Bizans Anıtları Fotoğraf Arşivi, Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi Dijital Koleksiyonları arasında yerini aldı. İstanbul'daki simge yapıların yanı sıra pek göz önünde olmayan veya yeterince bilinmeyen örneklerin de yer aldığı arşivin çekirdeğini, Tarihi Yarımada’daki anıtlar oluşturuyor.
Bodrum Camisi (Myrelaion Kilisesi) © GABAM / G. Kızılkayak
Koç Üniversitesi Stavros Niarchos Vakfı Geç Antik Çağ ve Bizans Araştırmaları Merkezi (GABAM) tarafından hayata geçirilen Bizans Anıtları Fotoğraf Arşivi, İstanbul’daki Bizans mirası üzerine çalışmalar yürüten akademisyenler, araştırmacılar ve öğrenciler başta olmak üzere, tüm ilgililerin kullanımına açıldı.
Ayasofya, © GABAM / T. Aydoğmuş
Fethiye Camisi (Pammakaristos Kilisesi), © GABAM / T. Aydoğmuş
Simgeler ve gözden kaçanlar bir arada
Yayına açıldığı tarih itibariyle toplam 1.173 fotoğrafın yer aldığı arşivde, Ayasofya ve Kariye Müzesi gibi kentin kimliğine damga vurmuş anıtsal yapılarla birlikte, Hirami Ahmed Paşa Camisi, Gotlar Sütunu gibi pek göz önünde olmayan veya İstanbul’un Bizans kimliği ile bağı yeterince bilinmeyen anıtların da fotoğrafları bulunuyor. Arşivin çekirdeğini ise Tarihi Yarımada’daki anıtlar oluşturuyor.
Küçük Ayasofya Camisi (Sergios kai Bakkhos Kilisesi), © GABAM / G. Tan
Ayasofya, © GABAM / T. Aydoğmuş
Sütun detayından kentsel bağlama, Bizans mirasından kareler
Arşivdeki fotoğrafların büyük çoğunluğu, 2015 ve 2016 yıllarında profesyonel fotoğrafçılar tarafından anıtlara yapılan çeşitli ziyaretlerin sonucunda çekildi. Böylece anıtların en uygun hava, ışık ve çevre koşullarında belgelenmesi sağlandı. Bu açıdan değerlendirildiğinde, bu anıtlara ait fotoğrafların bir bölümünün yeniden çekilmesi, yapılardaki ve yakın çevrelerindeki değişimler veya restorasyonlar nedeniyle mümkün olamayacak.
Fotoğraf arşivi, anıtların görülebilen tüm iç ve dış cepheleri ile duvar resminden mozaiğe, yazıttan sütun başlığına kadar geniş bir yelpazedeki detayları içeriyor. Ayrıca, anıtın mevcut kentsel doku içindeki konumu hakkında fikir vermesi için mümkün olan durumlarda, drone kullanılarak hava fotoğrafları da çekilmiş.
Kariye Müzesi (Chora Kilisesi), © GABAM / T. Aydoğmuş
Eski İmaret Camisi (Pantepoptes Kilisesi), © GABAM / G. Kızılkayak
Gül Camisi (Hagia Theodosia Kilisesi) - © GABAM / G. Kızılkayak
İmrahor İlyas Bey Camisi (Stoudios Manastırı), © GABAM / G. Kızılkayak
Belirlenmiş kullanım şartları kapsamında her türlü akademik çalışmaya açık olan Bizans Anıtları Fotoğraf Arşivi'ne, GABAM web sitesinden ve Koç Üniversitesi Suna Suna Kıraç Kütüphanesi’nin dijital koleksiyonlar bölümünden ulaşılabilir. Arşiv, önümüzdeki dönemde yeni fotoğrafların eklenmesi ile geliştirilmeye devam edecek.