"Gürcistanlı Kadın Göçmenlerin Kent İçi Hareketlerinin İstanbul Üzerinden İncelenmesi"
Ayşe Farahnaz Öztürk
Yusuf Adıgüzel Göç Sosyolojisi kitabında göçü insanların sosyal, ekonomik, siyasi veya doğal nedenlerden dolayı coğrafi olarak yer değiştirmesi olarak tanımlamıştır (1). Fakat göçmen kavramı kolayca tanımlanamamaktadır. Çünkü her ne kadar Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü göçmenleri gönüllü olarak göç eden insan olarak tanımlamış olsa da evrensel bir göçmen tanımı yoktur. (http://www.unhcr.org) Bunun nedeni göç olgusunun insanlık tarihi kadar eski olmasıdır. Buna bağlı olarak göç üzerine bir çok kuram bulunmaktadır. Castles ve Miller'e göre ise çağımızdaki göç eğilimleri; göçün küreselleşmesi, hızlanması, farklılaşması ve kadınsallaşması olmak üzere dört şekildedir (2). Günümüzde kadın göçmenlerin oranı erkek göçmenlerin oranına yakındır. Fakat göçün kadınlar üzerinden incelenmesi ancak 1970'den itibaren gerçekleşmiştir. Bunun nedeni bu zamana kadar göçün ekonomik nedenler üzerinden okunması ve bunun toplumsal cinsiyet normlarına göre erkek egemenliğinde olduğu düşüncesidir.
Türkiye ise günümüzde hem göç veren hem de göç alan bir ülke olması nedeni ile göç hareketlerinin izlenebilmesi bakımından önemlidir. Bu tür çalışmalara kadınların göç hareketleri de dahil edilebilir. Genellikle düzensiz olarak gerçekleşir.
Bu makaleye konu olan Gürcistanlı kadın göçmenler ise bu düzensiz göç kategorisi içindedir. Göç etmelerinin nedeni Gürcistan'ın eski SSCB'den ayrıldıktan uyguladıkları yapısal uyum politikalarına bağlı olarak ekonomik ve boşanma, aile içi şiddet gibi ekonomik olmayan sorunlardır.
Bunlara bağlı olarak daha sonra yapılacak daha geniş çaplı bir araştırmaya yönelik alan araştırması için İstanbul'da ev içi hizmet sektöründe çalışan yedi farklı Gürcistan kadın göçmeni ile konuşulacaktır. İstanbul'da ilk olarak nereye geldikleri, nerede kaldıkları, nerede çalıştıkları, haftada kaç gün ve hangi günler izinli oldukları, bu günlerde nerelere gittikleri, iş kapsamları dahilinde dışarıda ne tür faaliyetler yaptıklarını ve bunlar için nerelere gittikleri ile ilgili bilgi alınacaktır. Konuşmalar sonucunda elde edilen bilgiler harita üzerinden işaretlenerek İstanbul'daki kent içi hareketleri çıkartılacaktır. Böylece bu kişilerin kent içi hareketlerinden ortaya çıkan rastlantısal mekan oluşumlarının varlığı gösterilmeye çalışılacaktır. Tüm bunların yanında makalede göç olgusunun daha kapsayıcı olması için göçmen kavramı göç eylemini gerçekleştiren insanlar olarak kullanılacaktır.