“Ayakkabı kalıbı tasarlamak heykel gibi… Ayak formu tasarlıyorsunuz aslında!”

Peki ayakkabı nasıl yapılır? İşe ne ile başlanır?
Ben her şeyden evvel rahat, güzel ve zevkime uygun bir kalıbı tasarlamak ve onu ürettirmek ile işe başlıyorum.

O kalıp nasıl tasarlanıyor?

Kalıpçı ile ortak çalışma… Tabi kendi özel ökçelerimi tasarlayıp yaptırmak, özel lastik enjeksiyon gibi detaylara henüz giremedim. Maddi açıdan henüz o denli güçlü değilim. Bunun yerine sistem içerisinde var olan ürünleri kullanarak ve bunlara uygun kalıp yaptırarak işe başlıyorum. Ve bu süreç, hemen her ayakkabıda sıfırdan başlıyor. Elbette bazen daha önce giydiğim ve rahat ettiğim ayakkabıların kalıplarını da kullanabiliyorum. Ama onun da mesela sadece burnunu alıyorum ve başka bir altyapı ile birleştiriyor ve dönüştürüyorum.



Kalıbının çizimini bilgisayar ortamında mı hazırlıyorsun, elde mi?

Daha çok elde… Bilgisayarı kullanırken zorlanıyorum. Sektörde de daha çok elle hazırlanıyor. Kalıp ve ayakkabı tasarlama programları ciddi maliyetleri olan şeyler.

Ayakkabı kalıbı tasarlama ve üretme aşaması, teknik bir çizim mi gerektiriyor yoksa bir tür heykel gibi mi çalışılıyor?

Daha çok heykel gibi… Ayak formu tasarlıyorsunuz aslında! Bu nedenle mümkün olduğunca tasarımı yaptığınız ve sattığınız ülkenin şartlarını dikkate almalısınız. Mesela ben Türkiye'de tasarladığım için Türk kadını ve erkeğinin ayağına uygun tasarım yapıyorum.

Gerçekten de her ülkede kalıplar değişiyor mu?

Tabi ki de! Mesela kalıpçılar arasından İtalya ile ortak çalışanları seçtiğimde Türk ayağını zorluyor. Çünkü Avrupa kadınının ayağı daha zarif ve ince. Türk kadının ayağı ise daha taraklı ve etli… (gülüyor)

Bunlar ne gibi malzemelerden imal ediliyor?

Plastik. Eskiden ahşap ile yapılırmış. Ama ahşap her zaman fire veren bir malzeme… Tasarlandıktan veya üretime sokulduktan sonra –sonuçta çivi ile üzerine monte ediliyor- zarar görüyor. Ya da zamanla havanın sıcaklığına göre genleşip büzüşebiliyor. Şimdilerde ayakkabı için kullanılan plastik, iş için birebir!



Peki kalıbın üretim safhasında ne kadar etkili oluyorsun?

Kalıpçıyı görmüyorum bile! Zaten bu gibi işlerde gayet usta insanlar çalışıyor. Ben sadece çizimi yolluyorum. Sadece birkaç kez çizimime uymayan bir kalıp geldi. Ama genellikle yolladığımı gördükleri anda nasıl bir kalıp ile karşı karşıya olduklarını anlıyorlar.

Tasarladığın ayakkabıların ergonomisini sağlamak adına nelere dikkat ediyorsun?

Ayakkabının burnu ve topuğundaki sertleştirici malzemeleri mümkün olduğunca azaltmaya çalışıyorum ve deri ile ayak arasındaki ilişkiyi mümkün olduğunca korumaya çalışıyorum. Öte yandan ayak formuna uygun kalıplar ve yuvarlak burunlar kullanıyorum. Ayrıca yumuşak pedli iç taban kullanarak ortopediyi mümkün olduğunca sağlamaya çalışıyorum. Ama tabi ki bu "ortopedik" ayakkabı yapıyorum anlamına gelmiyor.

İşin bu bir hayli teknik olarak görülebilecek kısmı da senin için eğlenceli mi?

Evet, hem de çok! Belki de endüstri ürünleri tasarımı temelli olduğum için üretimi kolaylaştırıcı çözümler bulmak ya da limitli koşullar içerisinde çalışmak bana çok büyük keyif veriyor. Belki önüme sınırsız olanaklar sunulsaydı ne yapacağımı bilemeyebilir veya keyif alamayabilirdim. Ben ise limitlerin yaratıcılık getirdiğine inanıyorum.