Sulukule için KUDEB ile yaptığınız işbirliği sonucu iki tane evin onarımı tamamlandı sanırım. KUDEB ile tanışmanız nasıl oldu?
Proje kapsamında bir tek tescilli evler yerinde kalıyor ve korunuyor. Bu noktada yerinde koruma, evini ve sahibini birlikte koruma şansı bir tek bu evler için mümkün olabiliyordu. Fakat bu ev sahiplerine proje kapsamında model olarak evini belediyeye vermesi ve karşılığında bölgedeki yeni bir daireye taksitle girmesi önerilmişti. Kendi evinde oturmak isteyenler için geriye tek bir olasılık kalıyordu: Kendi imkanlarıyla evini proje uygulanana kadar onarması. 5366 sayılı yasanın çıkış amacı olan bu tür bölgelere toplu bir çözüm sunma savının da bu noktada ciddi çelişki içine düştüğünü görüyoruz. Belediyeden bu ev sahiplerine kendi evlerinde oturabilecekleri toplu bir model sunması istendiğinde ise bu konuda bir şey yapamayacaklarını dile getirmişlerdir. İlgili kanun, Süleymaniye, Tarlabaşı, Sulukule gibi bölgelerde kendi imkanlarıyla evlerini onaramayan vatandaşların sorunlarını topluca çözmek için çıkarılmış bir kanun gibi görünse de mevcut uygulamalarına bakıldığında koruma ve sürdürülebilirlik anlayışından çok inşaat anlayışıyla gelişen yaklaşımların önünü açtığını görüyoruz.
Bu noktada Sulukule'de tescilli evinde oturmaya devam etmek isteyen ev sahipleri ile bir araya gelip neler yapılabilir diye araştırmaya başladık. Bazı destekler vardı fakat olma olasılıkları ya çok düşüktü ve ya da başvuru için uzun süre beklenmesi gerekiyordu. Bu sırada KUDEB ile tanıştık ve KUDEB'in "basit onarım süreçlerini" öğrendik ve gerekli başvuruları ve görüşmeleri yapmaya başladık. Basit Onarım izinleri çıkan evlerin onarımı için yerel ev sahibi, KUDEB, İYD, Platform ve üniversite ile birlikte örnek bir çalışma gerçekleştirildi. Şu anda iki evin basit onarımı neredeyse tamamlandı.
Hafriyat'taki serginin, alt katında yıkımlara doğrudan atıf yapan bir bölüm hazırlanmıştı. Burada ziyaretçilere, yıkım seslerine karışan çocukların sesleri eşlik ediyordu.
Basit onarımın Sulukule için ne gibi bir anlamı oldu?
Basit onarım sadece çatı, pencere, kapı, dış kaplama gibi unsurları onaran ve binanın daha uzun süre ayakta kalmasına yardımcı olan bir çalışma. Basit onarım sayesinde hem evleri hem de ev sahiplerini korumuş olduk. İki tane ev sahibi şu anda evinde oturma imkanına kavuşmuş vaziyette. Sulukule'de yıkılan evler düşünüldüğünde basit onarım yaptığımız evlerin sayısı çok değil, ama yine de bunların, bu tip bölgeler için önemli örnekler oluşturduğunu düşünüyorum. Bu çalışma, basit imkanlarla ve bu tür birlikte çalışma anlayışı ile bölgedeki bir çok tescilli ev ve iyi durumda olan yapıların büyük projeler üretmeye gerek olmadan da onarılabileceğinin bir göstergesidir.
Belediye bugüne kadar tescilli evlerin korunmasında başarısız oldu, bu konuda alması gereken tedbirleri almadı. Birçok tescilli ev ya yıkımlar sırasında zarar gördü, ya insansızlaştırılarak çökmeye terk edildi, ya da yanlışlıkla yıkıldı.