Ofisinizin felsefesini tanımlarken disiplinler arası çalışmaya önem verdiğinizden bahsediyorsunuz. Diğer disiplinlerle nasıl bir etkileşiminiz oluyor?
CS: Yarışma odaklı çalıştığımız için farklı disiplinlerden faydalanıyoruz. Doğan'ın, yarışmalarda ekibimize dahil olan peyzaj mimarı bir kuzeni var. Üniversiteden tanıdığımız plancı arkadaşlarımız var. Kentsel tasarım yarışmalarına onlarla birlikte katılıyoruz.
DT: Tasarım konusu her zaman aynı ölçekte olmuyor. Şehir planlama, konut tasarımı, birim tasarımı gibi konularda yarışmalar açıldığı için destek almamız gereken noktalar oluyor. İnşaat mühendisliği, bir mimarın kurgu anlamında az çok bilmesi gereken bir konu ama şehir ve bölge planlama konusunda mutlaka destek alıyoruz.
Peki bu işbirliği uygulama aşamasına taşınabiliyor mu?
CS: Evet, onda da danışmanlık aldığımız peyzaj mimarlığı ofisleri ile çalışıyoruz.
Zeynep Canan Aksu: Aslında projeyi eş zamanlı olarak yürütüyoruz. TOKİ yarışmasında ön tasarımı geliştirdikten sonra, uygulama projesi olduğu için diğer disiplinlere de projeyi gönderip fikirlerini alıyoruz. Onlardan da sürekli geri dönüşler oluyor. O sırada bazı kısımlar değiştirilip nihai sonuca varılıyor.
CS: Altyapı projesinin bu kadar önemli olduğunu yarışmaların uygulama projelerinden sonra fark ettik. Altyapıyı bugüne kadar zihnimde çok basite indirgemişim, aslında bütün sistemi kurguladığımız nokta imiş.
ZCA: Tasarımı ilk noktaya götürmemize sebep olacak kriterler var.
DT: Manisa'daki projede, tasarımın arka planına uydurulan bir altyapı değil, altyapının yönlendirdiği bir mimari tasarım gerçekleştirdik. Orada gerçekten disiplinler arası tasarımın önemini anladık.
CS: İlk defa bu çapta bir proje yaptık. Yaklaşık 1100 konutu içeriyordu.
Aslında kamuya yapılan bir iş olduğu için o süreçte yaşadığınız deneyimi de merak ediyoruz.
CS: Biliyorsunuz geçen sene TOKİ tarafından "7 İklim 7 Bölge" yarışması açıldı. Oda yarışmayı boykot etti. Açıkçası biz de ilk aşamada yarışmaya girmeme kararı almıştık. Ancak sonrasında soru-cevaplarda odanın boykot ettiği feragatname şartı kaldırıldı. Yarışmanın türü de odanın talep ettiği gibi fikir yarışmasına çevrildi. Sonrasında bunun bir iyi niyet göstergesi olduğunu düşündük ve katılmaya karar verdik. Yarışmaya üç bölgeden başvurduk. İç Anadolu, Ege ve Karadeniz için üç öneri çizdik. Ege ve İç Anadolu'da birinci olduk. Sonrasında kamu ile çalışma süreci başladı. Daha önce birkaç yarışmada birincilik elde etmiş olsak da uygulama aşamasına geçememiştik. Ardından TOKİ bizimle görüşmek istediğini bildirdi. Ege Bölgesi birincisi olduğumuz için ilk olarak Manisa ilinin projesi için bizimle çalışmak istediklerini söylediler. Ama bu, bölge bölge düzenlense de yerden bağımsız bir yarışmaydı. Konturların haritada birebir karşılığı yoktu. Öyle olunca yeni alanla birlikte tasarımı baştan yapmamız gerekti.
İç Anadolu Bölgesi için önerilen proje
Bu da yarışmanın çerçevesi açısından tartışmalı bir durum...
CS: Aslında yarışmanın odağında proje seçmek vardır ama TOKİ buna müellif seçme olarak bakıyor. Ege Bölgesi'nin iklimsel verilerini ve yarışmadaki ana tasarım betimlemelerimizi koruyarak Manisa için yeniden bir projelendirme oluşturduk. Başkan, etüt proje müdürleri ve raportörlerle beraber projeyi belli bir noktaya getirdikten sonra sözleşme aşamasına geldik. Daha sonra diğer disiplinlerle birlikte projeyi son haline kavuşturduk. Geçtiğimiz 30 Eylül'de ihaleye çıktı, 650 gün içinde tamamlanması gerekiyor.
Daha önceki görüşmemizde TOKİ'nin Kayabaşı yarışmasını kazanan proje müellifinin deneyimlerinden de faydalandığınızı belirtmiştiniz.
CS: Evet, Özgür Bingöl ve İlke Barka hocalarımızla görüştük. TOKİ'ye proje yapma sürecinde nelerle karşılaşabileceğimizi bize aktardılar.
En çok dikkat çektikleri nokta neydi?
CS: Bir anda bütün doğrularımızı TOKİ'ye kabul ettiremeyeceğimiz. Onlar bir süre TOKİ ile çalışıp, kurumun projeye bakışını, mimara bakışını belli bir noktaya getirmişlerdi. Bundan sonra yapacağımız şey de onların ulaştığı bu noktayı daha ileriye taşımaktı. Biz de aşama aşama TOKİ'yi bazı şeylere ikna ederek ilerledik. İlk projede olmadı ama Muğla'daki ikinci projede TOKİ'yi galeri boşluğuna ikna ettik. Bu TOKİ'nin hiç kullanmadığı bir sistem çünkü bir alan kaybı...
ZCA: Aynı şekilde teras çatıya da ikna ettik.
CS: Bunlar TOKİ'nin çok zor ikna olduğu konular. Galeri boşluğunu, komşuların birbirleriyle karşılaşmasını sağlayacak, komşuluk ilişkilerini canlandıracak bir öneri şeklinde sunarak ikna ettik. Özgür Bingöl ve İlke Barka'dan aldığımız tüyolarla projelerimizi devam ettirdik. Şu anda Muğla'daki ikinci projemizi tamamlamak üzereyiz. TOKİ'nin birinci etabını yaptığı bölgenin ikinci etabı için bizimle çalışıyorlar. Muğla Üniversitesi'nin hemen yakınında bir alan. Tasarım ve ihale dosyası hazırlama sürecini tamamladık. Muhtemelen bu ay sonuna kadar TOKİ'ye teslim edeceğiz. Aralık sonu veya Ocak başı gibi onu da ihaleye çıkaracaklar. Yarışmayla yaptığımız ilk işler bunlar oldu.