Benzersiz binalarıyla savaş sonrası Sovyet mimarlığına odaklanan 'Yerelde Modernler' sergisi SALT Galata'da ziyarete açıldı.
foto: Cem Berk Ekinil
SALT'ın yeni sergisi Yerelde Modernler, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde (SSCB) modern mimarlığın mirasına odaklanıyor. Bir zamanlar birliği oluşturan 15 ülkeden derlenen örneklerin yer aldığı sergide, yerel mimarların 1960 ve 1970'lerdeki sıra dışı uygulamalarından 1980'lerdeki Kâğıt Mimarlığı hareketinin eleştirel yaklaşımına geniş bir dönemin ürünleri inceleniyor.
SSCB'de savaş sonrası yaşama dair maket, çizim, fotoğraf ve filmler ile efemeradan meydana gelen seçki, Kalebodur'un desteğiyle 8 Mayıs - 11 Ağustos tarihlerinde SALT Galata'da izlenebilecek.
AKM sergisiyle başlayan SALT - Kalebodur işbirliğinde ikinci adım
SALT Galata'da gerçekleşen basın toplantısında konuşan SALT İletişim ve Yönetim Direktörü Derya Acar Ergüç, "Türkiye'nin modernleşme sürecini mimarlık ve üretimdeki yansımalarıyla inceleyen 'Modernin İcrası: Atatürk Kültür Merkezi, 1946-1977' sergisiyle başlayan Kalebodur ve SALT işbirliğinin yeni bir projeyle devam etmesinden mutluluk duyuyoruz" dedi.
Ustaları ve özgünlükleri, orijinal stilleri ve benzersiz binalarıyla savaş sonrası Sovyet mimarlığına adanmış olan Yerelde Modernler sergisiyle, mimarlık tarihi anlatımlarına odaklanan işbirliği projelerinin daha geniş bir coğrafyaya taşındığını ekleyen Ergüç, Kalebodur'a desteğinden dolayı teşekkür etti.
Kalebodur markası adına SALT ile işbirliğini değerlendiren Kale Grubu Yapı Ürünleri Grubu Pazarlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı İhsan Karagöz, mimarlık kültürüne akademik süreçler dahil farklı platformlarda destek olmayı ve sürdürülebilir projeler üretmeyi hedeflediklerini belirtti.
Karagöz, "Mimarlık tarihi araştırmalarına özellikle duyarlılık gösteren bir marka olarak, dünya mimarisinden örneklerin incelendiği çalışmalara destek olmak, hem sosyal sorumluluk hem de yapı sektörümüzün arşivine kültürel miras sayfası açmak açısından son derece önemli" dedi.
SALT Galata mekânları ilk kez tek bir sergiye ayrıldı
SALT Araştırma ve Programlar Bölümü'ndenMeriç Öner ise toplantıda yaptığı konuşmada, Yerelde Modernler sergisinin SALT'ın dönem araştırmalarıyla bağlantılı olarak geliştiğini ifade ederek, "Türkiye'de modern mimarlık araştırmaları çoğunlukla Cumhuriyet dönemi ile sınırlı kalıyor. SALT Araştırma ve Programlar Bölümü olarak, bir yandan 20. yüzyılın ikinci yarısında ülkemizde yapılmış işlere bakarken, diğer yandan yakın coğrafyamızla da ilgileniyoruz. SALT Galata, ilk kez Yerelde Modernler için tüm mekânlarını tek bir serginin kullanımına sunuyor. 1955 yılında Kruşçev'in SSCB iktidarına gelmesinden 1991 yılında birliğin dağılmasına kadar uzanan süreçte politik ortamın mimarlıktaki yansımalarını inceliyor." dedi.
Çok sayıda araştırmacının katkısıyla gerçekleştirilen Yerelde Modernler projesini önemli kılan farklı nedenler olduğuna dikkat çeken Öner, sözlerini şöyle sürdürdü: "Öncelikle SSCB'nin, özellikle de Rusya dışındaki cumhuriyetlerin kendine özgü deneysel mimarlıkları modern mimarlık tarihi yazımında henüz gerektiği şekilde anılmıyor.
Bunun yanı sıra serginin içeriği dönemin orijinal üretimine itibar ediyor ve çok sayıda maket, proje kitabı, eskiz, resim, fotoğraf ve el çizimlerini bir araya getiriyor. 1960'ların brütal yapılarından 1980'lerin kâğıt mimarlığına Yerelde Modernler sergisinde ortaya konan örneklerin bir büyük değeri de komşuluk ilişkisinde olduğumuz bu coğrafyayı ilk defa karşılaştırmalı inceleme fırsatı yakalayacak olmamız. Sergi içeriğini tartışmaya açacak olan 11 Mayıs tarihli "Savaş Sonrası Sovyet Mimarlığı" konferansında, dönemin önemli mimarları, sanat tarihçileri ve kuramcıları SSCB'de yapılan yerel üretimleri aktaracak."
"Yokolan bir mirası belgeleme şansı bulduk"
Öner'in ardından söz alan sergi küratörlerinden Georg Schöllhammer, 10 yıllık bir çalışma sonucunda elde edilen verilerden derlenen özel bir seçki olan Yerelde Modernler'e ilişkin ayrıntılı bilgilendirmede bulundu.
Kurumların yanı sıra mimar ve sanatçıların çekmecelerini de içeren 100'e yakın arşivden derlenen belgelere ek olarak, proje kapsamında yaklaşık 120 röportajın yapıldığını belirten Schöllhammer, "Yerelde Modernler sergisinde tekil şaheserler göstermek yerine, SSCB'nin 1960'lar ve 1970'lerdeki yapılanmasını ve mekânların Batı'dakinden ne kadar farklı olduğunu ortaya koymaya çalıştık. Bu yönde görsel bir hafıza oluşturmak istedik. Sergide gösterimde olan yapılaırn çoğu, on yılı bulan proje sürecinde ya yıkıldı ya da değişikliğe uğradı. Dolayısıyla bu mirası fotoğraflayarak, belgeleme konusunda son bir şans yakalamış olduk."
Schöllhammer konuşmasını tamamlarken, serginin tasarımını üstlenen Aslı ve Can Altay'ı, ortaya çıkardıkları başarılı çalışmadan ötürü tebrik etti.
Toplantı, küratörlerin eşliğinde gerçekleşen sergi turu ile sona erdi.
Sergi hakkında ayrıntılı bilgi için ilerleyiniz >>>>>