürboğa, Özge Ertem, Shirine Hamadeh, Tan Morgül, Yağmur Yıldırım, Yonca Güneş Yücel, Zehra Betül Atasoy
İllüstrasyonlar: Cem Dinlenmiş
Grafik Tasarım ve Uygulama: Elif Tuna, Gamze Cebeci
Salt kurucusu ve daimî destekçisi Garanti BBVA’ya teşekkür eder.