Manhattan, Brooklyn ve Queens'in lüks kondo projesi Edge'den görünümü. Fotoğraf: Ed Ou, NYT
New York eyaletine bağlı beş bölgenin 970 kilometrelik sahil şeridini dönüştürmesi öngörülen "Vision 2020" planı, kentin su ile kurduğu ilişkiyi pekiştirmeyi amaçlıyor. Bloomberg hükümetinin, gayrimenkul geliştiricilerine imar düzenlemeleri doğrultusunda özel haklar tanıyarak, "New York Sahilinin Rönesansı" olarak nitelenebilecek bir dönüşüme imza atacak olması kimi kuşkuları da beraberinde getiriyor. Hükümet, projelerin en az %20'lik kısmının sosyal konutlara ayrılacağını söylese de ne girişimci ne de kentlinin memnuniyeti tam anlamda sağlanabilmiş değil. 2011'le birlikte ivme kazanacak programa ilişkin New York Times (NYT) gazetesinde yayımlanan haberi sizin için derledik.
Sahile erişimi kolaylaştırmak ve iklim değişikliğine bağlı su seviyesi değişikliklerinden korunmak amacıyla, Bloomberg hükümeti tarafından geliştirilerek kamuoyunun bilgisine sunulan "Vision 2020", New York sahil şeridine ilişkin kapsamlı bir planlama çalışmasını içeriyor. Toplamda 500'ün üzerinde projenin gerçekleşmesi öngörülen bu devasa düzenleme için telaffuz edilen bütçe ise on milyonlarca doları buluyor.
NYT gazetesinin internet sitesinde geçtiğimiz hafta sonu yayımlanan habere göre, Brooklyn ve Queens'i de kat eden sahil şeridi boyunca atıl kalmış alanlar, uluslararası gayrimenkul geliştiricilerinin iştahını çoktan kabartmaya başladı bile.
New York Şehir Planlama Bölümü Müdürü Amanda Burden, geçtiğimiz ay kamuya açık olarak düzenlenen toplantıda; Vision 2020'nin önümüzdeki on yıl ve hatta daha sonrasını kapsayan ve New Yorkluların yaşam tarzını birkaç nesil boyunca değişime uğratacak bir planlama çalışması olduğunu vurguladı ve hedeflerinin "su"yu, New York eyaletinin "altıncı bölgesi" haline getirmek olduğunu sözlerine ekledi.
Vision 2020'ce belirlenen yeni gelişim alanları (kırmızı çizgi) ve daimi deniz taksisi durakları. Görsel: NYT
Yıllar süren hummalı imar ve çevresel temizlik çalışmaları sonrasında, eyalete bağlı beş bölgenin (Manhattan, Brooklyn, Queens, Bronx ve Staten Island) sahil şeridi birlikte değerlendirilerek, yaklaşık 970 kilometre (600 mil) uzunluğundaki devasa bir alan yeniden geliştirilmek üzere belirlendi. Gayrimenkul pazarındaki istikrarsızlıklara rağmen yapılmakta olan ya da tamamlanan onlarca büyük ölçekli konut projesi, ikinci aşama öncesinde "Vision 2020" için temel oluşturacak.
Haberi derleyen NYT muhabiri Marc Santora, daha önce New York'ta hiçbir altyapı çalışması bu kadar açık bir biçimde ortaya konulmamış olsa da, kentin gelişiminin üstünkörü bir tarihsel okuması yapıldığında, böylesi büyük ölçekli projelerin; kamu desteği, yerel yönetimin ihtiyaçları ve özel sektörün kârı birlikte ele alınmadığı sürece başarısızlığa uğrama ihtimalinin yüksek olduğunu savunuyor.
Öne çıkan projeler hangileri?
Dönüşüme tabi tutulacak New York sahil şeridi boyunca gayrimenkul geliştiricileri tarafından hazırlığına başlanan pek çok iddialı proje bulunuyor. Sahilde proje yapmanın yüklü tutarlar gerektirdiği şehir merkezinde, Hudson Nehri'ne paralel konumlanan son büyük parsellerden biri yakında inşaat faaliyetlerine tanık olacak. Batı yakasının 50. caddesine (West 50) tekabül eden alanda hayata geçirilecek olan proje onay aşamasında. Halihazırda rekreasyonel etkinlikleri barındıran yeni bir rıhtımı bulunan bölge için tasarlanan yeni iskelelerin, parkların ve yeşil yürüyüş yollarının 150 milyon doları bulacağı söyleniyor.
Vision 2020'ye katkıda bulunacağı düşünülen diğer bir proje alanı ise Brooklyn'in yeni sahil yerleşimleri Williamsburg ve Greenpoint'un yakınında yer alıyor. Maliyeti 1,4 milyar doları bulan ve eski Domino Şeker Fabrikası'nın 2200 birimlik konut yerleşimine dönüştürülmesini öngören proje nedeniyle, geliştiriciler bölge için bir yandan yeni projeler üretiyorlar.
Yine New York'un kalbinde yer alan Queens bölgesine geçecek olursak, burada da Hunters Point adlı atıl bölgenin değerlendirilmesi gündemde. Bu alan için öngörülen plan diğerlerine göre daha uzun vadeli -yaklaşık 30 yılı bulacağı söyleniyor- ve 5000 dairelik bir arz ile kentin en büyük ekonomik konut alanının burası olması tasarlandı. Yeni sakinlerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla altyapı çalışmalarına şimdiden başlandığını öğreniyoruz. Kent yönetiminin yıl sonuna kadar ihalelere katılan gayrimenkul şirketleri arasından kazananı belirlemesi beklenirken, inşai faaliyetlere ise 2011 ilkbaharında başlanacağı bildiriliyor.
Queens'teki Hunters Point için önerilen projenin kuşbakışı renderı Görsel: New York City Economic Development Corporation
1960'ların ortasından itibaren çöküntü bölgesine dönüşen, ismi yoksulluk ve işsizlik ile eşanlamlı hale gelen Bronx bölgesi de sahil rönesansının odaklarından. Semtte konut gelişimini teşvik etmek amacıyla kent yönetimi geniş bir alanda yeniden düzenlemeye gidecek. Planlama çalışmaları doğrultusunda ayrıca Bronx Nehri boyunca yeşil bir kuşak yaratılacak.
Staten Island'daki eski liman bölgesi için tasarlanan proje. Görsel: Wallace Roberts & Todd
Donanmanın eski ana limanına ev sahipliği yapan Staten Island'ın da ciddi bir yenilemeden geçirilmesi düşünülüyor. Toplamda 142.000 metrekareye (14 dönüm) yayılan ve artık kullanılmayan bu eski liman bölgesi (the old Navy Homeport) de yine konut ağırlıklı bir yerleşime dönüştürülecek. Bu doğrultuda kent yönetiminin ulaşım altyapısına 33 milyon dolarlık yatırım yapacağı söyleniyor.