YEM Yayın'ın yeni kitabı "Öğrencilerle Söyleşiler: Louis I. Kahn", mimarlık tarihinde yaratıları ve felsefeleriyle iz bırakmış öncül isimleri mimarlık kültürüne ilgi duyan okurlarıyla buluşturmayı amaçlayan "Söyleşiler" dizisinin ilk kitabı...
Modern mimarlığın öncülerinden Louis Isadore Kahn'ın 1968 baharında Rice Üniversitesi mimarlık öğrencileriyle yaptığı söyleşi ve "serbest şiir" formundaki ders anlatımını merkezine alan kitap, Peter Papademetriou, Lars Lerup ve Michael Bell tarafından kaleme alınmış üç ayrı metinle tamamlanıyor. Kitaptaki "Lou: İkon" başlıklı ilk metin, 1968'de Yale'de Robert Venturi danışmanlığında tezini hazırlarken Rice Mimarlık Okulu'nun en genç asistanı olarak işe başlayan ve hemen bir yıl sonra "Öğrencilerle Söyleşiler: Louis I. Kahn"ın ilk baskısını yayıma hazırlayan Peter Papademetriou'nun imzasını taşıyor. Kitap, Kahn'ın "Beyaz Işık, Siyah Gölge" başlıklı ders anlatımı ve "Tasarım Mevcudiyete Yönelen Biçimdir" başlıklı söyleşisini takiben, Rice Mimarlık Okulu Dekanı Lars Lerup'un "Eller Yukarı" ve Michael Bell'in "Louis Kahn'ın İki Kariyeri" adlı metinleriyle son buluyor.
Öncü mimar, 'düşündüren' hoca
Az sayıdaki yapıtı ile çağdaş mimarlığı en çok etkileyen mimarlardan biri olan Louis I. Kahn'ın (1901-74) önde gelen yapıları arasında Salk Biyolojik Araştırmalar Enstitüsü, Bangladeş Parlamento Binası, Hindistan İş İdaresi Enstitüsü, Richards Tıbbi Araştırmalar Merkezi, Exeter College Kütüphanesi, Yale Üniversitesi Sanat Galerisi ve Kimbell Sanat Müzesi sayılabilir. Mimarlık dünyasında hem ilham verici yapıları, hem de kişiliğiyle mite dönüşen Kahn'ın mimarlığa bakışı, aforizmaları, karmaşık özel yaşamı her zaman ilgi çekici olmuş, hatta yaşamı 2003 yılında oğlu tarafından çekilen Oscar adayı "My Architect: A Son's Journey" adlı belgesele konu edilmişti.
Yarım asırdır geçerli öğütler
Mimarlığı tek bir yapıyla sınırlamayıp çevresiyle birlikte değerlendiren Louis I. Kahn, bir yandan kentsel tasarım sorunlarıyla ilgilenirken, mimarlık eğitimine de yaşamı boyunca büyük önem verdi. Moshe Safdie ve Robert Venturi gibi günümüzün ünlü mimarlarına hocalık yapan Kahn, kitaba dönüşen söyleşilerinde öğrencileri düşünmeye ve soru sormaya özendiriyor.
Tasarımın olması gerekeni düşünmekle başladığını telkin eden Kahn'ın, günümüzde de geçerliliğini koruyan görüşlerinden bazıları şunlar:
"Bir mimarın profesyonel olarak gösterebileceği daha büyük bir yarar bilmiyorum, her binanın bir insan kurumuna, hangisi olursa, hükümet, ev, öğrenim, sağlık ya da eğlence, hizmet etmesi gerektiğini anlamaktan başka. Bugün mimarlığın en büyük eksiklerinden biri, bu kurumların tanımlanmıyor olmasıdır, bu kurumların programı yapan kişi tarafından verildiği haliyle kabul edilip bir binaya dönüştürülmesidir."
"Planlamanın henüz keşfedilmemiş alanları olduğuna inanıyorum. Planlamayı mimarlara bırakırsak, her şeyin gayet güzel olacağına inanıyorum. Ancak şehirde henüz keşfedilmemiş mimarlıklar var... Düzenin mimarlığı henüz keşfedilmedi."
"Birçokları mimarlığın ölmüş olmasını umuyor, çünkü onun yerinde gözleri var. Ancak maalesef mimarlığın kapsama becerisine sahip değiller. Dolayısıyla bugün birçok insan makineye çok fazla güvenme eğiliminde. Makineyi ellerindeki en büyük güçten, mimarlıktan ayırmamaları gerekiyor. Sonra mimarlıksız bir şehirde, şehir olmayacak bir şehirde yaşar bulabiliriz kendimizi."
Öğrencilerle Söyleşiler: Louis I. Kahn
YEM Yayın
Çeviren: Nazım Dikbaş
Editör: Bahar Demirhan
İstanbul, Şubat 2014
96 sayfa, karton kapak
11x21,5 cm
Satın almak için tıklayınız.