12. İstanbul Bienali'ni Gezmeden Önce Yapılması Gerekenler!

mimarizm.com / 19 Eylül 2011

Nishizawa'nın Bienal maketi.

İstanbul'da "bienal ayı" başladı. Adriano Pedrosa ve Jens Hoffmann küratörlüğünde ve "İsimsiz" başlığıyla gerçekleştirilen 12. İstanbul Bienali, 13 Kasım 2011 tarihine kadar bütüncül olarak kurgulanmış tekil mekanı Antrepo 3 ve 5'te izleyicileri bekliyor. Fakat bienali gezmeden önce, etkinliğin başlığına, görsel kimliği ve çerçevesini kuran temalarına ilham kaynağı oluşturan Küba asıllı Amerikalı sanatçı Felix Gonzalez-Torres hakkında 101 bilgisi elzem görünüyor.

Minimalist ve kavramsal yapıtlarıyla 20. yüzyıl güncel sanatının en önemli isimleri arasında sayılan ve 1996 yılında hayatını kaybeden Gonzalez-Torres'in beş farklı eserine doğrudan referans veren İsimsiz (Soyutlama), "İsimsiz" (Ross), "İsimsiz" (Pasaport), İsimsiz (Tarih) ve "İsimsiz" (Ateşli Silahla Ölüm) temalarını ve bu temalar altındaki karma sergileri ile bienali "okuyabilmek" için, ilgili işlere daha yakından bakmaya ne dersiniz?

Gonzalez-Torres, "İsimsiz" (Bloodwork - Steady Decline) (1994)

İsimsiz (Soyutlama)

İsimsiz (Soyutlama) bölümü, Gonzalez-Torres'in "İsimsiz" (Kan Tahlili - Sürekli Düşüş) (1994) adlı yapıtından ilham alıyor.

Yatay ve dikey çizgilerin oluşturduğu ızgara şeklinde çizilmiş bir şemada, sol üst köşeden sağ alt köşeye doğru inen çapraz bir çizginin yer aldığı bu minimalist yapıt, HIV'lı bir insanın giderek zayıflayan bağışıklık sistemini temsil ediyor. İsimsiz (Soyutlama) bölümü de, saf soyutlamayı ve yüksek modernist çizgiyi siyasal ve fiziksel temalarla yıkan yapıtları bir araya getiriyor.

Gonzalez-Torres, "İsimsiz" (Ross) (1991)

"İsimsiz" (Ross)

"İsimsiz" (Ross) bölümü adını, Gonzalez-Torres'in 1991 yılında yaptığı ve renkli selofanlara sarılmış azaldıkça yenilenen şekerlemelerden oluşan aynı adlı yapıtından alıyor.

Torres'in birçok yapıtına ismini veren Ross Laycock, sanatçının ölümünden beş yıl önce, 1991 yılında AIDS'ten kaybettiği partnerinin adı. Sevgilisine bir saygı duruşu niteliğindeki bu yapıt, ağırlığı sabit tutulan (Ross'un öldüğü zamanki ağırlığı olan 79.4 kg) bir yığından izleyicilerin aldığı şekerlemelerle yaşamın uçuculuğunun altını çizerken, diğer yandan seyircilerin sergiden aldıkları şekerlemelerle, sanat yapıtını kendi bedenlerinin bir parçası haline getirmelerini konu ediyor.

"İsimsiz" (Ateşli Silahla Ölüm) bölümünden Kris Martin'in bir işi.

"İsimsiz" (Ross) teması ise eşcinseller arasında aşk, ilişkiler, aile, kimlik, arzu, cinsellik ve kayıp temalarına gönderme yapan yapıtları bir araya getiriyor.

"İsimsiz" (Pasaport)

Zorlu Center sponsorluğunda gerçekleştirilen "İsimsiz" (Pasaport) bölümü, Torres'in her biri gökyüzünde süzülen kuş imgeleriyle süslenmiş çok sayıda kitapçığın üst üste durduğu bir desteden oluşan "İsimsiz" (Pasaport #II), (1993) başlıklı yapıtından esinleniyor.

Gonzalez-Torres, "İsimsiz" (Passport #II), (1993)

Siyasi ve ideolojik sınırların kaldırıldığı, kesintisiz bir yolculuğun mümkün olduğu bir dünyaya özlemi gösteren bu yapıttan ilham alan "İsimsiz" (Pasaport) temasında, ulusal kimlik, sınırların aşılması, haritalama, ülke kavramı, ekonomik göçler, siyasi ve kültürel yabancılaşma konularına değinen yapıtlar yer alıyor.

İsimsiz (Tarih)

Hitay Yatırım Holding A.Ş. sponsorluğunda gerçekleştirilen İsimsiz (Tarih) bölümü Torres'in, tarihsel ya da popüler kültürden isim gruplarını ilgili yıllarla beraber siyah bir fon üzerine beyaz harflerle yazdığı kronolojik işlerinden birinden, "İsimsiz", 1998 adlı yapıtından esinleniyor.

Bienalde, zaman anlatısı ve uzam deneyimi arasındaki biçimsel ilişkilere dikkat çekmek amacıyla uzun bir odaya kurulmuş İsimsiz (Tarih) başlıklı sergi kapsamında tarihin yazımına, tarihin yazdıklarına ve yazmanın tarihine odaklanan yapıtlar sergileniyor.

Gonzalez-Torres, "İsimsiz" (Ateşli Silahla Ölüm) (1990)

"İsimsiz" (Ateşli Silahla Ölüm)

"İsimsiz" (Ateşli Silahla Ölüm) başlıklı tema, Torres'in aynı ismi taşıyan ve 1-7 Mayıs 1989 tarihleri arasında Amerika'da silahla öldürülmüş 460 kişinin kimlik bilgilerinin bulunduğu, üst üste konmuş sayfalardan oluşan 1990 tarihli sarsıcı yapıtından esinleniyor.

Dünya çapında büyük bir hızla artan ateşli silahların yaygınlığını gözler önüne seren bu bölümde yer alan sanatçıların savaşı, cinayeti, saldırganlık eylemlerini inceleyen yapıtları yer alıyor.

İlişkili Haberler