İstanbul Teknik Üniversitesi Ayazağa Kampüsü içerisinde yer alan İTÜ Dr. Sedat Üründül Anaokulu projesini, mimarları Meltem Aksoy ve Gülsün Sağlamer'den dinliyoruz...
Toplam 200 öğrenci kapasiteli ve 2500 m2 kullanım alanına sahip anaokulu, üniversitenin personel, öğretim üye ve elemanlarının 0-5 yaş grubu çocuklarına hizmet etmek üzere tasarlanmıştır. Binanın çocuklar tarafından okunabilirliği, tanınabilirliği ve tanımlanabilirliği tasarım ön kabulü olarak ele alınmıştır.
İçeriğinde farklı yaş gruplarına ait on adet grup odası ile birlikte bilgisayar odası, kitaplık, müzik odası gibi çocukların ortak kullanımına ait mekanlar ve personele ait birimler bulunmaktadır.
Yapı kuzeye sırtını dönerek eğrisel çizgiler içeren üç kütle ile güney bahçesini oluşturarak oyun alanlarını tanımlamaktadır. Güneydoğuya ormana doğru bakan iki kütlesi grup odalarını, kuzeybatıya bakan kütle ise çocukların ortak kullanabilecekleri bazı mekanların yanısıra, ağırlıklı olarak yönetici, öğretmen ve bakıcılara ayrılmış mekanları içermektedir. Grup odalarında yer alan geniş pencere yüzeyleri binanın konumlanma sebebi olan yeşil dokuyu görsel olarak iç mekana taşır.
Tüm mekanlar merkezi bir atrium çevresinde yerleştirilmiş ve bu mekanla direkt ilişkilendirilmiştir. Atrium yemek yeme gibi işlevleri üstlenebilmesinin yanısıra ortak yaşamın geçtiği esnek bir öğrenme ortamıdır. Bina dış mekanla direkt ilişkisini yine bu atrium kanalıyla gerçekleştirir.
Binada ister çocuklara ister personele ait olsun tüm mekanların atriumla ve birbirleriyle, kontrollü veya direkt bir görsel etkileşimi vardır. Bu tasarım yaklaşımındaki temel düşünce bir taraftan çocukların sürekli kontrol edilebilmelerine olanak sağlamak bir taraftan da ortak ve paylaşılan bir yaşamın varlığını bireylere sürekli hissettirebilmektir. Atriuma, bina geometrisinde varolan yayları izleyen kirişlerin kesişme noktasında, bunları taşıyan tek bir kolonun tanımladığı, ana giriş meydancığından ulaşılmaktadır. Birinci kata ulaşımı sağlamak üzere atriuma yerleştirilen rampa ise çocuklar için güvenli bir düşey sirkülasyon elemanı olduğu kadar, bu ortak kullanım mekanında çocukların yaratacakları oyun dünyasının sabit bir elemanı olarak da düşünülmüştür. Birinci katta yer alan köprünün üzerinde geometri olarak köprüyü izleyen çatı ışıklığı, köprü izini ışık etkisiyle kuvvetlendirmekte ve atriumun gün ışığından mümkün olduğu kadar çok faydalanmasına katkıda bulunmaktadır.
Üçüncü binyılın genç kuşaklarının eğitim ve öğretime ilk adımı atacakları anaokulu, mevcut kalıpların ötesinde bir mekan yaratma kaygısıyla tasarlanmıştır. Bu nedenle, küçük çocukların hayal güçlerini geliştirecek mekanların yaratılmasına gayret edilmiştir.
Bina, iç mekanların her noktasında verdiği dinamik perspektiflerle alışılmışın ötesinde bir mekan zenginliği sunmaktadır.
Proje Künyesi:
Proje Adı: İTÜ Dr. Sedat Üründül Anaokulu
Mimari: Meltem Aksoy, Gülsün Sağlamer
Proje Yönetimi: İTÜ Proje Yönetim Merkezi
Statik: Balkar Mühendislik / İrfan Balioğlu
Mekanik: Tanrıöver Mühendislik / Cevat Tanrıöver
Elektrik: HB Teknik Müh. Hiz.
Yüklenici: Atilla Doğan Tesisat ve İnş. A.Ş.
Projelendirme Yılı: 1997
Yapım Yılı: Şubat 1998 - Eylül 1999
Proje Yeri: İTÜ Ayazağa Kampüsü
Proje Büyüklüğü: 2500 m2 kapalı alan
İşveren: İTÜ Geliştirme Vakfı
Bağış Sahibi: Dr. Sedat Üründül
Yayınlar:
Sağlamer, A., Aksoy, M., Dursun, P., (ed.ler), 2004, "İTÜ Dr. Sedat Üründül Anaokulu, Ayazağa Kampüsü", İTÜ'de 1996-2004 Dönemi: İTÜ 2001 Atılım 2005 Yeni Ufuklar '96-'04 kitabı, s.139-143.
Aksoy, M., Saglamer, G., “İTÜ Dr. Sedat Üründül Anaokulu”, Mimarlık Yıllığı 1: Türkiye’de Mimarlık 2000, M. Kazmaoğlu (ed), Koleksiyon Yayınları, İstanbul, s.56-59, ISBN: 975-97143-0-2 , 2000.
Sağlamer, G., Aksoy, M., “İTÜ Dr. Sedat Üründül Anaokulu-İTÜ Maslak Kampüsü”, Türk Mimarlarının Moskova Buluşması: 20. Yüzyıl Türk Mimarlığı (Rusya Federasyonu’nda Türk Kültür Yılı bağlamında aynı adla düzenlenen sergiye ait kitap), Şevki Vanlı Vakfı-Mimarlık Derneği 1927, Matsa Basımevi, Ağustos 2008, Ankara, s.178-179, 2008.
Aldığı Ödüller:
Ödülü veren kurum: OECD-PEB, 2001
Ödül: OECD-PEB 2nd Compendium of Exemplary Educational Facilities: Designs for Learning- 55 Exemplary Educational Facilities
İlgili yayın:“Istanbul Technical University-Dr. Sedat Üründül Nursery School, Istanbul”, Designs for Learning: 55 Exemplary Educational Facilities, OECD-PEB (Programme on Educational Building), OECD Publications, France, p.56-57, ISBN 92-64-18613-1, 2001.
Ödülü veren kurum: Design Share Inc., 2002
Ödül: Design Share Awards 2002 / Recognized Value Award
http://www.designshare.com/index.php/projects/sedat-urundul-nursery
http://www.designshare.com/index.php/awards/early-childhood