Foster&Partners Bulgaristan'da gerçekleştireceği ilk proje için start verdi. Karadeniz sahilinde konumlanacak olan sıfır-karbon kentin masterplanı için kolları sıvayan firma, Karadeniz'in el değmemiş, içinden iki nehir geçen meşe ormanlarında yer alacak bir dizi kasaba tasarlayacak. Motorlu araç kullanımına izin verilmeyecek bu kasabalarda, toplam 15 bin 400 kişinin konaklaması bekleniyor. Arazi sınırlarına yapışarak, doğal çevreye neredeyse yalnızca noktasal olarak dokunacak olan yapı lekeleri, bu sayede bakir çevrenin büyük bir kısmının korunmasını sağlayacak. Nehir boyunca 220 yataklı bir marina tesisi ve spa ile aktivite merkezi, spor parkı, restoranlar ve mağazalar ile Karadeniz bahçeleri oluşturulması düşünülüyor.

Beş tepeye yayılacak olan yerleşim alanları, çevrenin fiziksel özellikleriyle karakterize olacaklar: Marinaya yaslanan ‘Gök kasaba', ‘Yaban Kasaba', ‘Çayır kasabası' ile ‘Deniz kasabası'  projenin temel aldığı elementleri açıkça ortaya koyacak.

Sahil trafiğini iç kesimlere çekecek olan kentsel planlama, deniz kıyısından uzaklaştırılan ulaşım gürültüsü sayesinde sakin, hava kirliliğinden arındırılmış bir kamusal çevre yaratacak. Projenin sakinleri arabalarını, yer altında oluşturulacak otoparklara bırakmaya teşvik edilecekler. Sakinler böylece elektrikle çalışan devir araçlarını kullanacaklar. Aynı zamanda elektrikle beslenen havuz ve bisikletler de kullanıcılara sunulan rekreasyon alternatifleri olacak. Her kasabanın kompakt planlaması ve yaya dostu düzenlemeleri, kentsel parçanın alternatif ulaşım ağlarını destekler nitelikte olacak.

Yerel mimari ögelerden beslenecek tasarım, dar sokaklarla şekillenen sık yerleşim dokulu tepe kasabalarında, düşürülmüş rüzgar hızı ile güneşli balkonlar ve serin sokaklar yaratarak çevresel faydalar sağlayacak. Kasabaların yapılaşmasında kullanılacak olan materyal skalası, yerel ve sürdürülebilir kaynaklardan edinilerek yapıların düşük karbon esaslı bedenlerini oluşturmada anahtar olacak.

Tepeciklere yerleşim ve peyzaj düzenlemeleri de deniz görüşünü arttıran nitelikte şekillenecek; mevcut yeşil doku ve olgun ağaçlar korunarak bölgenin mikro-kliması muhafaza edilecek. Projenin barındıracağı diğer sürdürülebilir stratejiler arasında tüm yıl boyunca kasabaların enerji ihtiyacını karşılayacak olan santralin bio yakıtlarla beslenmesi de var. İki nehir arasında kalan vadilerin peyzajı, doğal su kaynaklarının toplanarak depolanması yönünde geliştirilecek.

Masterplanın ilk aşamasını 'Gökkasaba' oluşturacak. Alanın en yüksek noktasında konumlanan kasaba, geniş açılı deniz manzaraları sunacak. Vadi yamacına gömülecek ve kot farkından yararlanarak zemine oturacak olan evler, bu sayede her noktada kesintisiz görüş imkanı veren teraslara da sahip olacaklar.

Derleyen: E. Seda Kayım