"Yapı teknolojisine hakim olmak kredinizi artırıyor"

Yurtdışında gerçekleştirdiğiniz projeler hakkında da bilgi alabilir miyiz? Güncel projeleriniz arasında Kerkük'te bir AVM projesi yer alıyor. Onun öncesinde Moskova'da yaptığınız projeler var.

ZK: Bir Rus bankası Moskova'da lojistik merkez yapmak için bizimle bağlantıya geçti. Büyüyebilen modüler bir sistem kurmamızı istediler. İlk lojistik projemiz de budur. Sonra bizi Moskova'ya çağırdılar. O zaman daha Rusya'nın tam kurumsallaşmadığı ağır yapısı içerisindeydiler. Aslında çok da eski değil,  2003 yılıydı ve koca Moskova'da bize topu topu 3 tane lojistik bina gösterebildiler. Onlar da basit hangarlardan öteye gitmiyordu, lojistik hüviyeti olmayan yapılardı. Moskova'ya yatırım yapacak yabancı firmaların bina eksikliğinden bu işe giremediklerini, burada bina yapmak için de ancak Rus olmak gerektiğini çünkü bir yabancının buradaki bürokrasiyi aşamadığını söylediler. Dolayısıyla banka bu işe soyunmuştu. Bizden projeleri alıp bir ihale açtı. Amerikalıların kazandığını duyduk ama takip edemedik. Sonrasında Polonya'da bir Türk lokantası ve birkaç tane fastfood restoranı planladık.

Az önce bahsettiğimiz dünyanın çeşitli yerlerine yayılmış 72 fabrikası olan Mecaplast firması gittiği ülkelerdeki yerli mimarları kullanmayı öğrenmişti. Çünkü Fransız mimarları bölgeyi iyi bilmediğinden ya pahalı ya da yapılamayacak sistemler öneriyordu. Bu çerçevede Hindistan'da büyükçe bir ofisle anlaşmışlar fakat ofisin yaptığı projelerden memnun kalmamışlar. Sonra daha büyük bir ofise transfer olmuşlar. Onlarla da bir yere varamayınca Fransa'daki yönetim kurulu toplanıp "Türkiye'den İglo yapsın" demiş. Proje bize sipariş edildiğinde önceki bürolarla çok zaman kaybedilmişti. Dolayısıyla konsepti 15 gün içerisinde hazırlamamız gerekti. Mecaplast'a ilk yaptığımız Gebze projesinde, "60 yıllık tecrübemiz var, şemaya karışmayın" dedikleri halde sistemlerini öğrenip yeni bir model önermiştik. Sonra o modeli kullandılar ve yatırımlar dünyanın çeşitli ülkelerinde bu şemayla devam etti.

Mecaplast, Chennai - Hindistan

Ne anlamda bir yenilik getirmiştiniz?

ZK: Makine düzenleri ve aks sistemleri, doğal aydınlatma ve havalandırma konularında. Anlatıldığında basit gelebilir ama operasyon yapan firmanın fonksiyonelliğini artırması açısından onlara ilginç geldi. Sonradan Logipark projesinde de çok ciddi deneyim kazandık bu konularda. Hindistan projesi Gebze'deki projenin üstüne gelince, bildiğimiz sistemi bakış açısını değiştirdiğimiz sistemle evlendirince Hindistan'daki yepyeni bir konsept proje olarak ortaya çıktı. Hatta çok daha enteresan bir çözüm oldu. Çabucak onayladılar. Sonra bürokrasi engelini aşmak için bizi oradaki büyük ofislerden biriyle buluşturdular. Onlar ruhsata yönelik çalışmaları yaptı, biz de sorularını yanıtlayıp gereken detayları çizip gönderdik. Sonuçta çizdiğimize bayağı yakın bir proje çıktı ortaya.

Projeleri kısa sürede çözmek de ayrı bir deneyim kazandırmış olmalı size…

ZK: Bizim sürekli koşarak çalışmak gibi bir durumumuz var.

EA: Genelde mimarlara "Siz daha iyi bilirsiniz" derler ama acelemiz var diye de sıkıştırırlar.

ZK: Zaman zaman Türkiye'nin çok büyük projelerine aday oluyoruz. Onları da çok kısa sürede çözmek zorundasınız. Çünkü özellikle sanayi yapıları, "yapayım da dursun" yapıları değil. Muhakkak bitmesi gereken bir tarih oluyor çünkü bitirilemezse çok büyük cezalar söz konusu. Dolayısıyla bir tarih konuyor, panik ile başlanıyor ve bitiyor. Zaten bizim sevdiğimiz tarafı da o, konut bize uygun olamadı çünkü biyoritmi çok düşük. Bir alana bağlı kalmayı sevmiyoruz. Son dönemde herkes bizi sanayi yapısı uzmanı gibi görüyor ama sanayi yapısında uzman olunmuyor. Çünkü çimento fabrikasıyla otomobil fabrikasının hiçbir alakası yok. Büyük bina yapmayı biliyorsunuz, o kadar. Burada daha çok yapı teknolojilerine hakim olmak kredinizi artırıyor. Bunlar çok büyük yapılar olduğu için yapacağınız 1-2 dolarlık değişiklik bile milyon dolarlara varan tasarruf ya da zarar anlamına geliyor. Büyük yapıyı işledikçe triklerini de yakalar hale geliyorsunuz. Bence işin sırrı yapı teknolojileri çeşitliliğini ve yapı malzemelerinin nasıl kullanılacağını bilmekten ibaret. Yoksa sanayi yapısı uzmanlığı diye bir şeye inanmıyorum.