Başucu kitabınız olacak kadar çeken şey neydi sizi Taoizm'e? Özel bir yönü olmalı çünkü felsefe, dinler, öğretiler üzerine 65 yıl okuyup, bunlardan yalnızca biri üzerine mesleki uzmanlığınızın dışında düşüncelerinizi paylaştınız okuyucularla…
Kitabı satın almak için tıklayınız.
Şundan kaynaklanıyor sanırım; öncelikle Taoizm çok insancıl bir öğreti. Orada benim tabiatıma uygun bir tavır var: mütevazı olmak, hoşgörülü olmak, aza kanaat etmek... Benim hayata bakışımla çok örtüşüyor: Örneğin ben nişanlanmadan önce eşime, "ben para falan kazanmayacağım, yazıp çizeceğim, parasız bir hayata razı mısın?" diye sordum. O bunu kabul ettiği için evlendim.
Taoizm gerçekten çok insancıl, odak noktasında insan var. Elbette o dönemde bilimsel değil, yazarı dünyayı yeterince bilmiyor. Ama Lao Tzu'nun dünya üzerine düşüncesi, onun kaostan kaynaklanan, ortaya çıkan ve yavaş yavaş şekillenen bir olgu olduğudur. İnsanların çok az şeye kanaat etmeleri, savaş düşmanlığı, sevgi, bilgelik vb. Bunlar benim üzerimde çok etkili oldu. Bana çok uygun bir felsefe; insan felsefesi, insanlık felsefesi…
2500 yıl önce yazılmış, bu çok basit ve yalın sözlerin, günümüz dünyası için hâlâ geçerliliği var mı sizce?
Bazı şeyler bugün elbette geçerli değil ama Lao Tzu, özünde "insanın gerekliliği"nin altını çiziyor. O nedenle bence her dönemde geçerlidir; ben öyle yaşıyorum. Ben hayatımın hiçbir döneminde para kazanmak için uğraşmadım, öğrenmek için uğraştım; insanlara karşı hoşgörülü olmaya, alçakgönüllü olmaya çalışıyorum. Bunlar hiçbir zaman değişmedi felsefede.