Çay ucuz oluşundan mı, yapımının zahmetsiz oluşundan mı yoksa her daim her türlü yiyecekle içilebiliyor oluşundan mı kısa sürede bu kadar yaygınlaşır bilinmez ama, kahvenin yerini alamaz. Kahve hep seremoniyle ikram edilen, kuralları ve zamanı olan "ağır bir içecek" olarak kalır...
Çayın, Cumhuriyet Dönemi'nde yaptığı patlama sonucu kahvenin yerini alması kahve mekanlarına da yansır; atalarının kahvehaneler olmasına rağmen açık hava kahvehaneleri bundan sonra "çay bahçesi" diye anılır.
Küçük kasabalarda ve yazlık mekanlarda yaşamın vazgeçilmez birer öğesidir çay bahçeleri. Orta halle ailelerin yaz gecelerine bir paket çekirdekle hareket getiren, çay kaşıklarının şıngırtıları eşliğinde tanışlarla iki çift laf ettiren, çocukların ortadaki süs havuzunun kenarında illaki birbirini ıslattığı, kızılay sodalarının içildiği mütevazı mekanlardır. Düğünler bile, gelinler gibi süslenen çay bahçelerinde yapılır küçük kentlerde...
Büyük kentlerde ise durum biraz daha farklı. Evet, yaşam küçük kentlerdeki gibi çay bahçelerinin üzerinden dönmez belki ama çay bahçeleri yine hayatın önemli unsurlarından biri olmaya devam eder. Beton yığını kentlerimizde, iki üç ağaçla da olsa nefes almamızı sağlayan ve rahat nefes alırken ucuz çay içme fırsatı sunan mekanlara "hayır" diyenlerin sayısı çok değil...